Innhald. Drivkraft i Sogn s. 3. Hovudtal s. 4. Verdiskaping s. 6. Året 2012 s. 7. Dette er Sognekraft s. 8. Miljø og samfunn s. 10. Produksjon s.

Transkript

1 Årsmelding 2012

2 Innhald Drivkraft i Sogn s. 3 Hovudtal s. 4 Verdiskaping s. 6 Året 2012 s. 7 Dette er Sognekraft s. 8 Miljø og samfunn s. 10 Produksjon s. 11 Nett s. 14 Kraftsal til sluttbrukar s. 16 Andre forretningsområde s. 17 Årsmelding frå styret s. 18 Resultat s. 23 Eigendelar s. 24 Gjeld og eigenkapital s. 25 Kontantstraumanalyse s. 26 Notar s. 27 Revisjonsmelding s. 39 2

3 DRIVKRAFT I SOGN Sognekraft skapar aktivitet som gir arbeidsplassar og lønsemd til gode for eigarar og samfunn. Dette støttar opp under selskapet sin visjon om å vera drivkraft i Sogn. Ny kraftproduksjon gir lønsam vekst Sognekraft har i mange år arbeidd for å skape grunnlag for ny lønsam kraftproduksjon. Gjennom eigarskapet i Svelgen kraft og utbygging av ny vasskraft i mellom anna Feios, Leikanger og Offerdal, er vi på god veg til å nå målsetjinga om å doble kraftproduksjonen. I 2012 starta vi opp bygging av fjordenergianlegg i Sogndal, som ved hjelp av sjøtemperert vatn skal varme opp og kjøle bygningsmasse i Sogndal. Ved oppstart av anlegget vil vi ha ansvaret for temperaturen i m2 bygningsmasse. Det er lagt til rette for vidare tilknytingar over tid. Statkraft sine aksjar i BKK er for sal og det har gjennom 2012 vore arbeidd saman med Sunnhordland kraftlag for å posisjonere selskapa for å kjøpe denne aksjeposten. Sognekraft har meldt interesse for ein 10 % eigarpost. Framtidsretta infrastruktur For å få tilfredsstillande økonomi i ny kraftproduksjon er det naudsynt med forsterkningar i sentralnettet som Statnett har ansvar for. Det er difor gledeleg at arbeidet med bygginga av linja mellom Sogndal og Ørskog starta opp i 2012, men fleire nødvendige forsterkningar er identifisert. Vi i Sognekraft fornyar straumnettet kontinuerleg for å gje kundane ei sikker og stabil straumlevering. I løpet av dei neste 10 åra vil det verte investert ein halv milliard kroner for å sikre lokal verdiskaping til nye kraftverk og stabil straumforsyning til kundane. Samtidig vert det bygd ut fiber til breiband for både styring av straumnettet og til kommersiell bruk. Gjennom lønsam vekst, samarbeid med andre og i nær dialog med eigarar er Sognekraft ei drivkraft i Sogn, som skapar verdiar for eigarar og samfunn. Som direktør gler eg meg kvar dag til å utvikla Sognekraft vidare. Terje Bakke Nævdal Adm. direktør 3

4 HOVUDTAL Def Resultat Sum driftsinntekter mill. kr EBITDA 1 mill. kr Driftsresultat mill. kr Resultat før skatt mill. kr Årsresultat mill. kr Kontantstraum Netto kontantstraum frå drift 2 mill. kr Investeringar mill. kr Avskrivingar og nedskrivingar mill. kr Betalt utbytte mill. kr Balanse Totalkapital mill. kr Eigenkapital mill. kr Sysselsett kapital 3 mill. kr Frie likviditetsreservar 4 mill. kr Renteberande gjeld mill. kr Netto renteberande gjeld 5 mill. kr Nøkkeltal økonomi EBITDA margin 6 % 37,2 50,9 52,8 Netto driftsmargin 7 % 27,3 41,5 42,3 Eigenkapitalavkastning 8 % 12,1 17,1 16,5 Avkastning sysselsett kapital 9 % 12,5 21,2 22,7 Totalkapitalrentablitet 10 % 6,7 7,6 8,6 Eigenkapitalandel 11 % ,7 Netto renteberande gjeld / EBITDA 2,1 1,9 2,3 4

