MØTEINNKALLING Tysnes kommune

Transkript

1 MØTEINNKALLING Tysnes kommune Utval : ARBEIDSMILJØUTVALET Møtestad : Rådhuset Møtedato : Tid : 13:30 SAKLISTE: Utvalsaknr. Arkivsaknr. Tittel PS 15/14 14/575 LØNSPOLITISK PLAN -RULLERING PS 16/14 14/275 FRIKJØP HOVEDVERNEOMBOD I TURNUS PS 17/14 14/303 BUDSJETT ØKONOMIPLAN PS U Ofl 13 AVVIKSMELDINGAR YMSE Orienteringssaker: 1. ARBEIDSMILJØUNDERSØKJING 2. TILSYNSRAPPORT ARBEIDSTILSYNET Tysnes rådmannskontor, 27. november 2014 Steinar Dalland rådmann Postadresse: Besøksadresse: Rådhuset Telefon: UGGDAL UGGDAL Telefaks:

2 SAKSFRAMLEGG Tysnes kommune LØNSPOLITISK PLAN -RULLERING Sakshandsamar: Steinar Dalland Arkivsak : Arkivkode: 14/ Vedlegg: 1. Framlegg SAKSUTGREIING: Gjeldande lønspolitisk plan vart vedteken i kommunestyret 11. september 2008, og har vidare vore rullert ved hovudoppgjera i 2010 og I samsvar med lønspolitisk plan punkt 1.4 er det no igjen tid for å rullera planen. Rullering av planen er drøfta og gjennomført i samarbeid med arbeidstakarorganisasjonane sitt arbeidsutval og arbeidsgjevar. Det vert ikkje lagt opp til store endringar i planen slik framlegget no ligg føre, det er i hovudssak knytt til presiseringar. Nedanfor er endringane gjennomgått. Oversyn over endringar: Punkt er erstatta med visning til at eksisterande seniorpolitiske retningsliner er avvikla, det vert arbeidd med ein personalpolitisk plan forankra i eit breidare livsfaseperspektiv. Punkt 3.1 er endra ved at kulepunkt åtte om pendevoldgift er teke ut då det no skal vera organisatorisk handsaming av brot. I punkt 3.2 er det teke inn ei presisering av kva som meinest med lokale forhandlarar, bakgrunnen for endringa er at punktet har ført til mistydingar om kven som kan representera i lokale forhandlingar. Med lokale forhandlarar vert det forstått forhandlarar frå kommunalt nivå, i eigen kommune eller frå ein anna kommune. I punkt 3.3 er det teke inn ei presisering om at lønslister skal leverast i elektronisk format. I punkt 3.5 har det vore ei drøfting om det bør opnast for at den einskilde kan forhandla for seg sjølv. Punktet vert ikkje endra. Alle har rett til å la seg representera gjennom forhandlingane, men det er vedkomande organisasjon som har ansvar for å leggja fram ei løysing arbeidsgjevar kan akseptera. Forhandlingsfullmakter skal klargjerast for arbeidsgjevar skriftleg før forhandlingane.

3 Punkt 3.5 kulepunkt 4 vert endra slik: Dersom ein organisasjon ikkje får andre til å forhandla kan dei be om utsetjing av forhandlingane, eller at løna vert fastsett av arbeidsgjevar. Utsetjing av forhandlingane skal i så tilfelle drøftast med dei andre organisasjonane i forhandlingskapitlet. Dersom arbeidsgjevar fastset løn skal det skje etter at forhandlingane med alle organisasjonar er sluttført. Det vert i tillegg ført eit nytt kulepunkt til 3.5. Forhandlingsutvalet sine fullmakter skal skriftleg klargjerast for arbeidsgjevar før forhandlingane tek til. Punkt 3.6 kulepunkt tre vert endra slik at det vert presisert at arbeidstakar som er ute i løna permisjon, eller anna rettigheitsbasert permisjon kan fremja krav til forhandlingane. Organisasjonane ønskte ei endring av punkt og punkt slik at det vert presisert at forhandlingane skal takast fortløpande og ikkje visast til ordinære kap. 4 forhandlingar. Arbeidsgjevar ønskjer ikkje ein endring av desse punkta på noverande tidspunkt. Punkt er nytt og vil omfatta einingsleiarar etter ny organisasjon. Under punkt 3.9 kom det opp framlegg om at lønsutviklingssamtale skal vera ein integrert del av medarbeidersamtalen. Det er semje om at løn er eit av fleire tema i personalsamtalen, men partane er samde om at det er behov for å ha høve til å gjennomføra ein lønsutviklingssamtale utover dette. Under punkt 4.2 er det i samråd med arbeidstakarorganisasjonane teke inn ei slik føring under underpunkt 1: Det skal leggjast vekt på større prosjekt der arbeidstakar siste år har hatt prosjektleiaransvar. Dette gjeld særskilt der prosjektarbeid ikkje naturleg ligg til arbeidstakar si stilling. I punkt 4.2 er det gjort ei endring av underpunkt 4, kulepunkt to ved at det vert vist til kompetanseplan, eller arbeidsgjevar sitt uttalte behov. Punktet må tolkast i ein tidssamanheng, arbeidsgjevar sitt behov vil over tid endra seg og det må føresettast at det er ein tidsmesssig knytning mellom uttrykt behov og arbeidstakar sin kompetasne. Det må elles presiserast at punkt 2 og 4 må vera uttrykk for endringar sidan førre forhandlingsrunde. Under kap. 5 ønskte organisasjonane at garantiløn etter punkt 5.1 vart auka til kr per år i 100 % stilling. Det vert ikkje gjort endringar i planen her. Tilsvarande ønskte organisasjonane å auka tillegg for alle som arbeider natt til kr per år, det vart heller ikkje gjort endring i høve til dette. Punkt 5.5 vert endra slik at leiarar bør ha minimum kr meir enn tilsette dei er sett til å leia, det er berre beløpet som er endra, vilkåra i punktet ligg fast.

