Sparepakke 1 Helse og omsorg

Transkript

1 Sparepakke 1 Helse og omsorg 1

2 Innhald Innhald...2 Mandat Forventa utvikling av tenesteetterspørsel i Etne kommune Omgjering av sjukeheimsplassar til døgnbemanna omsorgsbustader Økonomi...5 Om forskjellar og likheter mellom sjukeheimsplasser og bemanna omsorgsbustader: Sjukeheimen Omsorgsbustad Fordeling stat kommune Samordnig av betalingsordningene Ei kostnadssamanlikning Kommunen si inntekt/kostnad for sjukeheimsplass /omsorgsbustad Bemanning. Konsekvenser for tilsette Konsekvenser/Utfordring for tilsette og arbeidsmiljøet Faglig standard Ubemannede omsorgsboliger Bemannede omsorgsboliger Sjukeheim Morgonsdagens omsorgsteneste Tenestetilbod Konsekvensar for innbyggarane ved ei bustadgjering av sjukeheimsplassar For bygda Skånevik: For bygda Etne: For Etne kommune: Framtidig drift av Etne omsorgssenter, etter bygging av nytt omsorgssenter Bemanning, driftsform, økonomi Tenestetilbod/fagleg standard Generelt om ordningen tilskuddssatser frå Husbanken Omsorgstrappa Teneleg geografisk ansvarsområde for heimebaserte tenester Anbefalingar-drøfting Alternativ 1: Pleie og omsorgsleiar, Kitty Soltvedt Øyjord, avdelingsleiar, Reidun Holmefjord Børve og HTV/NSF Anita Gravelsæter

3 10.2 Alternativ 2 : Politisk representant, Roger Nilsen, Politiskr representant, Ingemund Berge og ATV/Fagforbundet Åshild Sævareid...18 Mandat Sparepakke 1 Helse og omsorg Total Etne kommune må leggja til rette for eit tilbod innan omsorg som løyser både nye og eksisterande behov. Samhandlingsreforma krev at me løyser større oppgåver. Samarbeid med andre kommunar må til for å løyse fleire krevjande oppgåver. Alle kostnadane ved det interkommunale samarbeidet om Samhandlingsreforma er enno ikkje kjende. Dette krev eit budsjett med ein buffer i Helse og omsorg. Etne kommune satsar i budsjett 2015 også på god legedekning, helsestasjonar, heimerehabilitering, Frisklivssentral og førebyggjande arbeid for alle. Prosessen skal utgreie behov og økonomiske konsekvensar av drift av pleie-og omsorgstenesta i Etne kommune. Nye Etne Omsorgssenter må byggjast snarast råd for å løysa oppgåvene på ein framtidsretta måte. Etne omsorgssenter skal i fyrste rekke vera sjukeheim for korttid/ avlastningsopphald, demente og pasientar med betydeleg pleiebehov. Prosessen kan føre til at sjukeheimsplassane ved Skånevik omsorgssenter blir oppretthaldne eller omgjort til døgnbemanna omsorgsbustader. Det skal leggjast fram avklaring på økonomi, bemanning, fagleg standar, tenestetilbod mv. Etne kommune skal ha basar for heimebaserte tenester ved Skånevik omsorgssenter og Etne Omsorgssenter. For å gi best mogeleg heimebaserte tenester skal ein i prosessen vurdere kva som er tenlege geografiske ansvarsområde for heimebaserte tenester for andre deler av kommunen. Byggetrinn 2 og 3 ved Etne Omsorgssenter må vera ferdig planlagt og følgjast opp utan opphald for å løyse utfordringar innan psykiatri, rus, helsesenter og skule. Innsparingane i sparepakke Helse og omsorg er endra. Sjå tabell. Ingemund Berge og Roger Nilsen vart i formannskapsmøte valde som politiske representantar i denne gruppa. 3

4 1.0 Forventa utvikling av tenesteetterspørsel i Etne kommune Figur 1 Befolkningsutvikling Etne Tal frå 2014 er framskrevet etter MMMM. Kjelde SSB Figuren over viser ei antatt befolkningsutvikling i Etne for aldersgruppene år og 80+. Det er nytta SSB sitt hovudalternativ «MMMM», som tyder middels utvikling i høve fruktbarheit, levealder, innanlands flytting og innvandring). Framskriving viser at gruppa 67 (blå linje) til 79 år har ein relativt jamn auke frå 415 i 2013 til 635 i Gruppa 80 år + (grøn linje) viser ein liten nedgang fram mot 2020 for så å veksa jamt fram mot 2040 (238 personar i 2013, 221 i 2018, 309 i 2030 og 405 i 2040). Tabellen viser i tillegg kor mange plassar med heildøgns omsorg og pleie ein treng ved bruk av eit måltal på 25 % av folketalet over 80 år (raud linje), jf. St.meld. nr. 50 ( ): Figuren viser at Etne kommune vil få ein relativt stor vekst i talet på eldre over 80 år frå ca. år Kor stor trongen for sjukeheimsplassar vil vera frå 2025 og framover vil avhenga av helsetilstanden til gruppa. Ser ein på grafen over trongen for plassar med heildøgns pleie og omsorg så ser ein at det vert avgjerande at personar over 80 år er så friske som råd er. Det vert difor viktig, i den grad ein har tru på førebyggjande tiltak, å setja inn tiltak så tidleg som råd er overfor gruppa år. Ingen vil kunna byggja seg eller bemanna seg ut av den auken som me ser vil komma. 4

