Gjerlandsøyane naturreservat i Førde kommune Forslag til forvaltingsplan

Transkript

1 i Førde kommune Forslag til forvaltingsplan Miljøfaglig Utredning Rapport 2005:xx

2 i Førde kommune FORSLAG TIL FORVALTINGSPLAN Miljøfaglig Utredning Rapport 2005:xx

3 Miljøfaglig Utredning AS Rapport 2005:xx Utførande institusjon: Miljøfaglig Utredning AS Prosjektansvarleg: Naturforvaltningskandidat Geir Gaarder Kontaktperson: Helge Fjeldstad Finansiert av: Fylkesmannen i Sogn og Fjordane, miljøvernavdelinga ISBN-nummer: 82-xxxxxx År: 2005 Referanse: Fjeldstad, H & Gaarder G i Førde kommune. Forslag til forvaltingsplan. Miljøfaglig Utredning, rapport 2005:xx. xx s. Referat: Miljøfaglig Utredning har utarbeidd forslag til forvaltingsplan for i Førde kommune, Sogn og Fjordane. Reservatet er oppretta for å ta vare på ei interessant nedbørsmyr saman med ulike sump- og flaummarksmiljø i eit attverande ferskvassdelta. Føremålet er å sikre området sine naturlege prosessar og landskapsformer, og naturleg plante- og dyreliv. 4 emneord: Skjøtselsplan Biologisk mangfald Myr Naturreservat

4 Forord blei formelt oppretta ved kongeleg resolusjon av 18. juni 2004 gjennom ein tematisk verneplan for 20 myrreservat i Sogn og Fjordane. Miljøfaglig Utredning as v/ Helge Fjeldstad har, på oppdrag frå Fylkesmannen i Sogn og Fjordane, miljøvernavdelinga, utarbeidd eit forslag til ein forvaltingsplan for i Førde kommune. Familien til grunneigar Olaug Gjerland har gitt verdfulle opplysingar m.a. om brukshistoria i området. Etter 6 i verneforskrifta kan forvaltingsstyresmakta, eller den forvaltingsstyresmakta gjev fullmakt, gjennomføre skjøtselstiltak for å fremje fredingsføremålet. Det kan utarbeidast forvaltingsplan, som kan innehalde nærare retningsliner for gjennomføring av skjøtsel. Føremålet med eventuelle skjøtselsforslag er med andre ord å foreslå tiltak som primært fremjar verneføremålet. Samtidig er det opna for at den einskilde grunneigaren kan søkje om dispensasjon frå fredingsføremålet, til dømes for uttak av ved til eige bruk. Fylkesmannen i Sogn og Fjordane er, inntil anna eventuelt blir fastlagt, forvaltingsstyremakt for området. Kontaktperson hos oppdragsgivar har vori førstekonsulent Johannes Anonby. Utkast til forvaltingsplan blei sendt ut på høyring xx.2005, og.(eventuelle endringar som følgje av høyringa).. Med utgangspunkt i dette høyringsforslaget (og eventuelle merknader/tilleggsvurderingar etc.) blei forvaltingsplanen for godkjend av fylkesmannen månad 20xx. Den godkjende planen er tilgjengelig m.a. på nettadresse: Oslo, Helge Fjeldstad Geir Gaarder

5 Innhald FORORD...4 INNHALD INNLEIING METODE Naturfaglege registreringar en Skoglege data Forvalting av naturverdiar på og ved myr RESULTAT Naturfaglege verdiar Generelle naturforhold Tidlegare bruk/ utvikling Mogelege trugsmål og trong for skjøtsel Planformål Naturfagleg samandrag RETNINGSLINER VED BRUK AV EIN DEL AV VERNEFORSKRIFTA Generelle retningsliner Bestandsvise retningsliner ved praktisering av ein del av verneforskrifta KJELDER Skriftlege kjelder Munnlege kjelder...16