5 Årsmelding for 2012 HOVUDTAL Nøkkeltall HMT Def Tal tilsette pr Tal årsverk pr Sjukefråvær % 3,6 4,7 3,2 Skader (H1) med fråvær pr mill. arbeidstimar Skader (H2) med og utan fråvær pr mill. arbeidstimar Nøkkeltal drift Vasskraftproduksjon, verkeleg 12 GWh Vasskraftproduksjon, årsmiddel 12 GWh Magasinbeholdning pr GWh Gjennomsnittleg spotpris øre/kwh 21,7 35,8 43,6 Forbruk i eige område GWh Volum seld kraft til sluttbruk GWh Tal nettkundar Nettkapital (NVE-kapital) 13 mill. kr Definisjonar 1. Driftsresultat før avskrivingar og nedskrivingar 2. Netto kontantstraum frå operasjonelle aktivitetar 3. Eigenkapital + renteberande gjeld 4. Betalingsmidlar og unytta bankrammer, ekskl. bundne midlar 5. Renteberande gjeld bankinnskot, kontantar o.l 6. EBITDA/Driftsinntekter 7. Driftsresultat/ Driftsinntekter 8. Årsresultat/Gjennomsnittleg eigenkapital 9. (Resultat før skatt + rentekostnader)/gjennomsnittleg sysselsatt kapital 10. (Resultat før ekstra ordinære postar -skattekostnad + rentekostnader)/gjennomsnittleg totalkapital 11. Eigenkapital/totalkapital 12. Alle produksjonstal er før pumping og tap 13. Avkastningsgrunnlag for berekning av inntektsramma. Fastsett av NVE - set krefter i sving 5

6 Verdiskaping Sognekraft set lokale krefter i sving gjennom rein kraftproduksjon og eit fruktbart engasjement i idrett- og organisasjonslivet i Sogn. Som netteigar står vi på heile året døgeret rundt for å yta ei påliteleg og sikker straumforsyning. Tilsette 30 % Finansinstitusjonar 8 % Stat og kommune 30 % Eigarar 32 % Rekneskap verdiskaping Totale driftsinntekter - forbruk varer og tenester Brutto verdiskaping - ordinære av- og nedskrivingar Netto verdiskaping + finansinntekter = Totale verdiar til fordeling Fordeling av verdiskaping Tilsette Brutto lønn og sosiale ytelsar Kapitalinnskytarar Renter til långivarar Utbetaling til eigarane Stat, fylke og kommune Skatt Eigedomsskatt Arbeidsgjevaravgift Andre offentlege avgifter Selskapet Tilbakehalde overskot Fordelte verdiar

7 Årsmelding for 2012 ÅRET 2012 Dobling av volum i sluttbrukarmarknaden Sognekraft har lukkast med å bortimot doble volumet i sluttbrukarmarknaden frå 2011 til Aktivt sal til bedriftsmarknaden utanfor konsesjonsområdet har vore avgjerande for denne veksten, men salsvolumet innanfor konsesjonsområdet er også auka. Vurderer storinvestering Sognekraft har i heile 2012 samarbeidd med Sunnhordland kraftlag og BKK med mål om å kjøpe Statkraft sine aksjar i BKK, som er for sal. Sognekraft har meldt interesse for ein 10% eigarpost. Dette vil vere eit stort løft for Sognekraft, og det vert arbeidd for å sikre finansieringsvilkår som gjer at selskapet sin evne til å investera i lønsam aktivitet består. App for mobiltelefonar Som eit av dei fyrste kraftselskapa i landet utvikla og lanserte Sognekraft i 2012 ein «app» for mellom anna målaravlesing. Med Sognekraft sin app for smarttelefonar kan ein i tillegg til å lese av straumen følgje med på straumforbruket, få tips om korleis ein reduserer straumkostnadene og ein kan vere med og stemma fram Sogndal sin beste spelar på heimekampane på Fosshaugane Campus. Sognekraft ynskjer å framstå som moderne og framtidsretta, vi føl med i tida og ser viktigheita av å møte kundane der dei er. Byggjer fjordenergianlegg Våren 2012 starta Sognekraft bygging av fjordenergianlegg i Sogndal. Anlegget er langt på veg eineståande i sitt slag. Sjøvatn frå 50 meters djup, som held ein stabil temperatur på 7-8 grader heile året, gir energi til oppvarming og kjøling. Fiber til heimen Eksplosjon i Straumtrafo Årøy Eksplosjon i ein fase på straumtransformator i 300 KV friluftsanlegget i Årøy medførte produksjonsstopp i 16 dagar for aggregat 1 (70 MW) i perioden 23. mai - 8. juni Produksjonstapet i denne perioden utgjorde 16 GWh. Hendinga var alvorleg og kunne lett ha ført til ein mykje lenger stopp i produksjonen. Ved hjelp av stor innsats frå tilsette og leverandørar og tilgang til beredskaps materiell hjå andre produksjonsselskap vart produksjonstapet avgrensa til eit minimum. Statnett starta bygging av linja mellom Sogndal-Ørskog Hausten 2012 starta Statnett opp arbeidet i Sogndal som første steg i realisering av ei ny 420 linje frå Sogndal til Ørskog i Møre og Romsdal. Denne linja er avgjerande for at Sognekraft og andre kraftprodusentar i fylket vårt skal kunne få levert kraft frå nye vasskraftprosjekt. Sognekraft har samarbeidd tett med Sognenett om deira tilbod om fiber til heimen i Sogn. I 2012 er det bygd ut fiber til 228 heimar. Samtidig vert det planlagt fiber fram til eigne nettstasjonar for å kunne fjernstyra brytarar og leggja til rette for automatiserte målesystem. 7