5 2.0 Omgjering av sjukeheimsplassar til døgnbemanna omsorgsbustader 2.1. Økonomi Om forskjellar og likheter mellom sjukeheimsplasser og bemanna omsorgsbustader: Sjukeheim har eksistert lenge. Omsorgsbustaden vart lansert i 1994 som eit tiltak for å gi fleire ein muligheit til ein god bustad tilrettelagt for omfattande pleie. Sjølv om det i dagens regelverk blir skild mellom sjukeheim og omsorgsbustad, kan det nokre gonger vera vanskelig å sjå kva det er som er ulikt. Det gjeld både innhaldsmessig og bygningsmessig Sjukeheimen Sjukeheimen har oppgåve som helseinstitusjon både for aktiv behandling, rehabilitering, utredning, avlastning, og som ein heim for pleietrengande som ikkje kan bu heime (langtidsopphald). I dag har ca 80% av pasientar med langtidsopphald i sjukeheim ein demenssjukdom. Brukarbetaling for langtidsopphald i sjukeheim bereknast av bebuars inntekt og omfattar kost, losji, pleie og omsorg og helsetenester. Kommunen kan krevje 75% av årleg fast inntekt, og 85% av andre inntekter (eks renteinntekt), i vederlag Omsorgsbustad Omsorgsbustadar er juridisk å betrakta som bebuaren sin private heim. Bebuarane får tildelt heimetenester etter ei individuell vurdering, på same vis som andre heimebuande, derunder praktisk bistand (heimehjelp) og helsehjelp. I omsorgsbustad med heildøgns helse- og omsorgstenester, vil det då naturleg fylgje at tenestane blir gitt av kvalifisert helsepersonell heile døgnet. Bebuarar i omsorgsbustader betaler husleige og får bustønad etter vanlege reglar. Dei betaler då for kost, medisinar, helsetenester som andre heimebuande. Kommunen sin tilgang for å krevje eigenbetaling for tenester i heimen er regulert i Helse og omsorgstjenesteloven. Det er ikkje betaling for heimesjukepleie/helsetenester i heimen Fordeling stat kommune Bustadgjering av eldreomsorga har ført til ei ny fordeling av det økonomiske ansvaret mellom kommune og stat. Så lenge eldreomsorga i hovudsak besto av sjukeheim og aldersheim, var det kommunane som overtok det økonomiske ansvaret når innbyggjarane ikkje lenger kunne bu heime og flytta inn i aldersinstitusjonen. Staten utbetalte pensjon via folketrygda, trygda vart så overført til kommunane som vederlag for institusjonstenestene. Differansen mellom institusjonskostnaden og vederlaget blei dekka av kommunen. I omsorgsbustadane er det ikkje lenger slik. Kommunen leier ut omsorgsbustaden til sjølvkost. Det er dermed snakk om rimelige leiligheiter i forhold til det ordinære boligmarkedet, og kommunen har små, om nokon, utgifter på sjølve bueininga. Den enkelte betaler sine daglige utgifter, subsidiert av staten folketrygda og statleg bustøtte innebærer at utgiftene ikkje overtas av kommunen slik dei gjer i institusjonane, men er eit spleiselag mellom staten og den enkelte. Det er dermed fleire faktorer som bidrar til at omsorgsbustadane kan vera ei hensiktsmessig investering sett frå ein kommunaløkonomisk ståstad. På den andre sida er pleie- og omsorgstenestene kommunale. Både praktisk bistand (heimehjelp) og 5

6 heimesjukepleie og heimetenester til daglige behov er henholdsvis sterkt subsidiert og betalt av kommunen (NOVA Rapport 16/14) Samordnig av betalingsordningene Som tidligare nevnt blir både bustaden og pleie- og omsorgstenestene betalt på ulike måter i og utanfor institusjon. Bebuarar med langtidsopphald i sjukeheim betaler ein viss prosentandel av inntekta si og mottar bustad og omsorgstenester i ein pakke som vel kan kallast «all inclusive». Dei beheld ein andel som kan brukast til eige forbruk. Dette systemet likebehandler alle i den forstand at einkvar yter etter evne og får etter behov. Kommunen betaler mellomlegget. Bebuarar i omsorgsbustader er ansvarlige for sine egne utgifter. Dei betaler kost og losji, eigenandeler for praktisk hjelp, lege og fysioterapi og andre utgifter som følgjer med ei hushaldning. Staten bidrar til helserelaterte ugifter, hjelpemidler og ei eventuell bustøtte, mens kommunen betaler for pleie- og omsorgstenester. Taket på helseutgifter representert ved frikorta på helsetenester, reguleringa av kommunen si anledning til å ta eigenandeler for praktiske tenester og muligheten for å søkje om bustøtte, utgjer til saman eit system som begrenser den enkelte sine utgifter i forbindelse med aukande hjelpebehov. Heimesjukepleie og hjelp til personlig stell og eigenomsorg er gratis. I bustadane er nødvendige kostnader begrensa av utgiftstaket, medan i sjukeheim er det regler for kor mykje ein skal sitte igjen med til eige forbruk. I Stortingsmelding nr. 45 ( ) «Betre kvalitet i dei kommunale pleie- og omsorgstjenestene» drøftar regjeringa om det er hensiktsmessig å samordne betaling- og finansieringsordningane for sjukeheim og omsorgsbustader. Det blir påpekt at gjeldande finansieringsordningar er kompliserte og lite samkjørte, og at dei har utilsikta vridningseffekter som kan leda til samfunnsøkonomisk uheldig ressursbruk (NOVA Rapport 16/14). I ei analyse gjort av Hagen m.fl. (2011 kap 3), er det funnet at systemet kan vera kostnadsvridande i den forstand at kommunane kan tilpassa tenestetilbodet til kva som reduserer kommunen sine egne kostnader. Deiras utrekningar viser at det til ein person med eit hjelpebehov på 23 timer heimetenester eller meir i veka, vil vera kostnadsmessig lønsomt for kommunen å tilby institusjonsplass dersom brukaren har ei disponibel inntekt over 5G, og plass i omsorgsbustad dersom brukaren har ei inntekt under dette beløpet. Årsaka til dette er at nokre av kostandane vil vris over på staten for personer med låg inntekt, gitt eit visst hjelpebehov. For personar med mindre hjelpebehov vil omsorgsbustader løna seg (NOVA Rapport 16/14). Problemstillingen er tatt opp i stortingsmeldinga «Morgendagens omsorg». I fylgje denne vil regjeringa på ny sette i gang ei utreiing om finansierings-og eigenbetalingsordningane for ulike buformer (St.meld. nr. 29, ). I lovverket og dei offentlige dokumentene er det forskjeller mellom sjukeheim og omsorgsbustad, men desse forskjellene er mindre enn kva ein i utgangspunktet skulle tru. Om ein ser på ordningene slik dei finnes ute i kommunane, er det liten tvil om at me har fått «sykehjem i egen bolig, og egen bolig i sykehjem» (St.meld. nr. 29, ). 6

7 Bebuarane i sjukeheim, omsorgsbustader og i eigne, ordinære bustader skal motta «nødvendige helse- og omsorgstenester». Det er ikkje bestemte krav til bemanning verken i eller utanfor institusjon, og pleie- og omsorgstenestene ved omfattende behov er under alle omstendigheter gratis. I realiteten står kommunane temmeleg fritt til å forma sine sjukeheimar og omsorgsbustader, og den omsorg som skal ytes innanfor desse rammene, slik dei sjølv ynskjer det (NOVA Rapport 16/14). Forskning har vist at tilfredsheten blant brukarane og deira pårørande i liten grad blir påvirka av kommune si tenesteprofil, det vil sei om kommunen har valgt å satsa på sjukeheim eller omsorgsbustader (Hjelmbrekke et al., 2011). Det er fyrst og fremst volumet på tenestene som påvirker kor nøgde brukarane er Ei kostnadssamanlikning Bemanna omsorgsbustader inneber at brukarane tar i mot pleie- og omsorgstenester i eigen heim. Sidan regelverket for brukarbetaling er forskjellig for sjukeheim og tenester som blir ytt i eigen heim, må det bli tatt omsyn til at kommunen sine inntekter i form av brukarbetaling påverkast av buform. Kostnadsamanlikninga tar utgangspunkt i 2014-rekneskapet til pleie- og omsorgstenesta i Etne kommune. Mat og personalutgifter (løn m.v) er ikkje tatt med i oppsettet. Kommunen sin kostnad (eks. lønn tilsette) per år Brukar sin kostnad per år Bemanna Bemanna Sjukeheimsplass omsorgsbustad Sjukeheimsplass omsorgs- Etne Skånevik Etne Skånevik bustad Eigendel brukarbetaling Husleige inklusiv inklusiv Matabonnement Bustønad Medisinar Tilsynslege 0* Andre utgifter til lege Fysioterapi Inkontinensutstyr 0* Vask av privat tøy 0 ** Praktisk bistand Netto resultat/kostnad Tabell 1 * Under same eigeandel som medisinar ** Kjem under heimehjelp, praktisk bistand Kommunen si inntekt/kostnad for sjukeheimsplass /omsorgsbustad. Tabellen over syner på venstre side kva ein brukar gjennomsnittleg må betala årleg for ein langtidsplass i institusjon i Etne kr ,- og i Skånevik kr ,-. Dette er inntekt til 7