6 1 Innleiing Føremålet med vernevedtaket for, slik det er skrive i 2 i verneforskifta, er: å ta vare på ei interessant nedbørsmyr saman med ulike sump- og flaummarksmiljø i eit attverande ferskvassdelta. Føremålet er å sikre områdets naturlege prosessar og landskapsformer, og naturleg plante- og dyreliv Reservatet er på ca 195 dekar, og omfattar eit myrområde kring utosen av Gjerlandselva og Gaula aust i Haukedalsvatnet, sjå vedlegg 2. Verneforskrifta (sjå vedlegg 1) gir ramma for forvaltingsplanen. I verneforskrifta kjem det fram kva som er forbode, kva som utan vidare er tillate og kva som krev løyve frå forvaltingsstyremakta for å kunne gjennomførast. I kapittel 3.2 i denne planen er retningsliner for praktisering av ein del av verneforskrifta oppgitt. Planen vil mellom anna bli lagt til grunn i erstatningsoppgjeret. Sentralt i erstatningsoppgjeret er 5, punkt 3 og 4 i verneforskrifta som opnar for hogst. Eit eventuelt løyve til hogst i reservatet kan ikkje gå ut over dei rammene som er gitt i verneforskrifta. Av omsyn til framdrifta i erstatningssakene, er det ikkje sett av tid og ressursar til at denne forvaltingsplanen kan ta opp utfordringar som informasjon, trong for ressursar til framtidig forvalting, forsking, tilrettelegging for allmenta, bruk i undervisning og liknande. Dette er difor noko fylkesmannen bør kome attende til seinare, eventuelt i samband med revisjon av forvaltingsplanen. Eitt slikt tema å arbeide vidare med er ideen om å lage til ein sti langs elva, til kombinert bruk til naturformidling og sportsfiske, jf. verneforskrifta 5 pkt.10. Revisjon av forvaltingsplanen bør skje når tilhøva i reservatet krev det, med grunnlag i røynsler og vurderingar av konsekvensar av utførte skjøtselstiltak i reservatet. Bilete 1 6

7 2 Metode 2.1 Naturfaglege registreringar Kunnskapen om dei biologiske verdiane innafor lokaliteten er i hovudsak basert på to kjelder: - Fylkesmannen i Sogn og Fjordane sitt framlegg til verneplan for myr (Anonby 2001). - eiga (H. Fjeldstad) synfaring i området ( ) I denne rapporten er det hovudsakleg Fylkesmannen i Sogn og Fjordane (2001), og resultat frå eigne synfaringar som er nytta som grunnlag. Miljøfagleg Utredning (Larsen 2004) si kartlegging av biologisk mangfald i Førde kommune inneheld ikkje ny informasjon om lokaliteten. I tillegg er det utarbeidd skogtakst for området av Sogn og Fjordane skogeigarlag (pers. meld. Dag Aamot), og deira inndeling av reservatet i ulike skogbestand er også lagt til grunn i denne rapporten. Ved eiga synfaring blei det lagt vekt på å registrere følgjande tilhøve: - raudlisteartar og mogelege signalartar - vegetasjonstypar - naturtilstand (suksesjonsfasar m.m.) - inngrep - innførte artar Det blir ikkje gjort nærare greie for kjelder og kartleggingsmetodar, t.d. for utvalet av raudlisteartar, signalartar eller vegetasjonstypar. Vanleg nytta litteraturkjelder og metodar er brukt. 2.2 en en er bygd opp trinnvis, på bakgrunn av; - planprinsipp (ut frå verneformål og andre retningsliner frå forvaltingsstyremakta) - retningsliner (utleidde av prinsippa, i kombinasjon med generell kunnskap om naturverdiane som finst i reservatet, og korleis desse bør takast vare på) - generelle forslag til tiltak (konkrete reglar for forvaltinga av reservatet, ut frå på retningslinene) - bestandsvise forslag til tiltak (konkrete reglar for dei einskilde bestanda innafor reservatet) Det blir i denne forvaltingsplanen ikkje gjort nærare greie for eller gitt referansar som grunngjev forslaga til tiltak, ut over det som kjem fram andre stader i planen. Forutan å bli nytta som rettesnor ved framtidig forvalting av reservatet, vil den godkjende forvaltingsplanen også bli lagt til grunn ved erstatningsoppgjeret for vernevedtaket. Dette gjeld særleg løyve for hogst av bjørk og gran etter søknad. 2.3 Skoglege data Skogtakst for naturreservatet er utarbeidd av Sogn og Fjordane skogeigarlag v/dag Aamot. Hans inndeling av reservatet i ulike skogbestand er lagt til grunn i planen. Frå bestandsoversikta kan det trekkjast fram følgjande nøkkeltal, sjå tabell 1. 7

