Landbruksplan for Kvam faktadel

Transkript

1 Landbruksplan for Kvam faktadel Tal søknader produksjonstillegg og oppgjeve areal pr 31/7. Kjelde Statens Landbruksforvaltning. Kvam Tal søknader Areal i da Kvinnherad Voss For Kvam er oppgjeve 673 bruk med jordbruksareal over 5 da i Aktive bruk i statistikken byggjer på produksjonstilleggssøknader. Nedgangen har vore spesielt stor dei siste 5 åra noko som har samanheng med omlegging av landbrukspolitikken. Nedgangen i Kvam (29,5%) har vore større enn tilsvarande for Kvinnherad(22,1%) og Voss( 20,9%). Areal i drift i Kvam varierer noko, men er i hovudsak oppehalde. Produksjonsomfang. Kjelde: Statens Landbruksforvaltning (tal bruk) Hestar (31) Mjølkekyr (83) Andre storfe (104) Ammekyr 31 82(16) Vinterfora sauer (115) Mjølkegeiter (1) Avlsgris (4) Slaktegris (4) Verpehøner (4) Pelsdyr/revetisper 683(9) 861(5) Frukt og bærdyrking 81 bruk 78 bruk 923 da 43 bruk 711 da ( bruk) Dyretalet for hovudproduksjonane er i hovudsak oppehalde. Litt ammekyr har kome til og svinehaldet har gått markert attende. Frukt og bærdyrkinga har og gått markert attende. For 1979 og 1989 er fruktdyrkinga oppgjeve som tal tre, så arealmessig kan det ikkje direkte samanliknast.

2 Landbruksproduksjonen i Kvam fordelt på postnummerområde. Kjelde Statens Landbruksforvaltning fordelt manuelt for område. Postnr Sum Omast. Stra.b. Tørvikb. Norh.s. Øystese Steinstø Ålvik Tal eiged. Eiged. i drift Ute av drift Fråflytta eiged Jordbr.ar. i da Prod.skog da Frukt/bærareal i da Veksthus i m Bruk med mjølkekvote Mjølkekyr Ammekyr Andre storfe Vinterf. Sauer Verpehøns Slaktekylling Hestar Andre husdyrslag 172 r.t. 560 r.t.. 75 r.t. 64 r.t. 861 r.t. 62 % av jordbruksarealet ligg under postnummer 5600 og ,5 % av kutalet høyrer til i same område. Det vil seia at dei viktigaste jordbruksområda er konsentrerte i sentale deler av heradet der konfliktane mot anna utnytting av areala er størst. Arealstrukturen pr driftseining fordelt etter postnummer. Areal inkl. leigejord. Postnr/areal 5632 Omast Str.b Tørv Norhs Øyst Steinst Ålvik Sum % Under 50 da , ,9 da , , ,3 da , ,4 da Over 200 da ,9 Gj.sn. da ,8 % har under 50 da i drift, 59 % av bruka i Kvam har eit driftsareal mellom 50 og 150 da og18,3 % over 150da. Areala er samansett av dyrkajord, overfl. dyrka jord og gjødsla beite.

3 Driftseiningar etter talet på årsverk. Kjelde Jordbr.teljing Kommune I alt -0,4 årsv. 0,5-09 1,0-1,4 1,5-1,9 2,0-2,4 Over 2,5 Kvam (25%) 79(23,7) 64(19,2) 53(15,9) 32(9,6) 21(6,3) Kvinnh (23,9) 110(25,8) 79(18,5) 77(18,1) 35(8,2) 23(5,3) Voss (19,9) 138(21,8) 141(22,3) 114(18,0) 69(10,9) 44(6,9) Bruksstrukturen i 1999 var i hovudsak lik i dei 3 kommunane med bort i mot i mot halvparten av bruka på under 1 årsverk. Strukturen i mjølkeproduksjonen i Kvam inkl. samdrifter. Postadr./busk.s Sum % Omast. Strandeb. Tørvikb. Norh.s. Øyst. Under 10 kyr , ,9 kyr , ,9 kyr ,5 Over 20 kyr ,8 Gj.snitt buskap 9,2 9, ,8. Godt 30 % har ein buskapsstorleik under 10 kyr. Gjennomsnittsbuskapen er markert minst i Strandebarmsområdet. Buskapsstorleiken elles er ikkje så aller verst, men ein svært stor del av driftsbygningane i mjølkeproduksjonen i Kvam er frå perioden Nye miljøkrav til husdyrrom for kalvar og ungdyr og framtidig krav om lausdriftsfjøs gjer at investeringsbehovet år fram i tid er betydeleg. er i Kvam mjølke/kjøtproduksjon Namn Postnr. Jordbr.ar./dr. Tal prod. Tal mj.kyr Andre st.f. V.f.s. Åse Samdr DA Røyrvik Ljones Ljones S.d. Eide Brattli S.d. Foss Samdr purker DA Neteland Skeie og Opheim S