8 kommunen med fråtrekk av diverse utgifter, her merka med grønt. Ut frå dette syner tabellen ei netto inntekt per sjukeheimsplass på kr i Etne og kr i Skånevik. Då tala er henta frå rekneskap 2014 syner det til eit stort meirforbruk på medisinar i Skånevik som har ein kjent årsak. Dette er utgifter som ein må ta høgde for når ein drifta som institusjon. Ved å drifta som omsorgsbustadar vil bebuar ha eingenandelskort og beløp over frigrensa vil bli dekka av staten. Bemanna omsorgsbustad; Kommunen får då faste intekter som husleige, matabonnement og betaling for praktisk bistand, merka blått i tabell. Satsane vert årleg regulert og vedtatt av kommunestyret. Dette gir kommunen ei inntekt på kr per bustad per år. På høgre side i tabellen (merka med raudt) ser ein brukar sin gjennomsnittlege kostnad per år. For ein sjukeheimsplass, ved Etne omsorgssenter utgjer dette om lag kr og i Skånevik kr Dersom ein bur i bemanna omsorgsbustad kostar dette brukaren kr , som er eit billigare alternativ for brukaren. Ut frå dette kan ein lesa at ved å legga om frå institusjon til bemanna omsorgsbustad i Skånevik vil ein ha ei årleg innsparing på kr ( x 8 brukarar). Då driv ein bemanna omsorgsbustadar med same årsverk som ein i dag gjer ved å drifta ein institusjon. Ei kostnadssamanlikning av personalutgifter ved institusjonane, Etne og Skånevik omsorgssenter. Tabell 2 Tabellen syner personal utgifter (løn) knytt til drift av institusjonsplasser ved omsorgssentera. Det er ikkje tatt med utgifter knytt til administrasjon og kjøkkentenester. Ut frå tabellen ser ein at det i 2014 kosta kr meir per plass per år å drifta ein sjukeheimsplass ved Skånevik omsorgssenter enn ved Etne omsorgssenter. For 8 institusjonsplasser utgjer dette kr i meirutgifter til personal ved Skånevik omsorgssenter pr.år. Denne tendensen har vist seg over år, med ei overskriding ift budsjett. Ser ein på vedtatt budsjett for 2015 er det lagt inn personalkostnadar tilsvarande kr meir per institusjonsplass. Dette gir ei samla samla meirforbruk på personell i institusjonsplasser i Skånevik med kr per år ift Etne omsorgssenter. 3.0 Bemanning. Konsekvenser for tilsette 3.1 Konsekvenser/Utfordring for tilsette og arbeidsmiljøet. Skånevik omsorgssenter har gjennom fleire år hatt problem med å rekruttera fast tilsette i fagstillingar, spesielt gjeld dette sjukepleiarar. Saman med eit høgt sjukefråvær og skifte av avdelingsleiar har dette ført til ei stor belastning på dei tilsette. Det har vore naudsynt å nytta innleigd vikarar frå vikarbyrå for å dekka opp for sjukepleiarmangelen. Kvaliteten har vore 8

9 skiftande grunna språkproblem og stadig utskifing av vikarar. Dette har ført til ekstra belastning på tilsette i kvardagen. I 2014 har ein leigd inn vikarar for vakante stillingar og sjukefråvær med kr Fråværet har i 2014 vore på 16,6 %. I 2013 leigde ein inn frå vikarbyrå for kr , noko som var om lag kr lågare enn i Ein innleigd vikar frå vikarbyrå kostar om lag kr ,- meir per år enn ein kommunalt tilsett i 100 % stilling. Kommunen mister og skatteinntekt for de innleigde vikarane. Tendensen i 2015 så langt viser ei positiv utvikling, det er nå tilsett sjukepleiarar i de fleste heimlane. Skånevik omsorgssenter er ein stor og viktig arbeidsplass for lokalsamfunnet. De tilsette frykter at ei omgjering frå sjukeheimsplassar til bemannaomsorgsbustadar, kan føra til mindre atraktive arbeidsplassar og reduksjon av stillingar, som igjen vil føra til dårleg rekruttering. Om det skulle bli aktuelt med reduksjon av årsverk på grunn av ei omgjering, vil det mest sannsynleg skje via utfasing av vakante årsverk og naturlege avgangar. Det er i dag 6 tilsette ved Skånevik som er over 62 år. Skånevik vil ved ei omlegging frå sjukeheim til bemanna omsorgsbustadar ikkje lenger ha institusjonspleie i bygda. De som treng avansert sjukepleie vil måtte få institusjonsjukepleie ved Etne omsorgssenter. Ei omlegging frå sjukeheim til bemanna omsorgsbustadar vil krevja ei omlegging av dagens drift og ei auke av årsverk i heimetenesta. Opprusting av heimetenesta vil føra til eit styrka fagmiljø og god kvalitet på pleie -og omsorgstenester til heimebuande. Kommunen har i følgje lova plikta å tilby innbyggarane naudsam og forsvarleg helsehjelp. Jamf Helse- og omsorgstenesteloven kp 3 og 4. I dag driv ein avansert sjukepleie ved Skånevik omsorgssenter, fleire av bebuarane krev høg sjukepleiekompetanse 24 timar i døgnet. Ved ei omlegging må det utarbeidast klare føringar for kven som kan bu i ein bemanna omsorgsbustad/sjukeheim. De tilsette ynskjer sterkt å behalda tilsynslegeordninga for å ivareta bebuarane på ein best mogleg måte. Ei omgjering vil ikkje automatisk medføra endring av legetilbodet til dei som bur ved senteret. Kommunen kan velga å ha ei legeordning ved senteret. Skånevik omsorgssenter vart sist renovert i 2001, det er i dag 6 langtidsplassar og 2 korttidsplassar øyremerka for rehabilitering. Det er og 8 bemanna omsorgsbustadar i andre høgda, Bufellesskapet. Bygget har ein god teknisk standard som tilfredstiller arbeidsmiljøkrav for tilsette og bebuarar. Ved siste renovering fekk Etne kommune tilskott for å byggja 8 sjukeheimsplassar. Skal ein legge om til omsorgsbolig vil kommunen måtte søka dialog med Husbanken for å avklara areal per bebuar og kostnad ved å omdisponera frå institusjon til bemanna omsorgsbustadar. 4.0 Faglig standard Regjeringen har utarbeida Forskrift om en verdig eldreomsorg verdighetsgarantien (2010). Forskrifta er utarbeida for å sikre at eldre ikkje kjem urimelig ut i forhold til den generelle innsatsen i pleie -og omsorgstjenesten. Den spesifiserer kommunenes plikter i eldre omsorgen og beskriver eldreomsorgens verdigrunnlag, samtidig som den angir tiltak det skal tilrettelegges for i tjenestetilbudet i kommunen. Eit viktig prinsipp for å sikre en god faglig standard i pleie og omsorg, er å tilrettelegge for faglig forsvarlighet i tjenesten. I dette begrepet ligger en faglig, etisk og rettslig norm for 9