8 Tabell 1. Utdrag frå bestandsoversikt for, utarbeidd av Dag Aamot sommaren Volum og tilvekst er oppgitt i m 3 og areal i dekar. Bestandsnummer 0.45 er andre markslag (myr). Gnr= gardsnummer, Bnr = bruksnummer og Tnr=teignummer. Areal Gnr. Bnr. Tnr Bestand Bonitet H.kl Alder Volum Tilvekst ,45 1,3 Andre , , , ,45 19,5 Andre , ,45 Andre , , , , ,45 Andre , , , , ,45 18,8 Andre , , , ,6 2.4 Forvalting av naturverdiar på og ved myr Variasjonsbreidda og artsmangfald på myr, og myr som økosystem, er grundig handsama av Anonby (2001). Det er grunn til å peike spesielt på årsaka til myrdanning der hovudårsaka er at det vert tilført meir vatn enn det som fordampar. Ein får da mange stader eit høgt grunnvassnivå som gir grunnlag for spesielle levetilhøve og i neste omgang spesielle økosystem med sine særeigne artar. Alle typar tiltak som påverkar mengd eller kvalitet på tilført vatn vil kunne få store verknader på økosystemet, og myrar er difor svært sårbare for endringar av vasstilførselen. Særleg har myrar vore utsette for grøfting, anten det er medvetne gravearbeid tilknytte jordbruksdrift eller vegbygging, eller meir tilfeldig og lokal utgrøfting som følgje av terrengtransport av skogsvirke eller vassdragssenkingar. Det er grunn til å understreke at for myra er det den samla verknaden av eit inngrep som er viktig, ikkje om tiltaket skjer medvete eller ikkje, direkte eller indirekte. Ein god forvaltingsplan må difor ha som hovudmål å tryggje den naturlege vasstilførselen til myra. Kvaliteten på vatnet har også mykje å seie. Ei nedbørsmyr skal berre ha tilført vatn via nedbør, og for slik myr vil mineralrikt vatn frå terrenget rundt øydeleggje myrtypen. Det same gjeld sjølvsagt om lausmassar, jord, ulike typar næringsstoff m.m. vert tilført myra. en må difor sikre at det ikkje kjem meir næring til nedbørsmyrane enn det som vert tilført frå regnet. Slike myrar vil også vera sårbare for luftureining, ikkje minst tilføring av nitrogen, men dette er det lite ein kan gjera noko med lokalt. Jordvassmyrar er noko mindre sårbare for tilført mineralmateriale, men også desse kan bli øydelagde eller få sterkt redusert verdi t.d. når næringsrikt sigevatn frå jordbruk eller kloakk kjem ut på myra. Slike myrar er i tillegg utsette for avskjering av naturleg mineralrikt sigevatn frå landskapet 8