8 dette ER Sognekraft Sognekraft produserer 515 GWh rein og fornybar vasskraft kvart år, driftar nær km straumnett og sel 270 GWh kraft til kundar i og utanfor Sogn. I tillegg leverer Sognekraft produkt og tenester som har tilknyting til energi og straumnett. Historia Sognekraft vart stifta i 1947 og det fyrste kraftverket, Refsdal kraftverk i Vik, var sett i drift i På slutten av 1960-talet samarbeidde NVE og Sognekraft om full utbygging av Vikjavassdraget, med kraftverka Målset, Refsdal og Hove. Vikfalli vart etablert i 1968, med ein 12% eigardel for Sognekraft. Sognekraft bygde det regionale straumnettet. På den tida verdas lengste fjordspenn, vart bygd over Sognefjorden og sett i drift i Dei lokale kraftlaga bygde ut distribusjonsnett. Rundt 1980 vart dei lokale kraftlaga i Vik, Balestrand, Leikanger og Sogndal fusjonert med Sognekraft AS. Neste store løft vart gjort i 1983, då Hafslo-vassdraget vart bygt ut og nye Årøy kraftverk vart sett i drift. I dei seinare åra har selskapet teke nye steg, ved kjøp av 10% av aksjane i Svelgen Kraft Holding AS i Svelgen og bygging av fjordenergianlegg i Sogndal. Kompetanse Sognekraft utnyttar fordelane ved å ikkje vere ein for stor organisasjon. Fleksibilitet og evne til å sjå samanhengar gjer at ein kan agere raskt og finne løysingar på tvers av organisatoriske grenser. Dette resulterer i synergiar som gir økonomiske og kompetansemessige gevinstar. Å utnytte selskapet sine fortrinn set krav om å vere «best i klassen» - som er eit sunt press å legge på eigen organisasjon. I nokre høve er selskapet likevel for lite til å ha tilstrekkeleg kompetanse i eigen organisasjon. Det vert då nytta tilgjengeleg kompetanse hjå vår største eigar, BKK, eller hjå andre samarbeidspartar i Vestlandsalliansen. Det strategiske samarbeidet blant selskapa som er tilknytt BKK er godt, og er med på å utvikle kompetanse i alle ledd. Vekst og generasjonsskifte krev rekruttering av medarbeidarar med god og rett kompetanse. Det vert arbeidd målretta med profilering av Sognekraft som framtidig arbeidsgjevar frå ungdomsskule til universitet. Som ledd i dette vert det tilbydd praksisplassar, lærekontraktar og sommarjobb. Etablering av rutinar og system for å sikre kvalitet og kontroll under vekst er viktig og har vore prioritert i fleire år. Det er blant anna etablert kvalitetssystem med omtale av arbeidsprosessar og handsaming av avvik og forbetringsforslag. Vidare er det satsa på informasjonsdeling, teke i bruk prosjektstyringsverktøy, integrerte it-løysingar og tilsett meir økonomikompetanse. Strategi for lønsam vekst No står selskapet framfor ein ny periode med spanande utfordringar, der lønsam vekst gjennom ny kraftproduksjon og fornying av linjenettet er staka ut som den viktigaste delen av strategien. Før 2020 har Sognekraft planar om å gjennomføre tre større utbyggingar; Feios kraftverk, Leikanger kraftverk og Offerdal kraftverk i tillegg til nokre mindre kraftverk. Til saman har Sognekraft planar for utbygging av meir enn 430 GWh produksjon. I samband med fornying av linjenettet er det inngått avtalar med aktuelle småkraftprodusentar om auka kapasitet der det trengs for å kunne ta i mot ny produksjon. Utbygging av fiberkapasitet til kommersiell bruk vert vurdert saman med eigne behov for kommunikasjon til og frå kraftstasjonar og straumnett. Vekst Utvikle vidare Avvikle eller selje Vasskraft Kraftsal til sluttbrukar VIndkraft Straumnett Fjordenergi Alarm Fiber andre produkt og tenester Figuren oppsummerer den strategiske posisjonen til dei ulike forretningsområda i Sognekraft. 8