4 Punkt 5.7 er drøfta. Det er mellom anna teke opp om føresegna er for smal og at den er krevjande å praktisera einskapleg Føresegna vert ståande slik ho står p.t., men det er opning for å drøfta denne vidare. Organisasjonane hadde ønskje om å auka tillegg for kontaktlærar til kr. 8000,- Det var ikkje semje om dette punktet og tillegget vert ståande på kr. 7000,-. INNSTILLING FRÅ RÅDMANNEN:

5 TYSNES KOMMUNE Rådmannskontoret Rådhuset 5685 UGGDAL Telefon Telefaks UGGDAL, Saksnr. Dok.nr Arkivkode Avd/Sek/Saksh Dykkar ref. 14/ / FSK/PER/STDA FRAMLEGG TIL RULLERT PLAN FRAMLEGG KAPITTEL 1 - OM PLANEN HOVUDFØREMÅLET MED DEN LØNSPOLITISKE PLANEN ER: KVEN DEN LØNSPOLITISKE PLANEN GJELD FOR VERKNADSTID RULLERING OG AJOURHALD AVGRENSINGAR... 3 KAPITTEL 2 - LØNSPOLITIKK I TYSNES KOMMUNE LØN SOM VERKEMIDDEL LØN SOM EIN DEL AV EIN HEILSKAPLEG ARBEIDSGJEVARPOLITIKK... 4 KAPITTEL 3 - LOKALE LØNSFORHANDLINGAR LOKALE DRØFTINGAR FORHANDLINGSUTVAL TILLITSVALDE SIN RETT TIL INNSYN I LØNSOPPLYSNINGAR FORHANDLINGSPROSESSEN ETIKK I FORHANDLINGSPROSESSEN FREMJING AV KRAV EVALUERING AV LOKALE FORHANDLINGAR ULIKE FORHANDLINGSVEDTEKTER I HTA LØNS(UTVIKLINGS)SAMTALE FASTSETJING AV LØN VED TILSETJING KAPITTEL 4 - FELLES KRITERIA FOR ALLE TILSETTE I TYSNES KOMMUNE RAMMER FOR FORHANDLINGAR KRITERIA FOR LØNSREGULERING I TYSNES KOMMUNE KAPITTEL 5 - LOKALE LØNSVEDTEKTER OM LØNSVEDTEKTENE LØN TIL SÆRSKILDE GRUPPER LØN TIL STUDENTAR LØN FOR ARBEID PÅ NATT LØN FOR ARBEID PÅ HELG LØN FOR LEIARAR KOMPETANSELØN FOR TILSETTE I REGULATIVLØN... 12

6 5.6 ANDRE TILLEGG Side: 2

7 Kapittel 1 - OM PLANEN 1.1 Hovudføremålet med den lønspolitiske planen er: 1. Å skapa konsekvente, føreseielege rammer for lønsdanning i Tysnes kommune. 2. Å gje den einskilde arbeidstakar oversyn over korleis individuell løn vert fastsett i Tysnes kommune. 1.2 Kven den lønspolitiske planen gjeld for Den lønspolitiske planen gjeld for alle arbeidstakarar i Tysnes kommune i eit fast forpliktande arbeidsforhold med ei på førehand fastlagd arbeidstid. 1.3 Verknadstid Den lønspolitiske planen gjeld fram til noko anna er vedteke. 1.4 Rullering og ajourhald Større revidering av den lønspolitiske planen bør gjerast av kommunestyret kvart 4. år. Mindre revidering kan gjerast av administrasjonsutvalet anna kvart år i samband med nytt hovudtariffoppgjer, eller når det av andre grunnar er turvande. Rådmannen har ansvar for å ta initiativ til revidering av den lønspolitiske planen. HTV i alle organisasjonar skal få høve til å uttale seg om planen under revideringa. Planen skal først til handsaming i arbeidsmiljøutvalet før han vert endeleg avgjort av andre organ 1.5 Avgrensingar Om det skulle oppstå tilfelle kor kommunen sin lønspolitiske plan skulle strida mot lov- og avtaleverk, vil vår plan verta sett til side. KAPITTEL 2 - LØNSPOLITIKK I TYSNES KOMMUNE 2.1 Løn som verkemiddel Løn er eit strategisk verkemiddel og lønspolitikken skal verka til at Tysnes kommune når dei måla som er fastsett for verksemda, herunder eit godt tenestetilbod for innbyggjarane i kommunen, gjennom å: Side: 3

8 Gje medarbeidarane ei løn som står i forhold til innsats og resultatoppnåing utifrå avtalte vurderingskriterie og mål. Gje medarbeidarane ei løn som står i forhold til ansvar, oppgåver og mynde i stillinga. Gje medarbeidarane ei løn som verkar til å rekruttera og halda på dyktige medarbeidarar på alle plan. Gje medarbeidarane ei løn som stimulerer til at medarbeidarane sine kvalifikasjonar og kompetanse står i høve til kommunen sitt behov. 2.2 Løn som ein del av ein heilskapleg arbeidsgjevarpolitikk Lønspolitikken i Tysnes kommune skal vera ein del av ein heilskapleg arbeidsgjevarpolitikk. I samband med dette ønskjer me kort å visa til andre viktige personalpolitiske retningsliner og rammer: Livsfasepolitikk Det er eit mål for Tysnes kommune å ha ein personalpolitikk som tek høgde for at ulike livsfaser krev ulike formar for tilrettelegging og stimulering. Det vert arbeidd med å leggja fram ein slik heilskapleg plan Bemanningsplan Tysnes kommune har ein bemanningsplan frå 2003, denne gjev grunnlag for administrativ omgjering av stillingar som følgje av endra kompetanse hjå arbeidstakaren. Planen er prega av behov for revisjon. Der det er direkte strid mellom bemanningsplan og lønspolitisk plan skal lønspolitisk plan følgjast Permisjonsreglement Permisjonsreglementet har mellom anna reglar knytt til permisjon for etter- og vidareutdanning. Ei god permisjonsordning er og eit verkemiddel for å sikra ein personalpolitikk i samsvar med måla i den lønspolitiske planen Retningsliner for intern varsling av kritikkverdige tilhøve Av retningslinene går det fram at intern varsling av kritikkverdige tilhøve er lov og i nokre samanhengar ønskjeleg. Varsel skal ikkje få negative konsekvensar i lønsforhandlingar Likestilling Side: 4

9 Det ligg ikkje føre eigne retningsliner eller planar for korleis me skal arbeida med likestilling i Tysnes kommune. Likestilling vil uansett vera eit mål for arbeidsgjevarpolitikken og det vert føresett at lønspolitisk plan verkar til å fremja dette Lønsharmonisering for store kvinnedominerte yrkesgrupper er og må vera eit hovudansvar for dei sentrale partane i tariffoppgjeret. Tysnes kommune vil lojalt følgja opp eventuelle føringar frå desse oppgjera Andre delar av arbeidsgjevarpolitikken System for oppfølging av medarbeidarar, etiske retningsliner, tilsetjingsavtaler, reglement for påskjøning, fleksitidsreglement, internkontroll med vidare verkar og til å gje rammer for den lokale lønspolitikken. Det vert vidare føresett at lønspolitikken vert utforma slik at den til ei kvar tid er i samsvar med den overordna arbeidsgjevarpolitikken. KAPITTEL 3 - LOKALE LØNSFORHANDLINGAR Punkta supplerer og presiserer Hovudtariffavtalen sine punkt knytt til dei lokale lønsforhandlingane. 3.1 Lokale drøftingar Drøftingsmøte legg føringar for forhandlingane, og skal haldast cirka 1 månad før fristen for innlevering av krav. Pottnemda skal ha rekna ut forhandlingspotten for kap.4 før møtet. I tillegg til dei krav til drøftingsmøte som er felt ned i HTA skal følgjande punkt verta gjennomgått: Erfaringar frå tidlegare års lokale forhandlingar inkl. referat frå siste drøftingsmøte og evalueringsmøte frå året før. Gjennomgang av sentralt lønsoppgjer, med eventuelle føringar på lokalt oppgjer. Førebels orientering om partane sine prioriteringar. Omsyn til likestilling. Praktisk gjennomføring av forhandlingane (stad, tid, rekkjefølgje på organisasjonane, forhandlingsutvala osv.). Frist for innlevering av krav samt møteplan for gjennomføring av forhandlingane. Kva for informasjonsrutinar som skal følgjast i samband med kunngjering av frist for innlevering av krav samt formidling av resultatet av lønsforhandlingane. Om det er ønskjeleg med pendelvoldgift eller organisatorisk handsaming ved brot. Eventuelle andre relevante tema og problemstillingar. Det skal ikkje verta gjeve tilbod om lønstillegg i eit drøftingsmøte. Det skal skrivast referat frå drøftingsmøtet. Side: 5