9 rundt, t.d. ved grøfting av vasshaldig skogsmark eller bygging av veger. I forvaltingsplanen bør ein difor søkje å hindre tiltak inntil myra som kan føre til at næringsinnhaldet og kvaliteten på vatnet som kjem inn på myra vert endra. Myr har i lang tid vore brukt til ulike formål av folk. Døme på slik bruk er jernutvinning, torvtekt, slått og beite. Fleire av desse gamle, tradisjonelle bruksmåtane reknar vi i dag som verneverdige, og det kan i ein forvaltingsplan vere ønskjeleg å sikre bruken, sjølv om dette kanskje fører til at myra som økosystem blir noko forstyrra samanlikna med kva som hadde vori naturleg. Av spesiell interesse er myrslåtten, som stort sett tok slutt for minst 50 år sida. Saman med m.a. uttak av ved førte dette til at myrane vart meir opne, samtidig som ein tok ut næringsstoff frå myra. Fleire småvaksne planter knytte til rikmyr tente truleg på dette, og har i nyare tid vore i tilbakegang som følgje av opphør av myrslåtten. Også mange våtmarksfuglar var tente med dette, sidan dei ofte trivst best i opne landskap med lågvaksen vegetasjon. Oppattaking av tradisjonell slått og rydding av buskar og tre kan difor vere ei aktuell problemstilling i forvaltingsplanar for fleire myrreservat. Det same gjeld husdyrbeite, men der må ein vege mogelege positive verknader av beitet på vegetasjonen opp mot det som kan vere meir negative verknader i form av trakkskadar og tilføring av næring frå husdyrgjødsla. Skog som står ute på eller i kanten av myrar er ei spesielt stor utfordring for forvaltinga, ikkje berre fordi skogsdrifta kan gje skadar på marka og på den måten gå ut over myrverdiane. Det kan også vere sjølvstendige miljøverdiar knytte til skogen. Dette gjeld ikkje minst der ein har fuktig skog, som myrskog og sumpskog, med sine spesielle naturtilhøve og artsmangfald. Ikkje minst har mangfaldet i rike sumpskogar vist seg sterkt truga av skogsdrift i nyare tid, der både flatehogst og grøfting har øydelagt svært mange miljø. Lenger aust i Norden er det kjent at skogsholmar ute på store myrar kan ha eit spesielt verdifullt mangfald som følgje av lite skogbrann og/eller vanskeleg tilgjenge for skogsdrift, men dette er nok ei lite aktuell problemstilling i Sogn og Fjordane. Derimot kan det ikkje utelukkast at det finst t.d. insektartar som trivst spesielt godt i soleksponerte, seintvaksande eller daude tre som står i kanten eller ute på myr. Dette er nok spesielt aktuelt der ein har innslag av gammal furumyrskog. Ei langsiktig, miljøvenleg forvalting av naturverdiane på og inntil myr inneber både at ein kjenner verdiane godt, og tek omsyn til dei. Verdiane vil skifte ut i frå ulike miljøtilhøve og historisk bruk, og omsyna må difor tilpassast kvart einskilt område. 9

10 Bilete 2 Gjerlandselva grev i myra 3 Resultat 3.1 Naturfaglege verdiar Generelle naturforhold utgjer eit myrområde kring utosen av Gjerlandselva og Gaula aust i Haukedalsvatnet. På myra veks det glissen furuskog, og attmed Gjerlandselva veks det flaummarksskog. Anonby (2001) skildrar området slik: Den største myra ligg på austsida av Gjerlandselva, og er ei planmyr prega av jamne matter og utan nemnande tuedanning, og med vegetasjon av bjønnskjegg, kjøttorvmose, vortetorvmose, dessutan torvull, tranebær m.fl., også noko heigråmose. Ei tilsvarande, mindre planmyr ligg vest for Gjerlandselva. Den store myra har spreidd bjørk og furu over store delar, og jordvassmyr med flaskestorr og blåtopp inngår, m.a. kring ei lita tjørn. Gjerlandselva har skore seg gjennom myrområdet, og eroderer til dels aktivt i torvlaga. Langs elva, og på øyar i den, veks flaummarkskog av gråor-heggtypen. Reservatet er dominert av fattige planmyrar med ein vegetasjon av bjønnskjegg, kvitlyng og torvmosar. Nokre parti, særleg der det står noko furu, har meir innslag av lyngartar som røsslyng, tyttebær, blokkebær og krekling. I utkantane av dei store planmyrane, særleg mot elva, inngår flate myrar med flaskestorr, blåtopp, slåttestorr og trådsiv. Sentralt på den største planmyra ligg det eit tjern med flaskestorr og ein glissen kant med bjørk. På meir torvmosedominerte område inngår sivblom og tranebær. Attmed elva står det belte med gråor-heggeskog. Slik skog er særleg godt utvikla langs Gjerland- 10