10 hvordan den enkelte helsearbeider bør utføre sitt arbeid for å sikra brukarane rett på nødvendig helse og omsorgstenester. Premissene for den hjelp som skal ytes, blir avklart med bruker og pårørende og tilpasses individuelle behov og BEON prinsippet (beste effektive omsorgs nivå). 4.1 Ubemannede omsorgsbustadar Pasientene er hjemmeboende og mottar tjenester etter behov fra heimetenesta i kommunen. Etne kommune har i dag 8 ubemanna omsorgsbustadar på Tusenfryd pluss 1 i sentrum av Skånevik. I Etne er det 20 ubemanna omsorgsbustadar på Etne bustadskipinga og 14 ubemanna omsorgsbustader på Gjerdsrabbane, 3 av desse er privat eigd med kommunal utpeikingsrett. 4.2 Bemannede omsorgsbustadar Bemannede omsorgsboliger er tilrettelagte boliger, hvor brukerne har ett større hjelpebehov og/eller behov for trygghet enn de som bor i ubemannede boliger. Bemanna omsorgsboliger har fast personale som hjelper til og tilrettelegger det slik at pasientene får ivaretatt sine behov, bebuarane har tilgang på tilsyn 24 timer /døgn. Ein kan ha matabonnement som sikrer at en får alle måltider en trenger i løpet av en dag. Måltida kan ein eta i fellesskap med andre bebuarar eller i eigen omsorgsbustad. Bebuarar i bemanna omsorgsbustadar nyttar fastlege. Andre helsetenestar tildeles etter behov gitt i enkeltvedtak. Bemanna omsorgsbustadar kan vera bemanna heile eller deler av døgnet. Målet er å gje gode og tilstrekkelege heimetenester. I Etne kommune har ein 8 bemanna omsorgsbustadar i 2. høgda på Skånevik omsorgssenter, Bufellesskapet. Det er her fast bemanning på dag/kveld. Natt tilsyn vert ivaretatt av nattpatruljen. Bebuarane kan og tilkalla hjelp ved å nytta eigen alarm. Kommunen står i realiteten fritt til å bemanna opp etter behov. Dette er en utvikling der sykehjemsrommene begynner å ligne fullverdige boliger og dagens omsorgsboliger bygges sammen og blir benyttet både som supplement og alternativ til sykehjem. Utviklingen går i retning av at det blir vanskelig å se annen forskjell på sykehjem og omsorgsboliganlegg enn måten tilbudet finansieres på. Det er i dag bebuarar ved Skånevik og Etne omsorgssenter som ville hatt eit betre omsorgs tilbod i ein bemanna omsorgsbustad enn dei i dag har i ein sjukeheim, dette gjeld både somatisk og demente bebuarar. Etne kommune har i dag ikkje nok bemanna omsorgsbustader til å gje dette tilbodet til alle. Dette føret til at personar som kunne fungert bra i ein omsorgsbustad, må tildelast plass i sjukeheim. 4.3 Sjukeheim Lov om helse- og omsorgstenester påpeker at det ikkje skal være slik at tilgangen til omsorgstenester skal være avhengig av kor ein bur. Lovgivers intensjon er at pleie- og omsorgstenestene skal tilpassast den enkelte, uavhengig av bustad. Det er derfor juridisk sett ingen ting i veien for at en person med store pleie- og omsorgsbehov i en frittstående omsorgsbustadar mottar flere tjenester enn ein ikke fullt så pleietrengende person bosatt i et sjukeheim. Det er den enkeltes behov som skal styre hvilke tenester som blir gitt. Tenestene er riktig nok ulikt organisert og betalingsordningene er ulike. I praksis kan nok tenestene derfor oppleves noe forskjellige. I sjukeheim har man garanti for at det er noen til stede døgnet rundt, noe man ikke har i et flertall av omsorgsbustadene. 10

11 Samhandlingsreformen (St.mld 47) har ført til at kommune har blitt pålagt nye oppgåver for å ivareta pasientar som vert skrevet ut frå sjukehuset. Pasientar vert i dag tidligare skrevet ut, dei er ikkje lengre ferdig behandla, men utskrivningsklare. Dette har ført til at kommunen i dag driv avansert teknisk og medisinsk sjukepleie i sine sjukeheimar. Medisinsk behandling på dette nivået krev at ein har god tilsynslegeordning, samt god sykepleierfaglig dekning 24 t/døgn (24/7). 4.4 Morgonsdagens omsorgsteneste Morgonsdagens omsorgsteneste, St. meld 29. Faglig omstilling og breiere kompetanse. I framtida skal ein skape tjenestetilbud sammen med brukarene og samhandle med pårørende. For å sikre ei bærekraftig omsorgsteneste med god kvalitet, må ein ha ein faglig omstilling i omsorgstjenestene som krever endra og høgere kompetanse, nye arbeidsmetoder og nye faglige tilnærminger. Den faglige omstillinga er først og fremst knytta til sterkere vektlegging av rehabilitering, tidlig innsats, aktivisering, nettverksarbeid, miljøbehandling, veiledning av pårørande og frivillige, og til innføring av velferdsteknologi. I tillegg skal det leggast til rette for viderutvikla kompetansen på lindrande behandling og omsorg ved livets slutt. Etne kommune har totalt 3 årsverk som fagsjukepleiar, fordelt på 3 avdelingar. 2 ved Etne omsorgssenter og 1 ved Skånevik omsorgssenter. Desse fagstillingane er viktige for kontinuiteten på det sjukepleifaglege ansvaret i avdelingane. Dette er ei styrke både for dei tilsette og bebuarane. De fagansvarlege i Etne har ei større pasientgruppe innan sitt ansvarsområda enn fagsjukepleiar ved Skånevik omsorgssenter. Fagsjukepleiar ved sone 1 har totalt ansvar for 21 institusjonsbebuarar og fagansvarleg på sone 2 har 15 institusjonsbebuarar. Fagansvarleg sjukepleiar ved Skånevik omsorgssenter har ansvar for 8 institusjonsbebuarar. Ser ein på ansvar knytt opp mot heimebuande er sonene tilnærma like. Ut frå dette ser arbeidsgruppa at det lar seg gjera å redusera i årsverk til fagansvarleg sjukepleiar ved Skånevik omsorgssenter med 0,4 årsverk. Fagansvarleg sjukepleiar vil då behalda sin 100 % stilling, men går 40 % av den som vanleg sjukepleiar. Det er per i dag ledig 0,4 årsverk som vanleg sjukepleiar. Dette gjev ei årleg innsparing på om lag kr år. 5.0 Tenestetilbod 5.1 Konsekvensar for innbyggarane ved ei bustadgjering av sjukeheimsplassar For bygda Skånevik: Skånevik omsorgssenter er ein stor og viktig arbeidsplass for lokalsamfunnet. Det er ei frykt for at arbeidsplasser i bygda kan gå tapt ved ei omgjering frå sjukeheimsplassar til bemanna omsorgsbustader. Ei omgjering vil ikkje automatisk medføra oppseiing av årsverk. Om det skulle bli aktuelt med reduksjon av årsverk på grunn av ei omgjering, vil det mest sannsynleg skje via utfasing av vakante årsverk og naturlege avgangar. Ved ei omgjering av sjukeheimsplasser til bemanna omsorgsbustader vil det bli naudsynt med ei auka av årsverk i heimetenesta. Opprusting av heimetenesta vil føra til eit styrka fagmiljø i heimetenesta. Tal frå økonomiavdelinga i kommunen syner at sjukeheimsplassar ved Skånevik omsorgssenter per i dag er dyrt å drifta (tabell 2). Ei omgjering av sjukeheimsplasser til bemanna omsorgsbustader vil føra til eit meir berekraftig tilbod, og vera med å sikra arbeidsplasser ved ei eventuell framtidig kommunesamanslåing. Ved ei omgjering av sjukeheimsplasser til bemanna omsorgsbustader ved Skånevik 11