4 Valland Børve Kjosås og Stuve S.d Total % av 13,7 21,9 mjølkeprod. ene er oppretta etter Nokre tidlegare samdrifter er avvikla. Driftsforma har på kort tid fått ei ganske omfattande omfang. Trongen for nyinvesteringar og behovet for meir ordna fritid har vore viktige drivkrefter. Økologisk landbruk Det er berre 4 bruk i heile Kvam som driv økologisk. 2 er mjølkeprodusentar og 2 driv økologisk fruktdyrking. Dette er langt under den offisielle målsettinga om 10% økologisk produksjon innan Landbrukstilknytta tilleggsnæringar. Driftseiningar med tilleggsnæringar. Kjelde Jordbruksteljinga 1999 Total Leigek. Camp. Utl.h. Skogforedl. Juletre/ Pyntegr. Bortf. tomter Utl. av hus Utl. j.ar. Utl. jakt/ fiske Kvam 150(332) Voss 185(632) Kvi.h. 116(426) Anna till.n. I 1999 var første gongen dette vart fullstendig registrert. Prosentvis har 45,2 % av bruka i Kvam inntekter frå tilleggsnæringar. Tilsvarande tal for Voss er 29,2% og for Kvinnherad 27,2%. Det har vore lite nyetableringar innan utleigehytter i Kvam dei siste 5 åra etter relativt stor aktivitet først på 90-talet. Gardsmat/serveringsbedrifter Det er 6 slike bedrifter knytta til gardsbruk i Kvam.

5 Bruk av offentlege verkemidlar til landbruket i Kvam. Dette omfattar direkte overføringar frå staten pluss tiltaksordningar innan bygdeutviklingsmidlar BU, både tilskot og lån og andre ordningar administert gjennom fylksemannens landbruksavdeling FMLA, SND og andre tiltak. Tiltak Produksjonstill Avløysarordn Landbruksvikar Skogsvegar Andre skogtilt Driftsbygn. rentelån Driftsb Investeringslån/rente st. Dr.bygn. tilskot Bustadhus, lån Kulturlandskap Bygningsvern Områdetiltak BU till.nær. rentelån BU till.n. inv.l BU till.n. tilskot BU till.n. etabl. stip Bedriftsutvikling Praktikantordning Org. beitebruk Sum Busetnadsverknader av landbrukseigedomane i Kvam. I 1979 var det registerte 671 bruk over 5 da jordbruksareal. Svært få er selde eller fråflytta då det så og sei ingen omsetnad av landbrukseigedomar i Kvam. Vi kan i alle fall rekna at 650 landbrukseigedomar er framleis er hovudgrunnlaget for at bygdene her vert valde som buplass. Dersom ein reknar 3 medlemer pr husstand, gjev dette busetnadsgrunn for 1950 personar innan kommunen. Det utgjer 23% av folketalet.

6 Verdiskapning i primærlandbruk og landbruksrelaterte bedrifter i Kvam. Verdiskapning i primærproduksjonen Type produksjon kg/l pris års. kr i mill Verdi mjølkeprod ,60 23,3 Verdi storfekjøt ,- 8,1 Verdi sauekjøt ,- 4,1 Verdi svinekjøt ,- 1,0 Pelsdyr 1,8 Eggproduksjon ,50 3,1 Slaktekylling ,- 1,4 Samla verdi husdyrproduksjon ,8 Verdi av frukt/bær prod. 13 5,0 Statlege overf. prod.tillegg 22,3 avløysarord. 4,9 Verdiskapning skogbruk tømmer/ved 3,0 Sagbruk 10 5,0 Kjøtverdi av storviltjakt 252 hjort x 65kg x 60,- 15 reinx40x60 1,0 Samla verdiskapning trad. landbruk inkl. off. overf. 84,0 Samla verdiskapning veksthusprod ,7 Total verdiskapning primærproduksjon ,7 Gjennomsnittleg omsetnad pr årsverk er kr i tradisjonelt landbruk. Tilsvarande tal for veksthusnæringa er kr Landbruksbaserte bedrifter i Kvam utanom trad. landbruk og veksthus Bedrifter Tal tilsette Årsverk Brutto omsetn. Tine Vest, Lid ,6 mill. jarnind. Gules, Kvam fruktl. Kjosås Krans. Off. og privat rådgj ,4 10,8 mill. Gardsmat og 15 8,6 3,8 mill. servering 6 bedr. Total ,0 157,2 mill. Tabellen byggjer på opplysningar gjevne av bedriftene i telefonintervju. Desse bedriftene representerer betydelege arbeidsplassar og verdiskaping innan Kvam herad.

7 Offentleg og privat rådgjeving tilknytta landbruket-dels med Kvam som arbeidsområde eller med vidare distriktsarbeidsfelt. Institusjon Tal tilsette Årsverk Omsetnad mill.kr Kvam herad 3 2,8 1,4 Mattilsynet 6(+3 i Odda) 6 4,5 Hard. Midthord. 2 1,6 1,0 Forsøksring Hardanger Rekneskap 7 3,0 1,4 Helland Rekneskap 4 3 2,0 Tine Vestprodusenttenesta 1 1 0, ,4 10,8 Sum