11 selva og utløpet til Haukedalsvatnet. Her blei det funne tannsopp (Basidioradulum radula) på ei rogn ved elva. Forutan gråor og rogn veks det her og bjørk, og feltsjiktet er rikt med artar som sumphaukeskjegg, sølvbunke, gullris, vendelrot, skogstjerneblom, kornstorr, skogrøyrkvein, Noko attgroande beitemark er med i reservatet i vest. Denne ber preg av tidlegare gjødsling og er dominert av sølvbunke. Gjerlandselva grev i torvlaga og elveoset er i stadig endring. Spreitt i heile reservatet er det innslag av einskilde grantre i ulike aldre frå 1 til 15 m høge. Bilete 4 Ein av fleire granar i reservatet Bilete 3 Tannsopp på Rogn Tidlegare bruk/ utvikling Hos grunneigar Olaug Gjerland kunne dei fortelje at området ned mot myra i vest tidlegare var slåttemark. Seinare har det vore beite. Dei siste åra har området vore dårlegare beita enn tidlegare og sølvbunke har teke over. Beitet treng no maskinell slått. Området har jamnleg vore gjødsla. I grensa til reservatet i vest står eit naust med ei renne for båtopptak delvis innafor reservatet. Dei må jamleg å kunne reinske denne renna slik at ho er farbar med båt. Under synfaringa blei det registrert at beitetrykket var for dårleg til å halde graset nede på det gamle beitet i nordvest. Dette var og tilfelle i den tidlegare beita gråorskogen vest av Gjerlandselva. Skogen i området er generelt ung og har vore utsett for hogst. Verdiane knytte til skogen er moderate. Det er grave ein kanal gjennom området i aust for å drenere jordbruksareal nord for myra. Langs kanalen har det vakse opp ungskog. Sør i området går ei telefonlinje (aust-vest), og sentralt over myra går ei kraftlinje (nordaust-sørvest) Mogelege trugsmål og trong for skjøtsel Reservatet har vore utsett for hogst av ved. Plukkhogst kan halde fram nord i reservatet dersom kantsonene mot elva og myra blir spart. Det har vakse opp spreidd med gran i reservatet. Denne må hogggast og takast ut før den spreier seg videre. 11

12 Planformål Føremålet med fredinga er å ta vare på ei interessant nedbørsmyr, saman med ulike sump- og flaummarksmiljø, i eit attverande ferskvassdelta. Føremålet er å sikre området sine naturlege prosessar og landskapsformer, og naturlege plante- og dyreliv. Andre aktuelle bruksmåtar er bruk av området til friluftsliv, husdyrbeite og skogbruk. Ambisjonar og ressursar til skjøtsel og andre aktive, kostnadskrevjande tiltak for å fremje verneformålet vert her sett på eit lite nivå, d.v.s. ingen faste, årlege tiltak og ein gjennomsnittleg innsats som ligg ned mot 1-2 dagsverk pr. år Naturfagleg samandrag 1. Generelt vurderer vi kulturlandskapsverdiane som små. 2. Det er naturverdiar knytte til flaummarksskog. 3. Det er verdiar knytte til artsmangfaldet på myra, både karplantefloraen soppfungaen og mosefloraen. 4. Det er verdiar knytte til myrtypane. Bilete 5 Grøft gjennom reservatet i aust 12

13 4 Retningsliner ved bruk av ein del av verneforskrifta 4.1 Generelle retningsliner 1. All hogst føreset eigen søknad, og kan berre godkjennast under føresetnad av at han ikkje gir større skadar på markvegetasjonen. 2. Vernereglane er ikkje til hinder for beite, jfr 4 punkt 5, men Direktoratet for naturforvaltning kan av omsyn til verneføremålet ved forskrift regulere beitetrykket i heile eller delar av naturreservatet. Dette vert aktuelt om det skulle oppstå klare teikn på trakkskadar eller hard nedbeiting av verdfull vegetasjon. 3. Innførte artar som gran bør hoggast ned innafor heile området. Dette gjeld utan nærare restriksjonar ut over dei som er oppgitt i punkt Daude tre skal ikkje ryddast vekk, men berre få liggje i ro på staden. 5. Ved hogst skal ikkje standarden setjast lågare enn den som gjeld etter Levande skog med revisjonar. Etter dagens regelverk inneber dette m.a. at det vert sett av kantsoner m mot vassdrag og myr. Lukka hogstar må nyttast ved hogst i overgangssona mot fastmark. Det er generelt forbode å hogge i sumpskog. Ved avverking i furuskog skal det praktiserast naturleg forynging, og generelt skal det alltid setjast att minst 5-10 livsløpstre pr ha. Livsløpstrea skal veljast blant dei eldste trea i bestandet, sjå vidare på 6. Reservatet skal synfarast av biolog minst kvart 10. år for å sjekke m.a. tilstanden på myra inkludert eventuell attgroing og flaummarksskogen og eventuelle andre miljøverdiar. og det skal setjast i verk tiltak viss det oppstår fare for øydelegging av verneverdiane. 7. Etter eigen søknad kan det gjevast løyve til restaurering av gammal utløe på 4/7 vest for Gjerlandselva, og ryddast bort tre i ein avstand på 5 m frå løa. Kvisten kan samlast på eit avgrensa område eller takast ut av reservatet. Eventuell køyring i samband med restaureringa må skje på frosen mark. Bilete 7 Attgroande beitemark i vest Bilete 6 Gammal utløe Foto: J. Anonby 13