12 omsorgssenter vil Etne kommune totalt få 8 sjukeheimsplasser mindre. Skånevik omsorgssenter vil auka opp til 16 bemanna omsorgsbustader. Ein konsekvens kan vera at dei sjukaste med behov for avansert sjukepleie må flyttast til sjukeheimsplass ved Etne omsorgssenter for kortare eller lenger tid. Ved ei omlegging vil ein få ei endring av omsorgstrappa i Skånevik, frå 5 til 4 nivå, sjå p For bygda Etne: Ved nytt omsorgssenter i bygda Etne, er 20 av plassane planlagt bygd som bemanna omsorgsbustader og 20 av plassane er planlagt som sjukeheimsplassar. Det vil kunne føre til ein reduksjon på 16 sjukeheimsplasser ved Etne omsorgssenter. I dag er det 36 sjukeheimsplassar ved Etne omsorgssenter. Ei bustadgjering ved Etne omsorgssenter vil gje færre sjukeheimsplassar, men samstundes gje eit nytt tenestenivå i bygda Etne. Per februar 2015 har personar frå øvrige delar av kommunen med behov for plass i bemanna omsorgsbustad, fått dette tilbodet ved Skånevik omsorgssenter. Det er og frykt for at arbeidsplasser ved nye Etne omsorgssenter kan gå tapt ved ei mulig omgjering frå sjukeheimsplassar til bemanna omsorgsbustader. Ei omgjering vil heller ikkje her automatisk medføra oppseiing av årsverk. Ved oppstart av nytt omsorgssenter vil det bli omfattande omlegging av drifta samt auke på 4 brukarar, utan at det ligg inne lovnad om auka driftsmidler. Om det skulle bli aktuelt med reduksjon av årsverk på grunn av ei omgjering, vil det mest sannsynleg skje via utfasing av vakante årsverk og naturlege avgangar. Ved ei omgjering av sjukeheimsplasser til bemanna omsorgsbustader vil det bli naudsynt med ei auka av årsverk i heimetenesta. Opprusting av heimetenesta vil føra til eit styrka fagmiljø i heimetenesta For Etne kommune: Samferdsle er noko ein ikkje kjem frå når ein skal greia ut om konsekvensar ved ei omgjering av sjukeheimsplassar til bemanna omsorgsbustader. Vegstandarden både på Strondavegen og Hålandsvegen er av ein slik karakter at det tidvis kan vera utfordrande å forflytta seg frå/til Skånevik/Etne. Det er svært begrensa offentlege transporttilbod i Etne kommune. Dårleg offentleg transporttilbod kan gjera det vanskelig for pårørande som er avhengig av denne, å besøka sine ved Etne eller Skånevik omsorgssenter. Reduksjon på sjukeheimsplassar kan verta ei utfordring på sikt. Samhandlingsreforma, innført har medført auka press på sjukeheimsplassane i kommunen. I tillegg ser ein ei sterk auke av brukarar med demenssjukdom og unge kronikarar. Ein veit heller ikkje konsekvensen av eldrebølga og korleis den vil arte seg i Etne kommune. 6.0 Framtidig drift av Etne omsorgssenter, etter bygging av nytt omsorgssenter 6.1. Bemanning, driftsform, økonomi Etne omsorgssenter har i dag 36 plassar i institusjon, desse er fordelt på korttid og langtidsplassar. I tilleg gis tenester som heimesjukepleie og heimehjelp (praktisk bistand). Etne omsorgssenter er svært prega av slitasje og tilfredstiller ikkje lenger krav for tilsette eller bebuarar. Det er viktig at nye Etne omsorgssenter må byggjast snarast råd for å løysa oppgåvene på ein framtidsretta måte. Det er vedtatt å byggje 20 institusjonsplasser og 20 12

