Lov om psykisk helsevern - erfaringar Frå psykiaterens ståstad. Jostein Jektnes Seksjonsoverlege Haugaland DPS

Transkript

1 Lov om psykisk helsevern - erfaringar Frå psykiaterens ståstad Jostein Jektnes Seksjonsoverlege Haugaland DPS

2 Endringar i Phvl Formål: Forebyggje og begrense bruken av tvang «Helsehjelpa skal så langt som mogleg vere i samsvar med pasientens behov og sjølvråderett og respekten for menneskeverdet»

3 Kapittel 3 i Lov om psykisk helsevern 3-1 «Tvunge psykisk helsevern kan ikkje etablerast utan at ein lege personleg har undersøkt vedkommande»

4 Kapittel 3 i Lov om psykisk helsevern 3-3 * Frivillig psykisk helsevern har vore forsøkt * Pasienten er undersøkt av 2 uavhengige legar * Pasienten har ei alvorleg sinnsliding * Tilleggskriterium Behandlingskriteriet Farekriteriet

5 Kapittel 3 i Lov om psykisk helsevern 3-3 * Pasienten manglar samtykkekompetanse * Institusjonen er fagleg og materielt i stand til å tilby pasienten tilfredsstillande behandling og omsorg * Pasienten er gitt høve til å uttale seg * Totalvurdering:...framtrer som den klart beste løysing...

6 Kapittel 3 i Lov om psykisk helsevern 3-2 1) Må vere «overveiende sannsynlig» for å fylle vilkåra for 3-3 2) Tvungen observasjon kan ikkje vare utover 10 dagar 3) Elles tilsvarande krav som til Phvl 3-3

7 Samtykkekompetanse - FARV Evne til å Forstå relevant informasjon Evne til å Anerkjenne og relatere denne informasjonen til eigen situasjon Evne til å Resonnere ved bruk av relevant informasjon/avvegingar Evne til å uttrykke eit Val basert på ovanståande

8 Samtykkekompetanse - Unntak: unntak Fare for andres liv og helse Fare for pasientens eige liv Ikkje unntak ved: Fare for pasientens eiga helse

9 Samtykkekompetanse Konsekvensar «I praksis innebærer dette for eksempel at en person med «alvorlig sinnslidelse», som er samtykkekompetent og driver sjølskading utan å være til fare for eget liv, ikke kan holdes tilbake i tvungent vern».

10 Samtykkekompetanse Konsekvensar «Pasientens autonomi og sjølvråderett går altså foran omsynet til pasienten si eiga helse».

11 Samtykkekompetanse Konsekvensar Pasientar som har samtykkekompetanse, kan nekte å ta imot tilbod frå psykisk helsevern. «Pasienter som etter en tids behandling gjenvinner samtykkekompetansen, får rett til å avslutte behandlingen. Denne retten gjelder sjølv om pasienten har en alvorlig sinnslidelse og helsepersonellet mener at pasienten trenger behandling, og sjølv om konsekvensene er at pasienten igjen blir så dårlig at vilkårene for etablering av tvang på nytt kan bli oppfylt»

12 Samtykkekompetanse Krav til manglande samtykkekompetanse: At pasienten «åpenbart» ikkje er i stand til å forstå kva samtykket gjeld. Konsekvens: Mange med redusert evne til å forstå kva helsehjelpa omfattar, vil vurderast som samtykkekompetente Ved eventuell tvil skal pasienten bestemme. Dvs bli vurdert som samtykkekompetent

13 Erfaringar Pasientar blir innlagt på tvang - men kor hovudkriteriet manglar Suicidalitetsproblematikk - utsagn om Sjølvskading Uroleg, utagerande atferd Pasientar som truar - viss ikkje, så - eg kan ikkje garantere at. - nektar svare når ein spør om suicidale tankar/planar

14 Erfaringar Mange kjente pasientar som storforbrukarar - td ustab.pers.forstyrringar Utveksle info for best moglege tiltak Kriseplanar Alternative tiltak til tvang Innl. ofte lite tenleg Frivillige tiltak primært Suicidalitetsproblematikk Vurdere alvorsgrad. Historikk. Diskutere med AAT/vaktsystemet Uro/utagering - politi? Uro/utagering - somatikk? Delir?