10 Det vert i etterkant av felles drøftingsmøte halde eit eige drøftingsmøte for kapittel 3.4 og Forhandlingsutval I lokale lønsforhandlingar skal lokale forhandlarar nyttast. Arbeidsgjevar sitt forhandlingsutval for forhandlingar etter HTA kap. 4 og 5 er administrativt. Rådmannen oppnevner og leiar arbeidsgjevar sitt forhandlingsutval. Arbeidsgjevar sitt forhandlingsutval for forhandlingar etter HTA kap. 3 er politisk og vert oppnemnt av kommunestyret. I forhandlingsutvalet kan det ikkje vera medlemer som også er tilsett i Tysnes kommune. Rådmannen skal vera konsultativt medlem av forhandlingsutvalet. 3.3 Tillitsvalde sin rett til innsyn i lønsopplysningar Tillitsvalde har rett på lønsoversikt over alle arbeidstakarar i kommunen i samband med dei lokale lønsforhandlingane. Lønslister skal leverast i elektronisk format, om ikkje anna er avtala i Excell. 3.4 Forhandlingsprosessen Båe partar vil leggja opp til eit godt forhandlingsklima, og me tek utgangspunkt i vedlegg 3 i HTA Retningslinjer for lokale forhandlingar God forhandlingsskikk. Det skal vera rom for å gjennomføra forhandlingane utan å leggja eit stort tidspress på organisasjonane, samstundes er det viktig at forhandlingane har god framdrift. I dei tilfella det er behov for å føra forhandlingane over fleire dagar, vil det verta gjort. Dette gjeld spesielt dei største organisasjonane under kap. 4- forhandlingane. Tilbod 1 bør ikkje vera på meir enn om lag 40 % av potten for kapittel 4. Dersom organisasjonane får behov for særmøte kan arbeidsgjevar gå vidare i forhandlingane med dei andre organisasjonane. 3.5 Etikk i forhandlingsprosessen Dei lokale partane føreset følgjande: Opplysningar som kjem fram i løpet av forhandlingsprosessen om krav og tilbod skal handsamast konfidensielt. Ingen skal forhandla for seg sjølv. Dersom det skal forhandlast for ein person som sit i forhandlingsutvalet, bør vedkomande gå ut under forhandlingane. Forbund med berre eitt medlem må sjølv syta for at andre kan føreta forhandlingane. Dette kan gjerast i samarbeid med andre lokale organisasjonar, eller gjennom å få tillitsvalde frå eigen, eller andre organisasjonar, i andre kommunar til å gjennomføra forhandlingane. Side: 6

11 Dersom ein organisasjon ikkje får andre til å forhandla kan dei be om utsetjing av forhandlingane, eller at løna vert fastsett av arbeidsgjevar. Utsetjing av forhandlingane skal i så tilfelle drøftast med dei andre organisasjonane i forhandlingskapitlet. Dersom arbeidsgjevar fastset løn skal det skje etter at forhandlingane med alle organisasjonar er sluttført. Forhandlingsutvalet sine fullmakter skal skriftleg klargjerast for arbeidsgjevar før forhandlingane tek til. Det er berre resultatet av forhandlingane, dvs. protokoll/referatet, som skal gjerast kjent. 3.6 Fremjing av krav Krav skal fremjast på eige skjema. Organisasjonane skal så godt det let seg gjera prioritera krava sine i rekkjefølgje. Arbeidstakarar som er ute i løna permisjon, eller anna permisjon der retten til permisjon er heima i lov, avtale eller lokale retningsliner, kan fremja krav. 3.7 Evaluering av lokale forhandlingar Arbeidsgjevar skal kvart år i etterkant av dei lokale lønsforhandlingane kalla organisasjonane inn til eitt felles evalueringsmøte. 3.8 Ulike forhandlingsvedtekter i HTA Det vert vist til HTA for meir utfyllande informasjon om dei ulike forhandlingsvedtektene, og mekanismane for fastsetjing av løn. Me har likevel funne det rett å gje ei kort samanfatning av dei viktigaste her Forhandlingar for tilsette i sentralt stillingsregulativ etter HTA kap 4 Omfattar: Dei fleste stillingar i Tysnes kommune, alle stillingar som har årleg sentral lønsregulering ligg til desse vedtektene. Løna vert i hovudsak fastsett sentralt, men det finst nokre lokale mekanismar for fastsetjing av løn Forhandlingar etter HTA kap. 4.A.1 lokale forhandlingar Partane sentralt fastset at ein viss del av ramma skal gå til lokale forhandlingar etter denne vedtekta. Partane lokalt fastset den totale potten som skal forhandlast om etter dette punkt. Side: 7

12 Dersom ein ikkje når semje lokalt kan kvar av partane anka inn til sentrale partar Forhandlingar etter HTA kap. 4.A.2 særskilde forhandlingar Slike krav skal til vanleg vurderast i samband med ordinære kap. 4- forhandlingar. Eventuelle forhandlingar vert førte av forhandlingsutvalet. Båe partar kan ta initiativet til å gjennomføra forhandlingane Forhandlingar etter HTA kap 4.A.3 rekruttera og halda på arbeidstakarar Tysnes kommune vil forhandla om endra lønsplassering for å halda på godt kvalifiserte og godt fungerande arbeidstakarar når slikt behov oppstår. Det same gjeld når det er snakk om personar som har ein verdifull kompetanse som det er vanskeleg å rekruttera til verksemda Forhandlingar etter HTA kap 4.A.4 kompetanse Partane kan uavhengig av andre forhandlingsvedtekter forhandla om endra løn når ein arbeidstakar har gjennomført relevant etter-/vidareutdanning. Tysnes kommune vil gjennomføra forhandlingar etter denne vedtekta etter konkret vurdering og viser elles til punkt 5.6 i lønspolitisk plan Forhandlingar for tilsette med lokal fastsetjing av løn etter HTA kap 5 Omfattar: Arbeidstakarar som får heile løna si fastsett lokalt, med unntak av kommunal toppleiing Forhandlingar etter HTA kap årleg lønsregulering Det skal gjennomførast årleg lønsregulering for kapittel 5 innan 1. oktober kvart år. Dersom partane ikkje kjem til semje kan kvar av partane ta saka til vidare handsaming i tråd med det ein vart samde om på drøftingsmøte Drøfting etter HTA Kap anna lønsregulering Det kan gjennomførast særskild lønsregulering utover det som føl av HTA punkt 5.2 dersom: - Det er særskild behov for å halda på eller rekruttera arbeidstakar. - Ved skifte av, eller vesentleg endring av stilling. Lønsregulering skjer etter drøfting. Arbeidsgjevar sitt siste tilbod vert ståande. Side: 8