13 omsorgsbustader. Driftsform ved nye Etne omsorgssenter er ennå ikkje avklart, men det vil bli ei auke med 4 plasser, utan at det er tatt høgde for auke i personellutgifter. Fjell kommune har hatt eit prosjekt i 2012 der dei såg på helse- og omsorgstenester i famtida med vekt på at brukar er «Sjef i eige liv.» Dei fleste sjukeheimar kostar i frå kr til kr pr plass i følgje rapport frå Fjell (2012). For omsorgsbustadene med fast bemanning er det gjort ei tilsvarande utrekning i Fjell, som syner at lønsutgiftene pr brukar pr år vert rekna til (2012) ca kr Tabell 2 syner personellutgifter per plass i institusjon ved Etne omsorgssenter, som viser ei svært økonomisk drift. Faktisk er driftsutgiftene mindre enn Fjell gjer med fast bemanning på omsorgbustad. Då må ein og sjå at Fjell syner til tall frå Det er difor ikkje lett å sjå for seg at Etne omsorgssenter kan driftast noko billigare enn dei gjer i dag. Noko kan forklarast ut frå at ein ved Etne omsorgssenter driftar etter stordriftsfordelar. Rapport frå Telemarksforskning 2011 viser at drifting av små einingar er økonomisk kostbart. For institusjonstenestene innebærer det at kommunane ikkje nyttar stordriftsmulighetene godt nok. I den grad det finnes kommunar som ikkje utnytter eventuelle stordriftsfordeler i institusjonstilbodet, så vil det innebære at ein undervurderer dei økonomiske stordriftsfordelene. Praktisk bistand (heimehjelp) er ein teneste som kommunen må gi etter Helse- og omsorgstjenesteloven mens den enkeltes rett til denne type hjelp, reguleres av Pasient- og brukerrettighetsloven. Kommunen kan styra innhaldet i tenesta ved å ha tydelige tildelingskriterier. Arbeidsgruppa ser at tildelingskriteriene som ein nyttar i dag må reviderast og ny felles standard for kommunen må utarbeidast. Ved å endra tildelingskriteriene for tenesta vil ein kunna redusera med 1,5 årsverk totalt i Etne Kommune. Dette vil gje ei årleg innsparing på kr Tenestetilbod/fagleg standard Som tidlegare nevnt i rapporten, gjev ein i dag avansert medisinsk behandling på våre omsorgssentera. Dette krev sjukepleiardekning og anna fagutdanna helsepersonell døgnet rundt 24 timar kvar dag (24/7). Etter samhandlingsreforma har kommunen fått ei stor auke av yngre pasientgrupper med samansette sjukdomstilstander og andre med kroniske sjukdomar som Kols, Diabetes og Hjertesvikt. Dette er store og tunge oppgåver som kommunen og i framtida må ta ansvar for. Kommunen tek og ansvar for fleire med alvorleg sjukdom som ynskjer å døy i eigen heim. Dette krev høg kompetanse og trygge fagfolk. 7.0 Generelt om ordningen tilskuddssatsar frå Husbanken 2015 Investeringstilskot skal stimulere kommunane til å fornya og auka tilbodet av plasser i sjukehjem og omsorgsbustadar for personer med behov for heildøgns helse- og sosialtenestar. Tilskotet tildeles kommunane gjennom Husbanken. For 2015 er gjennomsnittet av den statlige tilskotsandelen pr. bueining 50 prosent av maksimalt godkjente anleggskostnader. Dette fordeles med 45 prosent pr. omsorgsbustad og 55 prosent pr. sjukehjemsplass. 13

14 Tilskot til fellesareal i tilknytning til eksisterande omsorgsbustadar er 55 prosent av godkjente anleggskostnadar når kommunane skal gje heildøgns tenestar. Det gis også 55 prosent utmåling av tilskot der det etableres eigne lokaler for dagaktivitetstilbod. Dagaktivitetstilbodet gjelder bebuarar i omsorgsbustadar og ulike grupper heimmebuande som har behov for et slikt tilbod. Det er ikke knytt krav til heildøgnstenester i disse tilfellene. Veiledande størrelse på lokaler til dagaktivitetstilbod er 10 kvm pr. brukar. Dei maksimale tilskuddssatsane er kr for ein omsorgsbustad kr for ein sjukeheimsplass. 8.0 Omsorgstrappa NAKU (Nasjonalt Kompetansemiljø om utviklingshemming 13. oktober 2010 ) forklarer tenestetrappa/omsorgstrappa i 5 trinn. Omsorgstenester avgrenses her til dei omsorgstenestene som kommunen yter til sine innbyggarar. Dei fleste av desse er eit lovpålagt kommunalt ansvar, men det finnes nokon tenester som enkelte kommunar yter utover det som er lovpålagt. I den kommunale omsorgstenesten snakker mange om "omsorgstrapp". Dette er benevnelser som viser til at det finnes mange typer omsorgstenester, og at disse må sjåast i ein sammanheng. Omsorgstrappa føresett at man anser at mennesker som har behov for omsorgstenester ikkje er like. Den enkelte må vurderast individuelt, og tenestetilbodet må tilpasses den enkelte. Behovet for hjelp og bistand vil for noen være relativt enkelt og lite, mens det for andre er det snakk om meget omfattande og sammensatte tenestebehov. Då det ikkje ligg føre noe statlig krav til korleis kommunen skal organisere omsorgstenesten, vil det variere frå kommune til kommune kva slags deltenester som finnes og kva som er benevnelsene på dei. Trinn 1 Tenester som ikke er knyttet til direkte tenesteyting frå menneske til menneske. Det tenkes her på tenester som for eksempel tryggleiksalarm, tilrettelegging av bustad, tekniske hjelpemidler og matombering. Trinn 2 Praktisk bistand (heimehjelp) og opplæring og støttekontakt, er i loven betegnet som personlig assistanse. I mange kommuner benevnes dette som heimehjelpsteneste. Det snakkes her om personleg tenesteyting knyttet til praktiske forhold. Trinn 3 Helsetenester i heimen (heimesjukepleie) - herunder hjelp til å ivareta medisinske behov. Det tenkes her på bistand til personleg stell, medisinering, gjennomføring av medisinske prosedyrer o.a. Kommunens ansvar for å yte helsetenester i heimen, reguleres av Helse- og omsorgstjenesteloven og tilsvarende reguleres den enkeltes rett til denne type tjenester av Pasient- og brukerrettighetsloven. Trinn 4 Det er i mange kommuner vanlig å betrakte en kombinasjon av 2 og 3 som trinn 4. Det er også mogeleg å yte så omfattende heimetenester at det i realiteten er snakk om heildøgns omsorg. Overgangen er flytende, sjå Trinn 5. 14