14 8. Ved reinsking av grøfter/kanalar som går langs reservatgrensa skal opptekne massar ikkje leggjast i reservatet, og det skal ikkje gjerast andre inngrep i reservatet i samband med reinskinga. For kanalen som er merkt med blå strek på vernekartet, og som går gjennom reservatet, kan det i samband med oppreinsking køyrast og leggjast opp massar på tidlegare oppgravne massar, og det kan ryddast skog som veks på slike oppkasta massar. Føresetnaden er at ein unngår inngrep i opphavleg terreng som støyter til, i form av køyring, masseopplag, utrasing eller anna 9. Alle tiltak som fører til grøfting, drenering og anna øydelegging av myr er forbode. 4.2 Bestandsvise retningsliner ved praktisering av ein del av verneforskrifta Bestandsvise forslag til tiltak følgjer eigedomar og bestandsinndeling utarbeidd av Sogn og Fjordane skogeigarlag v/dag Aamot, vist på kartet i vedlegg 2, jfr. også tabell på side 8. Føresetnadane for at tiltak nemde i dette kapitlet skal kunne gjennomførast, er at retningslinene i kapittel 4.1 blir følgde opp. Generelt vert det opna for noko hogst i lauvskogen i nordvestvest og i aust attmed grøfta. Maksimalt uttak er sett til om lag tilveksten i bestandet med fråtrekk av kantsone mot myr og vassdrag. Gnr./Bnr./Tnr. 4/5/1 Bestand 0,45: Ingen uttak, med eventuelt unntak av tiltak som nemnde i kapittel 4.1 punkt 1 og 3. Bestand 1: Bestandet ligg i nord lett tilgjengeleg frå veg. Hogst tillatast etter søknad, under følgjande føresetnader (strekpunkt 1-4): - Hogsten skal ikkje gje større skadar på markvegetasjonen, jfr. kapittel 4.1 punkt 1. - Hogst av eldre lauvtre (diameter over 30 cm i stubbeavskjer) vert ikkje tillate. - Det må nyttast lukka hogst og attsettjing av minst 30 tre pr daa. - Maksimalt uttak er 3 m 3 for ein tiårs-periode (i gjennomsnitt 0,3 m 3 i året). Bestand 2: Ingen uttak, med eventuelt unntak av tiltak som nemnde i kapittel 4.1 punkt 1 og 3. Gnr./Bnr./Tnr. 4/5/2 Bestand 0,45: Ingen uttak, med eventuelt unntak av tiltak som nemnde i kapittel 4.1 punkt 1 og 3. Bestand 1: Ingen uttak, med eventuelt unntak av tiltak som nemnde i kapittel 4.1 punkt 1 og 3. Gnr./Bnr./Tnr. 4/7/1 Bestand 0,45: Ingen uttak, med eventuelt unntak av tiltak som nemnde i kapittel 4.1 punkt 1 og 3. Bestand 1: Ingen uttak, med eventuelt unntak av tiltak som nemnde i kapittel 4.1 punkt 1 og 3. Bestand 2: Ingen uttak, med eventuelt unntak av tiltak som nemnde i kapittel 4.1 punkt 1 og 3. Gnr./Bnr./Tnr. 4/7/2 Bestand 0,45: Ingen uttak, med eventuelt unntak av tiltak som nemnde i kapittel 4.1 punkt 1 og 3. Bestand 1: Bestandet ligg som ei kile mellom større planmyrar. Hogst tillatast i nordre halvdel av bestandet etter søknad, under følgjande føresetnader (strekpunkt 1-4): - Hogsten skal ikkje gje større skadar på markvegetasjonen, jfr. kapittel 4.1 punkt 1. - Hogst av eldre lauvtre (diameter over 30 cm i stubbeavskjer) vert ikkje tillate. - Det må nyttast lukka hogst og attsetjing av minst 30 tre pr daa. - Maksimalt uttak er 5 m 3 for ein tiårs-periode (i gjennomsnitt 0,5 m 3 i året). Bestand 2: Ingen uttak, med eventuelt unntak av tiltak som nemnde i kapittel 4.1 punkt 1 og 3. 14