13 Forhandlingar for rådmann, etatsjefar og økonomisjef etter kap Omfattar: Rådmann og strategisk leiing. Rådmannen si løn vert fastsett av kommunen ved formannskapet. Rådmann har rett til bistand av tillitsvald eller å nytta sentral bistad ved lønsvurderinga. Løn til strategisk leiing vert fastsett etter forhandlingar. Vurdering av leiarløn skal gjerast ein gang i året etter følgjande kriterie: - Resultat i høve til mål for verksemda. - Utøving av leiarskap. - Vesentlege organisatoriske endringar. - Behov for å halda på kvalifisert arbeidskraft. Arbeidsgjevar sitt siste tilbod vert ståande Forhandlingar for andre leiarar etter kap Omfattar: Einingsleiarar som har sjølvstendig delegert budsjett-, økonomi og personalansvar. Det skal gjennomførast årleg lønsregulering for kapittel 5 innan 1. oktober kvart år. Dersom partane ikkje kjem til semje kan kvar av partane ta saka til vidare handsaming i tråd med HTA 3.9 Løns(utviklings)samtale Dersom arbeidstakar ber om lønssamtale skal denne gjennomførast mellom arbeidsgjevar og arbeidstakar. I samtalen skal arbeidsgjevar og arbeidstakar i fellesskap drøfta tiltak for betring av arbeidstakaren si lønsutvikling. Arbeidstakaren har rett til å la seg bistå av tillitsvald. Samtalen er ikkje ei forhandling, men ein utviklingssamtale, ideelt sett bør lønsutvikling takast som ein naturleg del av medarbeidarsamtalen. Arbeidsgjevar sin representant i Tysnes kommune er næraste leiar. Side: 9

14 3.10 Fastsetjing av løn ved tilsetjing Fastsetjing av løn ved tilsetjing skjer i tråd med vedtektene i HTA og lokal lønspolitisk plan for Tysnes kommune. Kapittel 4 - Felles kriteria for alle tilsette i Tysnes kommune 4.1 Rammer for forhandlingar Forhandlingar i Tysnes kommune skjer innan følgjande rammer: 1 Føringar frå sentralt oppgjer. 2 Føringar frå tidlegare lokale forhandlingar som båe partar har underteikna i protokoll. 3 Den økonomiske stoda i Tysnes kommune. 4 Føringar frå drøftingsmøte. 5 Kriteria som vert nytta i lokale forhandlingar er kjønnsnøytrale, og skal nyttast slik at dei fremjar likestilling. 4.2 Kriteria for lønsregulering i Tysnes kommune Lønspolitiske kriterie i Tysnes kommune: 1 Innsats og resultatoppnåing i høve til avtalte vurderingskriterie og mål. Innsats og resultatoppnåiing vert mellom anna vurdert etter følgjande parameter: Overordna mål for verksemda Politiske og administrative føringar. Brukarorientering og serviceinnstilling. Evne til å samarbeida på alle nivå, teamarbeid, påverknad av arbeidsmiljø. Lojalitet Deltaking i, og evne til å initiera utviklingsarbeid. Økonomi og budsjettstyring. Det skal leggjast vekt på større prosjektder arbeidstakar siste år har hatt prosjektleiaransvar. Dette gjeld særskilt der prosjektarbeid ikkje naturleg ligg til arbeidstakar si stilling. 2 Trekk ved stillinga Ansvar, mynde og oppgåver. Ansvar, oppgåver og mynde vert mellom anna vurdert etter følgjande parameter: Kompleksitet i stillinga. Omstilling Fleksibilitet og evne til å justera innhaldet i tråd med endringar. Organisatoriske endringar 3 Trekk ved marknadssituasjonen Rekruttera og halda på dyktige arbeidstakarar. Side: 10

15 Marknadssituasjonen vert mellom anna vurdert etter følgjande parameter: Opplevde rekrutteringsproblem i Tysnes kommune. Vurdering av arbeidsmarknad med utgangspunkt i mogleg framtidige utfordringar knytt til rekruttering og avgang. Lønsnivå i omliggjande kommunar som er naturleg å samanlikna seg med. Livsfasar, t.d. løn som verkemiddel for å halda på seniorar eller som verkemiddel for å rekruttera unge arbeidstakarar. 4 Kvalifikasjonar og kompetanse vurdert mot verksemda sine behov. Kvalifikasjonar og kompetanse vert mellom anna vurdert etter følgjande parameter: i Gjennomførte kurs og studiar av eit visst omfang. Vidare- og etterutdanning i samsvar med kompetanseplan, eller arbeidsgjevar sitt uttalte behov. Endra vurdering av realkompetanse. Deling av kompetanse med andre arbeidstakarar i relevant målgruppe. Kapittel 5 - Lokale lønsvedtekter 5.0 Om lønsvedtektene Punkt 5.1, 5.2, 5.3 og 5.4 gjeld uavhengig av forhandlingar. Punkt 5.5 og 5.6 fører ikkje til automatiske lønsendringar, men skal prioriterast så langt som mogleg innanfor rammene av den potten som er sett av til lokale forhandlingar. 5.1 Løn til særskilde grupper Pedagogiske leiarar skal lønast kr over minsteløn for førskulelærarar i 100 % stilling. Formenn og arbeidsleiarar skal lønast kr over minsteløn for fagarbeidarar i 100 % stilling. 5.2 Løn til studentar Dette gjeld for alle utdanningsgrupper på høgskulenivå så lenge utdanninga er relevant for vedkommande arbeidsområde. Fullført del av studium 1 år 2 år 3 og 4 år Løn som fagarb. m. slik 0 år 4 år 8 år ansiennitet: Løn til studentar gjeld alle stillingar, også faste heimlar, under føresetnad av at studiene ikkje er sluttført og at studieprogresjonen er normal. 5.3 Løn for arbeid på natt Side: 11