9 Årsmelding for 2012 Eigarstruktur Då Sognekraft vart stifta for 66 år sidan, var det 4 kommunar og 9 kraftlag som gjekk saman for å stifta selskapet som skulle syta for straum til heimane og næringslivet i Sogn. Sidan har nokre eigarar selt seg ut, og andre har kome til. I dag har Sognekraft denne eigarsamansetjinga: Styret og administrasjon Styret har sju medlemmer. Fem blir valde av generalforsamlinga og to frå dei tilsette. Erling Stadheim, styreleiar Atle Neteland, nestleiar Agnes Landstad Geir Arve Sandvik Karen Marie Hjelmeseter Rune Øen, arbeidstakarrepresentant Kåre Fosse, arbeidstakarrepresentant Sognekraft er eit vertikalt integrert selskap der dei ulike forretningsområda er organisert i seksjonar. Selskapet har ved utgangen av tilsette. - set krefter i sving 9

10 MILJØ OG SAMFUNN Rein og fornybar energi Sognekraft produserar og levere rein, fornybar energi til Sognebygdene, som er kjende for sin frodige og fruktbare natur. Fornybar energi er løysinga på globale og lokale klimautfordringar. Samstundes aukar behovet for større kapasitet i straumnettet. Vi legg stor vekt på å forvalta desse oppgåvene på ein framtidsretta måte. Sognekraft er ei mangfaldig verksemd som følgjer med i samfunnsutviklinga. Vi gjev kraft til lokalsamfunnet både i form av arbeidsplassar, energiforsyning, sponsing og nyskapingsevne. At framtidige generasjonar skal leva og bu her, er med oss frå start til mål i alle prosjekt vi planlegg og gjennomfører. Barn og unge Vi meiner det er viktig at Sognekraft støttar gode tiltak innan kultur og idrett særleg breiddetiltak retta mot barn og unge. I konsesjonsområdet vårt (kommunane Vik, Balestrand, Leikanger og Sogndal) vert dette mellom anna synleg med Sognekraftlogoen på draktryggen til alle aldersfastlagde lag. Vi er ein stor støttespelar innan andre kulturfelt. Slik bidreg vi til å setje krefter i sving, til beste for einskildindivid og lokalsamfunn. digitale LED-annonsar ein realitet. Hausten 2010 vart det opprykk til Tippeligaen, ein plass dei greidde behalde i vart og ein spennande sesong, med mest litt for mykje spenning mot slutten. Sognekraft gratulerer med nok ein spennande sesong og ser fram mot 2013-sesongen! Forsking og utvikling Å finne nye, smarte løysingar, gjennom eiga utvikling og samarbeid med andre, er prioritert i Sognekraft. Sognekraft deltek i Energi Norge sine fellesfinansierte forskings- og utviklingsprosjekt. Desse prosjekta fører til spreiing av kunnskap, metodar og verkty for auka verdiskaping og sikrar eit aktivt kunnskapsmiljø. I samarbeid med Høgskulen i Sogn og Fjordane og Vestlandsforsking, medverkar Sognekraft til eit kompetansemiljø for fornybar energi i regionen og byggjer kunnskap om samfunnsmessige vilkår for auke av produksjon og bruk av fornybar energi. Elsertifikat - for betre klima Den felles norsk-svenske marknaden for elsertifikat tredde i kraft 1. januar Ifylgje lova sin føremålsparagraf er hensikta å auka produksjonen av ny fornybar elektrisk energi. Det overordna målet er