15 Trinn 5. Heildøgns omsorg. Dette trinnet berører både spørsmål om kva som skal til for å kunne benevne noe som "heildøgns" spørsmål om bustad/ulike bustadtyper og spørsmål om heildøgnstenester som ytes i institusjon. Dette trinnet vil i praksis inneholde tenester for mennesker som har fra middels til de mest omfattende bistandsbehovene. Med heldøgns omsorg kan man tenke seg eit spenn frå ein situasjon der det "er ein person tilstede i bygningen heile døgnet" til en ordning som medfører at det er fleire tenesteytere sammen med tenestemottakeren kontinuerlig. Bustad eller institusjon. Samtidig som dette er eit forhold som har betydning for kva lovar og forskrifter som regulerer drifta av den heildøgns omsorgstenesta, så er dette også eit spørsmål som i mange kommuner er kobla sammen med omfanget på tenesteytinga. Sjukehjem, som er heildøgns omsorgsteneste som ytes i institusjon, oppfattes i mange kommunar som eit trinn høgare i omsorgstrappa enn opprinnelig bustad eller omsorgsbustad med heildøgns omsorgsteneste. Dette er eit forhold som i stor grad følgjer av faglege og organisatoriske tradisjonar i kommunen, og ikkje noe som følger av statlige føringer eller klare og eintydige forskningsresultater. Institusjon eller bolig som arena for heildøgns omsorgstenester, berører også spørsmål av meir ideologisk/faglig karakter: Eigenomsorg, menneskeverd, myndiggjøring og så videre. Om leieforhold. Det er viktig å være klar over at kommunen ikkje kan velga å flytte personar fra eit bufellesskap/en omsorgsbustad til ein annan eller velgja å tilby institusjonsplass som alternativ med mindre personen det gjelder ønsker denne endringa. Dette følgjer mellom anna av husleielovens bestemmelser om vilkår for oppseiing av tidsubestemt leigeavtale. Målgrupper. Det er i Noreg i dag forskjell på kva forventningar innbyggarane, tenestemottakere, pårørende, tenesteytere, leiarar og politikere har til omfang og organisering av heildøgns omsorg, avhengig av målgruppe. For eksempel tilbys eldre gjerne heildøgns omsorg i institusjon, mens yngre i større grad mottar heildøgns omsorg i eigen bustad i form av ein omsorgsbustad, bufellesskap eller lignande. Slike forskjellar reflekteres også i formelle krav til kommunenes tenesteyting, der det heiter at yngre ikkje skal tilbys heildøgns omsorg i institusjon. Eit unntak frå denne regelen er bruk av barnebustadar, der barn under myndighetsalder tilbys heildøgns omsorg. Barnebustadar er lovregulerte som institusjoner. Korttids- eller langtidsopphold. Mange oppfatter behovet for heidøgns omsorg som ein langvarig eller permanent situasjon. Dette er ikkje alltid riktig, då ein relativt stor andel (kanskje så mye som opp til 25 %) av dei som mottek heildøgns omsorgstenester har det for eit kortare tidsrom inntil situasjonen har stabilisert seg eller forbedra seg. Det vil i desse situasjonane være naturlig å tilby heildøgns omsorgstenester utan at tenestemottaker trenger å leie eller på annen måte må betale for ein ekstra bustad. Då tilbyr ein gjerna eit korttidsopphold i institusjon, ofte i kommunens sjukeheim. I mange tilfeller vil også eit slikt korttidsopphold bety det høgaste trinnet i omsorgstrappa i betydningen av at det ytes omfattende og sammansatte tenestar under oppholdet. Om heildøgns omsorg i form av langtidsopphold i institusjon og heildøgns heimmetenester i tilrettelagt bustad kan sidestilles, er ofte også mer eit spørsmål om omfanget på heildøgnstenesta enn eit bustad- eller verdispørsmål. 9.0 Teneleg geografisk ansvarsområde for heimebaserte tenester Etne kommune har i dag basar for heimebaserte tenester ved Skånevik omsorgssenter og Etne Omsorgssenter, fordelt i 3 geografiske ansvarsområde. 15

16 Etne: Sone1: Gjerdsrabbane Sæbøvikjo Sentrum, frå brua ved Auenbekk Gjerde Madsgård Sørstranda Enge Silda Kambe Fjøsna ut til Bjørkjenes Sone2: Bustadskipinga, Moe, Fossa, Litledalen, Grindheim, Håfoss, Stødle, Sørheim, Stordalen opp til Hålandskrysset Skånevik sona: Bjørkenes Skånevik Frette Skromme Arbeidsgruppa har vurdert dagens inndeling og finn at sjølv om det er stor forskjell i avstander på de ulike sonene må en ta hensyn til folketettleik og finn ikkje at ei endring av sonene vil gje dei store gevinstane Anbefalingar-drøfting Arbeidsgruppa har hatt 7 møter totalt i perioden 9.februar til og med 30. mars Det har ikkje vorte fristilt tid til arbeidet med utgreiinga. Arbeidsgruppa ser det som nausamt at kommunen må setta inn tiltak for å sikra innbyggjarane tilstrekkelege tenester med høg kvalitet og god fagleg standard gjennom rett bruk av økonomiske og menneskelege ressursar. Arbeidsgruppa har ikkje klart å einast om ei tilråding, og vil dermed leggja fram ei delt innstilling Alternativ 1: Pleie og omsorgsleiar, Kitty Soltvedt Øyjord, avdelingsleiar, Reidun Holmefjord Børve og HTV/NSF Anita Gravelsæter. Arbeidsgruppa ser det som nausamt at kommunen må setta inn tiltak for å sikra innbyggjarane tilstrekkelege tenester med høg kvalitet og god fagleg standard gjennom rett bruk av økonomiske og menneskelege ressursar. Utgreiinga syner at Skånevik omsorgssenter er eit funksjonelt bygg med god standard på lokalitetane. Dette fører til at tilsette har gode fysiske arbeidsforhold og bebuarane på institusjonen har gode fasilitetar på sjukeheimen. Senteret har dei siste åra hatt store utfordringar med å skaffa kvalifisert sjukepleiarkompetanse til faste stillingar og det har vore høgt sjukefråvær. Ut frå tabell 1 ser arbeidsgruppa at ved å legga om frå institusjon til bemanna omsorgsbustad i Skånevik vil ein ha ei årleg innsparing på kr ( x 8 brukarar). Då driv ein bemanna omsorgsbustadar med same årsverk som ein i dag gjer ved å drifta ein institusjon. Utgiftene til brukarene vert redusert med gjennomsnitteleg kr per år. Arbeidsgruppa har sett at det er forskjell i ansvar til fagsjukepleiarane. I diskusjonen med den samla arbeidsgruppa vart det lagt fram forslag om å redusera til 0,6 stilling. I etterkant ser ein 16