16 Tysnes kommune har eit lokalt tillegg for alle som arbeider i natt stillingar tilsvarande kr 6000 i 100 % stilling. 5.4 Løn for arbeid på helg Stillingar som berre inneber helgearbeid innan pleie- og omsorg skal vurderast som unormerte med omsyn til stillingsinnhald og lønast i samsvar med arbeidstakaren sin relevante kompetanse. 5.5 Løn for leiarar Leiarar på alle nivå med personal, økonomi og administrativt ansvar bør ha minimum kr meir enn tilsette dei er sette til å leia. Unntak for ordninga er i dei tilfelle underordna har særskilt avløning pga spesiell kompetanse/spisskompetanse, retrettstilling eller andre særskilde forhold. Ordninga gjeld heller ikkje i dei høva leiar og tilsett er plassert i ulike lønskapitel. 5.6 Kompetanseløn for tilsette i regulativløn Gjennomført relevant dokumentert spesial-, vidare- og etterutdanning med normert tid på minimum 6 månader skal så langt det er mogleg prioriterast ved lokale 4.a.1 forhandlingar. For eit års relevant utdanning kan det gjevast eit tillegg på inntil kr , løna vert forholdsmessig avrekna for kortare studium. Tillegg gjeve for kompetanse skal merkjast særskilt i protokoll og skal koma i tillegg til den til eikvar tid gjeldande minsteløna for den aktuelle stillingsnemninga. Dersom tilsette endrar plassering i lønsregulativet fell tidlegare gjevne kompetansetillegg vekk. 5.6 Andre tillegg I samband større prosjekt med mandat frå politisk organ, eller rådmannen, kan det etter konkret vurdering verta gjeve inntil kr per år som tillegg for prosjektleiar. Prosjektleiartillegg skal berre nyttast der prosjektarbeid ikkje ligg naturleg til vedkommande si stilling. For funksjon som kontaktlærar vert det gjeve eit tillegg tilsvarande kr 7000 per år over sentralt minimumstillegg. Side: 12

17 SAKSFRAMLEGG Tysnes kommune FRIKJØP HOVEDVERNEOMBOD I TURNUS Sakshandsamar: Steinar Dalland Arkivsak : Arkivkode: 14/ SAKSUTGREIING: Tysnes komune har ikkje hatt fast frikjøp av hovudverneombod tidlegare, utgangspunktet har likevel vore at hovudverneombodet skal ha rett til å utføra sitt verv og at det skal setjast av tilstrekkeleg tid til å ivareta vervet, jamfør arbeidsmiljøloven 6-5: (1) Arbeidsgiver skal sørge for at verneombud får den opplæring som er nødvendig for å kunne utføre vervet på forsvarlig måte. Verneombud har rett til å ta den nødvendige opplæring ved kurs som arbeidstakernes organisasjoner arrangerer. Departementet kan i forskrift stille nærmere krav til opplæringen. (2) Verneombud skal få nødvendig tid til å utføre vernearbeidet på forsvarlig måte. I alminnelighet skal oppgavene utføres innenfor vanlig arbeidstid. (3) Arbeidsgiver er ansvarlig for utgifter til opplæring, og andre utgifter i forbindelse med verneombudets arbeid. Vernearbeid som må utføres ut over den alminnelige arbeidstid etter 10-4, godtgjøres som for overtidsarbeid. (4) Arbeidsgiver skal sørge for at verv som verneombud ikke medfører inntektstap for verneombudet eller på annen måte fører til at verneombudets arbeids- eller ansettelsesvilkår forringes. I «frie» stillingar der arbeidstakar ikkje inngår i fast turnus har det vore mogleg å ha ein fornuftig og fleksibel praksis utan at det har vore behov for ein fast frikjøpsprosent. Ut frå at noverande verneombod går i turnusarbeid er det vurdert å vera behov for eit fast frikjøp. Frikjøpet vert gjort ved at arbeidsstaden vert tilført midlar tilsvarande 10 % stilling slik at dei får dekka vikarinntaket og at verneombodet får turvande tid til å ivareta sitt verv. I den grad det viser seg at det i periodar kan vera behov for meir frikjøp kan dette løysast fleksibelt ved å sjå året under eitt. Det vert elles presisert at om verneombod meiner at det over tid er behov for at det vert sett av meir tid til arbeidet må dette løysast i samarbeid mellom HVO og arbeidsgjevar. I 2014 var det ikkje budsjettert midlar til frikjøp, dette vert praktisk tilpassa gjennom ei budsjettregulering.

18 INNSTILLING FRÅ RÅDMANNEN: Frikjøp for Hovudverneombod vert i samsvar med premissa i denne saka lagt inn med fast frikjøp på 10 % stilling per år.

19 SAKSFRAMLEGG Tysnes kommune BUDSJETT ØKONOMIPLAN Sakshandsamar: Steinar Dalland Arkivsak : Arkivkode: 14/ Vedlegg: 1. Økonomiplanperioden notat finansområdet

20 1 Økonomiplanperioden budsjettnotat ØKONOMIPLANPERIODEN BUDSJETTNOTAT

21 2 Økonomiplanperioden budsjettnotat Innhold Føremålet med notatet Innleiing og bakgrunn prosessen Utgangspunkt for administrasjonen sitt arbeid Rammevilkår Kommunelova økonomiplan og årsbudsjett Folketalsutvikling Demografi og prioriteringar Økonomiske føresetnader Rammetilskot og skatt Momskompensasjon Renteutgifter og inntekter Løn og pensjonskostnader Eigedomsskatt Samhandlingsreforma Bruk av fond Andre overordna føresetnader Gjennomgang av dei ulike tenesteområda Sentraladministrasjonen Kommunestyre formannskap og nemnder Rådmannskontoret... 22

22 3 Økonomiplanperioden budsjettnotat Utval og råd Fellesfunksjonar Tillitsvald Kommuneval - stortingsval Næringsutvikling Reiseliv Veterinær og veterinærsamarbeid Andre næringsføremål og alkoholomsetnad/kontroll Kultur Tysneshallen Bibliotek Friluftsliv Folkehelsekoordinator Kyrkjeleg administrasjon og Trudomssamfunn Oppvekst Administrasjon Grunnskule Barnehage Kulturskule Vaksenopplæring og opplæring av framandspråklege Helse- og sosial hovudkapittel Administrasjon... 43

23 4 Økonomiplanperioden budsjettnotat Offentleg legearbeid og legekontor Helsestasjon/jordmor/fysioterapi/ergoterapi NAV sosiale tenester Barnevern Mottak av flyktningar Pleie og omsorg Administrasjon Tysnes sjukeheim Open omsorg Haugen bufellesskap og Vågsmarka bufellesskap Dagsenter psykisk utviklingshemma Trygde og omsorgsbustader Tiltak for funksjonshemma Psykisk helse Bedriftshelseteneste Friviljugsentralen Landbruk og teknisk hovudkapittel Administrasjon Jordbruk Skogbruk Viltforvaltning Kart oppmåling - skilting Brann Byggforvaltning og ulovlege bygg... 56