15 Gnr./Bnr./Tnr. 5/6/1 Bestand 0,45: Ingen uttak, med eventuelt unntak av tiltak som nemnde i kapittel 4.1 punkt 1 og 3. Bestand 1: Hogst tillatast etter søknad, under følgjande føresetnader (strekpunkt 1-4): - Hogsten skal ikkje gje større skadar på markvegetasjonen, jfr. kapittel 4.1 punkt 1. - Hogst av eldre lauvtre (diameter over 30 cm i stubbeavskjer) vert ikkje tillate. - Det må nyttast lukka hogst og attsettjing av minst 30 tre pr daa. - Maksimalt uttak er 5 m 3 for ein tiårs-periode (i gjennomsnitt 0,5 m 3 i året). Bestand 2: Ingen uttak, med eventuelt unntak av tiltak som nemnde i kapittel 4.1 punkt 1 og 3. Figur 1 bestandskart med områder der hogst av ved kan foregå. 15

16 5 Kjelder 5.1 Skriftlege kjelder Anonby J Framlegg til verneplan for myr i Sogn og Fjordane, rapport 4, 2001 Fylkesmannen i Sogn og Fjordane. Fylkesmannen i Sogn og Fjordane Verneplan for myr i Sogn og Fjordane, fylkesmannen si saksutgreiing og tilråding Larsen B.H Kartlegging av Biologisk Mangfald i Førde kommune. 5.2 Munnlege kjelder Familie til Olaug Gjerland, grunneigar Bilete 8 Tjern aust i reservatet 16

17 Vedlegg 15 FORSKRIFT OM VERNEPLAN FOR MYR I SOGN OG FJORDANE. FREDING AV GJERLANDSØYANE NATURRESERVAT I FØRDE KOMMUNE, SOGN OG FJORDANE FYLKE. Fastsett ved Kongeleg resolusjon 18. juni 2004 i medhald av lov av 19. juni 1970 nr. 63 om naturvern 8, jf 10 og 21, 22 og 23. Fremma av Miljøverndepartementet. 1 Avgrensing Reservatet gjeld følgjande gnr./bnr.: 4/5, 4/6, 4/7, 5/6 i Førde kommune. Reservatet dekkjer eit totalareal på 195 dekar. Grensene for naturreservatet går fram av kart i målestokk 1: dagsett Miljøverndepartementet juni Dei nøyaktige grensene for reservatet skal avmerkast i marka. Knekkpunkta skal koordinatfestast. Kartet og fredingsforskrifta er tilgjengeleg i Førde kommune, hjå Fylkesmannen i Sogn og Fjordane fylke, i Direktoratet for naturforvaltning og i Miljøverndepartementet. 2 Føremål Føremålet med fredinga er å ta vare på ei interessant nedbørsmyr saman med ulike sump- og flaummarksmiljø i eit attverande ferskvassdelta. Føremålet er å sikre områdets naturlege prosessar og landskapsformer, og naturleg plante- og dyreliv. 3 Vernereglar For naturreservatet gjeld følgjande reglar: 1. Vegetasjon, medrekna daude buskar og tre, er freda mot skade og øydelegging. Det er forbode å fjerne planter eller plantedelar frå reservatet. Nye planteartar må ikkje førast inn. Planting eller såing er ikkje tillate. 2. Dyrelivet, medrekna reirplassar og hiområde, er freda mot skade og øydelegging. Nye dyreartar må ikkje førast inn. 3. Det må ikkje setjast i verk tiltak som kan endre naturmiljøet, som t.d. oppføring av bygningar, anlegg og varige og midlertidige innretningar, parkering av campingvogner, brakker o.l., opplag av båtar, framføring av luftleidningar, gjerde, jordkablar eller kloakkleidningar, bygging av vegar, drenering og anna form for tørrlegging, uttak, oppfylling, planering og lagring av masse, utføring av kloakk eller andre konsentrerte ureiningar, tømming av avfall, gjødsling, kalking og bruk av kjemiske middel. Forsøpling er forbode. Opplistinga er ikkje uttømmande. 4. Motorisert ferdsel på land og på vatn er forbode, medrekna start og landing med luftfartøy. 5. Bruk av reservatet til teltleirar, idrettsarrangement eller andre større arrangement er forbode. Direktoratet for naturforvaltning kan av omsyn til verneføremålet ved forskrift forby eller regulere ferdsla i heile eller delar av naturreservatet. 6. Bruk av sykkel, hest og kjerre og riding utanom eksisterande vegar er forbode. 7. Bålbrenning er forbode. 4 Generelle unntak Reglane i 3 er ikkje til hinder for : 1. Gjennomføring av militær operativ verksemd og tiltak i ambulanse-, politi-, brannvern-, rednings- og oppsynsærend, samt gjennomføring av skjøtsels- og forvaltningsoppgåver bestemt av forvaltningsstyresmakta. Øvingskøyring i samband med slike føremål krev særskilt løyve. Reglane i 3 pkt. 1-3 er ikkje til hinder for: 2. Sanking av bær og matsopp. 17