17 at det ikkje er fagleg tilrådeleg med ei så stor reduksjon, men at ein kan tilrå ei reduksjon til 0,8. Ein reduksjon på 0,2 vil gje ei årleg innsparing på kr samtidig som ein ivaratar fagleg forsvarlege tenester. Tenesta praktisk bistand (heimehjelp). Kommunen tildeler i dag tenesta ut frå tildelingskriterier utarbeida i Desse er svært omfattande og gjer tenestemottakarar rett på tenester ut over det som loven pålegg kommunen. Arbeidsgruppa ser at ein kan gjera ei innsparing ved å legga om tildelingskriteriene og tenestestandard for tenesta praktisk bistand med 2 årsverk fordelt mellom Etne og Skånevik. Endring av tenestestandard kan resultera i at tenesta heimehjelp vart gitt kvar 3. veke. Det er sentrale styresmakter som kvart år fastset maksimalsatsar for heimehjelp ut frå grunnbeløpet i folketrygda. Kommunen kan velgja sjølv å gje tenesta, eller dei kan setja den ut til andre aktørar. Uansett må kommunen kosta mellomlegget mellom eigenbetaling og reelle utlegg for dei med lovpålagt krav til tenesta. Innsparing av 2 årsverk vil gje ei årleg innsparing på kr Skånevik omsorgssenter vert i dag drifta som sjukeheim med 8 plasser. Rekneskap for 2014 syner at det var kr dyrare personellkostnader ved å drifta ein sjukeheimsplass i Skånevik enn i Etne (sjå tabell 2). Ser ein på vedtatt budsjett for 2015 syner dette ei forskjell på kr ,- per plass per år. Dette gir ein total forskjell på drift av institusjonsplasser i Skånevik med kr per år ift Etne omsorgssenter. Til samanlikning kan ein for dei 3 mill som er meirforbruk på å drifta i Skånevik jf budsjett 2015, kunne drifta 5 fleire institusjonsplassar på «Etne nivå» enn det ein gjer i dag. 3 mill tilsvarer også 3/4 deler av heile innsparingskravet i sparepakken. Arbeidsgruppa ser dette som ein samanheng med at det er dyrt å drifta i smått. Etne omsorgssenter drifter større og har fleire stordriftsfordelar som gjer drifta meir økonomisk enn når ein drifter ei lita eining. Drift av institusjon krev medisinlager. Ved ei omlegging til ein institusjon vil ein kunna redusera til eit medisinlager. Dei som bur på omsorgsbustadar har private medisiner. Det er i dag overskridingar på medisiner ved begge sentera, totalt meirforbruk i 2014 kr Arbeidsgruppa ser at ved å gjera om frå institusjon til bemanna omsorgsbustader i Skånevik, vil ein kunna legga om turnusen slik at ein kan forventa minimum innsparing på kr i Denne innsparinga tilsvarer om lag 1,5 årsverk i turnus. Driftar ein fortsatt som institusjon, må ein ha eit minimum bemanning ift å oppretthalda faglig standard. Slik gruppa ser det er ei reduksjon i nåverande turnus (institusjons drift) ikkje fagleg forsvarleg utan at ein samtidig gjer ei omlegging av tenestetilbodet til bemanna omsorgbustadar. Bebuarar i omsorgsbustad har ikkje nødvendigvis behov for fast tilsyn/teneste frå helsepersonell 24/7. Ved å legga om drifta frå institusjon til bemanna omsorgsbustadar vil ein ha større fleksibilitet i turnusen slik at brukar får den grad av tilsyn/teneste som kvar enkelt har behov for til ei kvar tid. Hjelpa er knytt opp mot den enkelte og kan variera i grad/mengde alt etter individuell vurdering. Enkeltvedtak er heimla i lova og gir brukar større valgfridom til å styra eigen kvardag. Ein får lov til å vera sjef i eige liv. Ved ei evt omgjering av institusjonsplasser til bemanna omsorgsbustader vil arbeidsgruppa tilrå at ein opprettheld ordninga med fast tilsynslege i Skånevik. 17

18 Innsparinga vert dekka slik: Omgjering av 8 plasser i Skånevik frå institusjon til omsorgsbustader Fagsjukepleiar i Skånevik reduksjon av stilling med 0, Reduksjon av 2 årsverk for heimehjelp i Etne kommune Innsparing Innsparing 2018 Omlegging av turnus frå institusjon til open omsorg med 1,5 årsverk Total innsparing Mandatet viser at Etne kommune skal ha basar for heimebaserte tenester ved Skånevik omsorgssenter og Etne omsorgssenter. Arbeidsgruppa har sett på kva som er tenlege geografiske ansvarsområde for heimebaserte tenester for kommunen. Gruppa har vurdert dagens geografiske inndeling og finner at sjølv om det er stor forskjell i avstander på de ulike sonene må en ta hensyn til folketettleik og finn ikkje at ei endring av sonene vil gje noko særlege økonomiske gevinstar. Nye Etne Omsorgssenter må byggjast snarast råd for å løysa oppgåvene på ein framtidsretta måte. Etne omsorgssenter skal i fyrste rekke vera sjukeheim for korttid/ avlastningsopphald, demente og pasientar med betydeleg pleiebehov. På den korte tida som arbeidsgruppa har hatt til rådigheit for å greia ut om sparepakke 1, har ein ikkje hatt mogeligheit til å greia ut korleis den framtidige drifta ved nye Etne omsorgssenter skal vera. Dette er ein omfattande omorganisering som krev brei medvirkning av tilsette og tillitsvalte. Utgreiinga om sparepakke 1 syner at Etne omsorgssenter driftar økonomisk bra samenlikna med andre kommunar (Fjell/KOSTRA 2013). Arbeidsgruppa har fått ny og nyttig kunnskap om likheitar og forskjellar ved å drifta som sjukeheim kontra bemanna omsorgsbustadar. Ut frå dette ser ein at ved nytt omsorgssenter er det rett i tida og med tanke på økonomien, at det vert begge buformene ved det nye senteret. For at eininga i framtida skal halda seg innan budsjett fordrer dette at budsjettet vert justert årleg ift indeksregulering Alternativ 2 : Politisk representant, Roger Nilsen, Politiskr representant, Ingemund Berge og ATV/Fagforbundet Åshild Sævareid. Saksutgreiinga ligg som vedlegg. Innsparing for 2017 vert dekka inn slik: Innsparing Praktisk Bistand Endring heimel fagansvarleg sjukepleiar Totalt for Innsparing for 2018 vert dekka inn slik: Innsparing på bemanning Totalt for

19 Total innsparing for ØP Det vert ikkje gjort grep for å leggje til rette for ei bustadgjering av sjukeheimsplassane ved Skånevik omsorgssenter. Omsorgstrappa skal bevarast slik at ein har eit heilskapleg omsorgstilbod. Det vert, fram mot 2017, vurdert om det er høveleg at det skal fremjast ei sak til Kommunestyret om bustadgjering av nokre eller alle romma som vert bygde som omsorgsbustader ved Etne omsorgssenter, slik at ein i framtida har eit heilskapleg omsorgstilbod også i Etne. Det vert arbeidd ut, og fremja sak(er) til Kommunestyret om, ny tenestestandard for praktisk bistand, og nye konkrete visjonar og faglege standardar for PLO-sektoren i Etne kommune innan utgangen av Det vert henta inn anbod på lovpålagd del av praktisk bistand så snart ny tenestestandard er godkjent. Det vert arbeidd med bemanningsstruktur, med fokus på ny godkjent fagleg standard, effektivisering av merkantile funksjonar kontra pleierelaterte funksjonar for helseutdanna personell og meir bruk av velferdsteknologi både i heimane, omsorgsbustadene og på institusjonane. Det skal leggast fram ei sak for Kommunestyret seinast medio 2017, og innsparingar på minst kroner skal innarbeidast i budsjettet for Ein skal i budsjetthandsamingane dei neste åra ha fokus på at budsjettpostar som er openbart underbudsjetterte skal korrigerast til eit høveleg nivå for den lovpålagde tenestytinga i PLOsektoren. Arbeidet med å redusera, og høvesvis fjerna, bruken av vikarbyrå skal halda fram. Som eit element i dette arbeidet skal ein greia ut om det vil vera ei meir økonomisk og fagleg sunnare løysning med eigen vikar-pool. Seinast medio 2016 skal ein leggja fram ein konklusjon, eller ei sak, for Kommunestyret. Avklaringar omkring finansieringa av PLO-relaterte IKS skal vera ein del av budsjetthandsaming hausten