24 5 Økonomiplanperioden budsjettnotat Teknisk drift Infrastruktur kloakk vassdrift og vegar Bygg og eigedomsforvaltning Investeringar i økonomiplanperioden Administrasjon og fellesfunksjonar Bustad og næring Skular og barnehagar Helse og sosial Kyrkje og gravplassar Kultur og idrett Veg, park- og kaianlegg Klima og energi Utstyr programvare-applikasjonar Investeringar - sjølvkostområda... 72

25 6 Økonomiplanperioden budsjettnotat

26 7 Økonomiplanperioden budsjettnotat Føremålet med notatet Rådmannen legg fram notatet som eit utgangspunkt for politiske drøftingar i samband med budsjettframlegg for 2015 og økonomiplanperioden Notatet skal verka til å synleggjera dei val som er gjort i administrasjonen sitt utkast til budsjett og også peika på moglege tilnærmingar i det vidare arbeidet. På dei områda der det er god statistikk har me prøvd å visa til denne for å kunna gje eit anna grunnlag å drøfta ut frå, statistikken me har nytta er i all hovudsak KOSTRA tal frå siste rapportering som var i. 2 Innleiing og bakgrunn Det framlegget til driftsbudsjett som no vert lagt fram er eit stramt framlegg, samstundes ser me at me helst skulle nådd ennå lenger i å redusera dei samla kostnadane i drifta. Rådmannen meiner at framlegget er godt ut frå at det ikkje er lagt opp til tiltak som vil gje dårlegare tenestetilbod for brukarane, eller dårlegare vilkår for tilsette. Samstundes som driftsbudsjettet er justert ned på dei fleste områda samanlikna med 2014 skal me også hugsa at det er ein føresetnad for å frigjera handlingsrom slik at me kan gjennomføra framtidige investeringar. Det er også å merkja seg at det er ein del grep som ikkje er gjort no i samband med driftsbudsjettet, mellom anna har me ikkje samla sekretariata på ein ansvar. Dette vil måtte følgjast opp seinare gjennom ei større budsjettregulering. Det er likevel slik at alle kostnadane skal vera lagt inn så lang så me kan sjå så. Det blir meir ein rein budsjettteknisk sak. I den siste kåringa i kommunebarometeret vart Tysnes kommune vurdert til å ha det fjerde beste tilbodet til sine innbyggjarar i Hordaland, me ser ikkje noko i dette budsjettet som skulle vera til hinder for at me kan gjera det ennå betre ved neste krossveg!

27 8 Økonomiplanperioden budsjettnotat 2.1 prosessen Dato Aktivitet 28.okt Framlegg til investeringsplan vert drøfta i utvida formannskap 11.nov Administrasjonen presenterer framlegg til budsjett og økonomiplan i utvida formannskap 11.nov 24.nov 25.nov 02.des 16.des Drøftingar i råd og utval, politiske drøftingar av framlegg til budsjett Framlegg til budsjettvedtak frå formannskapet og økonomiplan vert lagt til offentleg ettersyn Kommunestyre handsamer formannskapet sitt framlegg til budsjett 2.2 Utgangspunkt for administrasjonen sitt arbeid Utgangspunktet for administrasjonen sitt arbeid ligg i gjeldande økonomiplan vedteken av kommunestyret 17. desember : Økonomiplan Rekneskap Økonomiplanen Sentraladministrasjonen Oppvekst Helse- og sosial Landbruk og teknisk Finans Resultatbudsjett før fondsbruk (- overskot / +underskot) ert fondsbruk

28 9 Økonomiplanperioden budsjettnotat Resultatbudsjett etter fondsbruk (- overskot / +underskot) Ut frå gjeldande økonomiplan er det lagt opp til ein bruk av fond tilsvarande 4,4 mill. i 2014, etter dette vert det føresett ei nedtrapping av fondsbruk fram til Det er føresett ein bruk av fond i 2015 på om lag kr. 3,1 mill. Samla bruk av fond i perioden er på nær 16,2 mill. I praksis inneber det at me står med ryggen mot veggen i slutten av perioden. Administrasjonen har såleis arbeidd ut frå ein føresetnad om at drifta må regulerast ned samanlikna med dei føringane som er lagt inn i økonomiplanen. 3 Rammevilkår 3.1 Kommunelova økonomiplan og årsbudsjett Kommunelova kap. 8 handlar om kommunen sitt ansvar for å utarbeida årsbudsjett og økonomiplan. Årsbudsjettet skal etter 44 vera ein bindande plan som skal femja om kommunen si samla verksemd og vera delt i ein investeringsdel og ein driftsdel. Årsbudsjettet skal vera realistisk og vera stilt opp slik at kommunestyret sine mål og premissar kjem tydeleg fram. Årsbudsjettet skal vedtakast av kommunestyre og er bindande for underordna organ. Saman med årsbudsjettet skal også kommunestyret gjera vedtak om ein rullerande økonomiplan, planen skal omfatta minst dei fira neste budsjettåra. Innstilling til økonomiplan med framlegg til vedtak skal leggjast ut til ålment ettersyn minst 14 dagar før den vert endeleg handsama i kommunestyre. 3.2 Folketalsutvikling

29 10 Økonomiplanperioden budsjettnotat Folketalsutviklinga, under dette den demografiske samansetninga, er grunnlaget for kommunen sine inntekter gjennom statleg rammefinansieringa. Statleg finansiering byggjer på ei gjennomsnittsutvikling på nasjonalt makronivå og ei stykkprisfinansiering basert på gjennomsnittleg kostnad. Demografi er også forklaringsfaktor for kommunen sitt utgiftsnivå, kommunale tenester vert retta mot bestemte aldersgrupper så samansetninga av grupper utgjer såleis kommunen sin kostnadsbase Folkeveksten i Noreg var i 2012 rekordhøg og talte samla personar. Dette var om lag 2000 meir enn det førre rekordåret som var Sidan 2006 har folketalet i Noreg vakse med i alt , folkeveksten har ifølgje SSB ikkje vore så stor sidan Heile 72 % av folkeveksten kjem som følgje av innflyttingsoverskot frå utlandet, i 2012 utgjorde netto innvandring personar som er det høgaste talet noko sinne. I tilsvarande periode har Tysnes hatt ein nedgang i folketalet på 59 personar. Medan landet som heilskap har hatt ein samla folkevekst samanlikna med inngangen av 2006 på 8,9 % har Tysnes kommune hatt ein nedgang tilsvarande 2,11 %. Så lenge rammetilskot er så tett knytt til innbyggjartal inneber dette at Tysnes kommune får store utfordringar knytt til inntektstap i perioden. For at me skal kunna oppretthalda vår relative del av inntekta må folkeveksten i kommunen vera minst like stor som resten av landet, for at me skal auka vår relative inntektsdel må kommunen ha større vekst i folketalet enn resten av landet. Tabellen under viser SSB sin prognose for folketalsutvikling for Tysnes kommune samanlikna med resten av landet i perioden frå 2014 til Me ser at folkeutviklinga i Tysnes har ein nedgong i framskrivinga, medan me har ein relativt stor oppgang i resten av landet. Det er også interessant å merkja seg at talet på personar over 67 år vil stiga litt mindre i Tysnes kommune enn i resten av landet. Tysnes kommune vil likevel ha eit mykje høgare del av folketalet i denne gruppa enn resten av landet. Medan 21,54 % av innbyggjarane i Tysnes i 2014 er over 67 år er det berre 14,4 % av innbyggjarane i Noreg som er over 67 år. Aldersgruppe Endring Tysnes kommune 0-5 år ,8 % 6-15 år ,9 % år ,7 % 67 år eller eldre ,5 % SUM ,1 % Noreg 0-5 år ,1 %