18 3. Jakt i samsvar med viltlova. 4. Fiske i samsvar med lakse- og innlandsfisklova. 5. Beiting. Direktoratet for naturforvaltning kan av omsyn til verneføremålet ved forskrift regulere beitetrykket i heile eller delar av naturreservatet. 6. Vedlikehald av bygningar og anlegg som er i bruk på fredingstidspunktet. 7. a. Drift og vedlikehald av eksisterande energi- og kraftanlegg. Bruk av motorisert transport krev særskilt løyve jf. 5 nr 1. b. Naudsynt istandsetting ved akutt utfall. Ved bruk av motorisert transport skal det i ettertid sendast melding til forvaltningsstyresmakta. c. Oppgradering/fornying av kraftliner for heving av spenningsnivå og auking av linetverrsnitt når dette ikkje fører til vesentlege fysiske endringar i høve til verneformålet. 5 Eventuelle unntak etter søknad Forvaltingsstyresmakta kan etter søknad gje løyve til: 1. Naudsynt motorferdsel i samband med aktivitetar nemnde i 4 nummer 3, 6 og 7 a og c. 2. Merking, rydding og vedlikehald av eksisterande stiar, løyper og gamle ferdselsvegar. 3. Hogst og utdrift av tre i samsvar med vedteken skjøtselsplan, jf Avgrensa bruk av reservatet som nemnt i 3 nummer Vedlikehald og skjøtsel av kulturminne. 6. Naudsynt vedlikehald av grøfter som drenerer dyrka mark utanfor reservatet, og naudsynt motorferdsel i samband med dette. 7. Vedlikehald og utskifting av kraftline etter eksisterande trasé. 8. Oppsetjing av gjerde. 9. Opplag av båt. 10. Enkel tilrettelegging for sportsfiske, i form av gangplankar etc og rydding av vegetasjon på visse plassar. 11. Oppgradering/fornying av kraftleidningar som ikkje fell inn under 4 nr 7 bokstav c. 6 Skjøtsel Forvaltingsstyresmakta, eller den forvaltingsstyresmakta gjev fullmakt, kan gjennomføre skjøtselstiltak for å fremje fredingsføremålet. Det kan utarbeiddst forvaltingsplan, som kan innehalde nærare retningsliner for gjennomføring av skjøtsel. 7 Generelle dispensasjonsreglar Forvaltingsstyresmakta kan gjere unntak frå forskrifta når føremålet med fredinga krev det, for vitskaplege undersøkingar, arbeid av vesentleg verdi for samfunnet og i spesielle tilfelle dersom det ikkje strir mot føremålet med fredinga. 8 Forvaltningsmynde Direktoratet for naturforvaltning fastset kven som skal ha forvaltingsmynde etter denne forskrifta. 9 Iverksetjing Denne forskrifta tek til å gjelde straks 18

19 Vedlegg 2