30 11 Økonomiplanperioden budsjettnotat 6-15 år ,9 % år ,2 % 67 år eller eldre ,0 % SUM ,8 % Tabell Folketalsutvikling Tysnes kommune og landet fordelt på grupper , basert på framskriving etter SSB si prognose med middels nasjonal vekst. I figuren under ser me ei samanlikning av demografi i Tysnes kommune og resten av landet. Ut frå figuren ser me at ein vesentleg større del av befolkninga i Tysnes er over 67 år enn tilsvarande for resten av landet. I figuren under ser me ei meir detaljert framstilling av gruppa over 67 år, me ser at det ytterlegare forsterkar dei utfordringar Tysnes kommune har i høve til vesentlege utgifter til pleie og omsorg og helsetenester.

31 12 Økonomiplanperioden budsjettnotat Tabellen under er ein meir detaljert demografisk utvikling for Tysnes kommune i økonomiplanperioden med fokus på funksjonelle grupper: Aldersgruppe Endring Tysnes kommune (MMMM) 0-1 år ,4 % 2-5 år ,8 % 6-15 år ,1 % år ,2 % år ,6 % år ,9 % år ,8 % 90 år eller eldre ,5 % SUM % Tabell Folketalsutvikling med detaljert demografi, basert på framskriving etter SSB si prognose med middels nasjonal vekst.

32 13 Økonomiplanperioden budsjettnotat Gjennom perioden ser me sterkast vekst for gruppa av barn med behov for barnehageplass. Utviklinga peikar mot at me kan venta å auka talet på avdelingar vidare frametter. Når det gjeld gruppa i skulepliktig alder ser me ein fortsett nedgang fram til 2016, etter 2016 vil talet på barn i skulepliktig alder stabilisera seg på same nivå. Det er elles interessant å merkja seg at det er marginale endringar i talet på eldre over 80 år medan me har ei stor auke i gruppa frå 67 til 79 år. Slik utviklinga ser ut må me rekna med å oppretthalda tenester for pleie og omsorg minst på dagens nivå. I økonomiplanperioden har me lagt inn ein føresetnad om at folketalsutviklinga vert betre enn prognosen frå SSB, dette baserer seg på ein positiv utvikling i 2014 og elles tiltak som vert sett i verk for å auka tilflyttinga til kommunen. 3.3 Demografi og prioriteringar Kommunen tilbyr tenestene sine til ulike aldersgrupper, difor er demografi kritisk viktig om du også vil forstå korleis kommunen organiserer og prioriterer drifta si.. Netto driftsutgifter i % av samla driftsugifter utvalte områder Pleie og omsorg Grunnskule Kommunehelse Kultur Kommunal eigedom Sosialteneste Barnehage Andre områder

33 14 Økonomiplanperioden budsjettnotat Det klart største einskildområde i Tysnes er pleie og omsorg, fylgt av grunnskule. Ut frå dei store demografiske skilnadene kunne me tenkt at dette gav ein klarare avspegling i den relative fordelinga for ulike driftsområder. Me ser at Tysnes har ein vesentleg høgare kostnad per innbyggjar til grunnskule enn kva demografien isolert skulle tilsei, men dette heng igjen saman med prioriteringar og driftsutgifter per eining. Tabellen under gjev uttrykk for prioriteringar i Tysnes samanlikna med gjennomsnittet i vår Kostra gruppe, Hordaland og landet elles. Administrasjon og styring, i kr. pr. innb Barnevvern per innbygger 0-17 år Sosialtjenesten pr. innbygger år Pleie- og omsorgtjenesten, konsern Kommunehelsetjenesten per innbygger Noreg Hordaland Komm.gr 2 Tysnes Grunnskolesektor per innbygger Barnehage per innbygger, konsern Økonomiske føresetnader Dei økonomiske føresetnadane for verksemda i driftsåret 2015 er å finna under budsjettkapittel 1.9 finans

34 15 Økonomiplanperioden budsjettnotat FINANS : Avsetjing pensjon / forventa lønsauke Rekneskap Seniortiltak Medfinansiering somatiske tenester Avskriving idrett Skatt på inntekt og formue Eigedomsskatt næring Eigedomsskatt bustader Rammetilskot / andre statlege tilskot Avskrivinger Avdrag/renter lån Andre renter Eigenkapitalinnskot KLP Spesielle avsetjinger Overføring til investeringar Kompensasjon mva frå investeringar Overføring til investeringsfond Bruk av investeringsfond

35 16 Økonomiplanperioden budsjettnotat Bruk av disposisjonsfond Overføring til disposisjonsfond Sum finans Rammetilskot og skatt FINANS : Rekneskap Skatt på inntekt og formue Rammetilskot / andre statlege tilskot Den største inntektsposten er rammetilskotet, som skal gjere oss i stand til å levere innbyggjarar våre tenester på vegne av staten. Det er gledeleg å sjå at denne posten i statsbudsjettet for 2015 er berekna med ei auke på 3,9 %, mot ei tilsvarande auke på 2,9 % for Denne meirinntekta utgjer ca. 1,5 millionar kroner, og kan i hovudsak forklarast ut i frå folketalsauken på 23 som me hadde fyrste halvår av Inntektssystemet er slik at ein får redusert rammetilskot dersom folketalet i kommunen endrar seg mindre enn landsbasis, mens ein vert honorert dersom folketalsauken er større enn landsgjennomsnittet. Såleis er det avgjerande for handlingsrommet vårt framover at me syner ei positiv folkeauke. I økonomiplanperioden fram til 2018 er det lagt inn ein føresetnad om auke i folketalet, dette er ikkje i tråd med dei føresetnadene som er vist i SSB sine prognoser for folketalsutvikling, men er knytt til at me trur at denne utviklinga lar seg snu gjennom målretta tiltak. Me har bygd inn ein føresetnad om ein inntektsvekst på 3,5 % per år i perioden. Når me likevel ser at posten har gått ned i kroner og ører sidan 2014 så er det knytt til at medfinansiering av somatiske helsetenester er teke vekk, i tillegg har kommunen fått eit inntrekk i rammetilskotet som følgje av at arbeidsgjevaravgifta er redusert. Vinsten med redusert arbeidsgjevaravgift er no lagt inn direkte på dei ulike tenesteområda.

36 17 Økonomiplanperioden budsjettnotat Skatteinngongen på landsbasis er vesentleg lågare enn det som låg til grunn for opphavleg statsbudsjett I vårt eige budsjett for 2014 var me forsiktige på denne posten, slik at me ikkje opplever eit negativt avvik slik som mange andre kommunar. I 2015 vidarefører me den skatteinngongen som me estimerar for inneverande år. Me har lagt inn ein føresetnad om at skatteinngangen vil veksa med 3 % per år i økonomiplanperioden Momskompensasjon FINANS : Rekneskap Kompensasjon mva frå investeringar Momskompensasjon for investeringar vart frå 2014 lagt om slik at kommunane ikkje lenger kunne overføra denne til drift, all momskompensasjon knytt til investeringar går no tilbake som del av finansieringa av investeringane Renteutgifter og inntekter Rekneskap FINANS : Avdrag/renter lån Andre renter Renter og avdrag på dagens låneportefølje vil utgjere 11,8 millionar kroner i Me har avdrag på nær alle av låna våre, og det vert i det årlege økonomiskrivet frå Fylkesmannen peika på at me er «flinke» til å betale ned gjeld. Ut i frå investeringsbudsjettet er det lagt inn ei føresetnad om opptak av nye lån på 18,5 millionar i slutten av Med det nye lånet vert samla renter og avdrag 12,9 millionar i Det vil i 2014 verta sett av kring 4 millionar til investeringsfondet. Dette fondet vil auke med ca. 1,3 millionar i 2015, slik at me samla har 5,3 millionar «på bok» til nedbetaling av nye investeringslån. I økonomiplanperioden er dette fondet føresett nytta i 2016 og 2017.

37 18 Økonomiplanperioden budsjettnotat Me vil sjå ein topp når det gjeld renter og avdrag i For å kunne handtere desse nye låna er det i økonomiplanperioden lagt inn ei auke på eigedomsskatten på 0,75 promille-poeng i Dette er i tråd med førre økonomiplan der denne auken låg inne i Men som fylgje av oppbygginga av investeringsfondet kan me velje å skyve på denne fram mot slutten av inneverande økonomiplanperiode Løn og pensjonskostnader FINANS : Avsetjing pensjon / forventa lønsauke Rekneskap Seniortiltak Også i 2015 vil me oppleve store pensjonskostnader, sjølv om dei vert redusert i høve til Årets sluttoppgjer på pensjon, saman med eit estimert tal på lønsauke i 2015, ligg også inn under området finans. Totalt er denne posten redusert med 1,5 millionar i høve til 2014-budsjettet. I 2016 og 2018 er det føresett noko større avsetjingar til pensjon og lønsauke ut frå at det er hovudoppgjer desse åra. Posten seniortiltak følgjer kommunestyret sitt vedtak i samband med endring av seniorpolitiske tiltak i Tysnes kommune, det vart då føresett at dei midlane som vart frigjort skulle nyttast til å styrka rekruttering og fornying av organisasjonen gjennom å etablera ein meir heilskapleg livsfaseorientert personalpolitikk Eigedomsskatt FINANS : Rekneskap Eigedomsskatt næring

38 19 Økonomiplanperioden budsjettnotat Eigedomsskatt bustader Det er i budsjettforslaget for 2015 ikkje gjort endring i satsen for eigedomsskatt. Me står føre store investeringar i dei neste åra, og eigedomsskatten er naudsynt for å kunne betale tilbake lån og renter på desse investeringane. For 2014 byggjer me opp eit investeringsfond i storleik 4 millionar kroner, samt at dette fondet veks med ca. 1,2 millionar kroner i Auken i eigedomsskatten, som vart vedteke for 2014, utgjorde ca. 4,7 millionar kroner. Me ser at tempoet på investeringane ikkje er så stort som budsjettert for inneverande år, og dette er årsaka til fondsoppbygginga. Sjå elles kommentarar under pkt ovanfor Samhandlingsreforma FINANS : Rekneskap Medfinansiering somatiske tenester I statsbudsjettet for 2015 er kommunal medfinansiering av somatiske tenester i samhandlingsreforma avslutta. For vår del er dette godt nytt. Me har dei siste åra hatt betalt over kroner meir til helseføretaka enn det som staten har kompensert oss for. Det har synt seg at dei kommunane som soknar til Helse Fonna har hatt større kostnader enn kommunar som nyttar andre helseføretak. Ei av årsakene til at me har kome såpass skeivt ut er den aldersmessige samansetjinga i folketalet. Bortfall av ordninga inneber ei reell innsparing for oss i 2015, ved at inntrekket i rammetilskotet er mindre enn den reelle utgifta kommunen har hatt dei siste åra Bruk av fond Rekneskap FINANS : Overføring til investeringsfond Bruk av investeringsfond Bruk av disposisjonsfond Overføring til disposisjonsfond

39 20 Økonomiplanperioden budsjettnotat et for 2015 er eit 0-budsjett før bruk av fond. Men som fylgje av oppbygging av investeringsfondet på 1,2 millionar kroner må me nytta disposisjonsfondet for å balansere dette på nytt. Det er såleis føresett å bruka 1,3 millionar av disposisjonsfondet i For åra er det stort sett balanse i drifta, slik at me ut i frå desse tala ikkje treng å tære på reservane våre. Men det er sjølvsagt stor usikkerhet spesielt knytt til inntekt og pensjon i perioden framover Andre overordna føresetnader Utover dei økonomiske føresetnadene som føl ovanfor er det gjort følgjande føresetnader i framlegg til budsjett: 1) Alle gebyr vert auka tilsvarande ein deflator på 3 % 2) Det er føresett at vakansar vil gje ei samla innsparing på fastlønsbudsjettet i storleik kr. 500`. 3) Ut frå eit mål om å redusera sjukefråvær er det lagt inn ein dekning på sjukevikar på 1,5 % på dei ulike tenesteområda som har behov for å henta vikar ved sjukdom. Det er ikkje budsjettert med langtidsfråvær og sjukelønsrefusjonar. 4) Det er lagt inn redusert arbeidsgjevaravgift direkte på dei einskilde tenesteområda. 4 Gjennomgang av dei ulike tenesteområda 4.1 Sentraladministrasjonen Sentraladm/stab/støtte/politisk : Rekneskap Kommunestyre, formannskap, nemnder Rådmannskontor Eigedomsskatt Økonomikontor