å redusera bruken av fossile og ureinande energikjelder medan ein intensiverer utbygginga av vass-, vind- og biokraftverk. Styresmaktene forventar at ordninga i 2020 vil ha utløyst ein årleg produksjon i Noreg og Sverige på 26,4 TWh. Sverige har hatt eit slikt system sidan 2003 med gode erfaringar. Støttesystemet vert finansiert av straumforbrukarane, gjennom ein høgare pris per kilowattime på straumfakturaen. Det er kraftleverandørane som har ansvaret for å kjøpe inn elsertifikat og vidarefakturera kundane. Sogndal Fotball og Fosshaugane Campus Sogndal Fotball har gått i bresjen for ei utbygging som samlar idrett, forsking og utdanning på Fosshaugane Campus. Dette arbeidet er ei drivkraft i utviklinga av lokalsamfunn, skule og næringsliv i Sogn. Sognekraft støttar dette arbeidet. Garantert 100 % fornybar energi Gjennom varedeklarasjonar og opphavsgarantiar kan Sognekraft garantere 100 % fornybar energi. Kundar som ikkje kjøper opphavsgarantert kraft vert omfatta av den nasjonale varedeklarasjonen, som kvart år vert utarbeida av NVE. Denne syner ein større andel av ikkje fornybar energi, mellom anna grunna import av kraft frå utlandet. Sogndal Fotball er Sognekraft sin største enkeltsponsoravtale. Vi er ein av fire hovudsponsorar og vert godt profilert gjennom Sognekraft-gata, Sognekraft-tribuna, draktreklame, monitorar og skilting på Fosshaugane Campus. I 2012 vart 110 meter lange 10

11 Årsmelding for 2012 PRODUKSJON Målt etter produksjon er Sognekraft det tredje største energiselskapet tilhøyrande i Sogn og Fjordane. Selskapet eig Årøy kraftverk, er medeigar i Statkraft Vikfalli med 12 % og Svelgen Kraft Holding AS med 10 %. Middel årsproduksjon er 515 GWh. I 2012 vart produksjonen 523 GWh. Kraftanlegga Innstallert Produksjon i GWh effekt MW Middel Årøy kraftverk Sameiget Vikfalli, 12 % eigardel Svelgen kraft AS, 10 % eigardel Sum Tilsig og magasinfylling År Nyttbart tilsig, GWh Magasinbehaldning, GWh Fyllingsgrad, % Drift og vedlikehald i Årøy kraftverk Førebyggande vedlikehald for å halde det elektromekaniske utstyret i god stand er særs viktig for å redusere risikoen for uønska driftstans. Større vedlikehald som krev driftsstans over lengre tidsrom vert utført i periodar med lite tilsig. Det er høge krav til standard for helse, miljø, tryggleik, rydding og reinhald. Det vert sett sterk fokus på å halde på posisjonen som eitt av dei mest effektive kraftverka samanlikna med andre kraftverk i Vestlandsalliansen. I perioden januar - mars 2012 vart det gjennomført revisjon av kuleventil på aggregat 1 og spjeldventil på aggregat 2 i Årøy kraftverk. Ein starta arbeidet med oppføring av nytt kontor-/ garderrobebygg i Årøy i slutten av september Bygget er oppført som eit påbygg til eksisterande verkstadbygning og vart ferdigstilt i april NVE har i 2012 godkjent revurderingane av både dam Veitastrondvatnet og dam Hafslovatnet. Begge dammane er plasserte i konsekvensklasse 1 som tidlegare. I tillegg har NVE gjort vedtak om at vassvegen til gamle Årøy kraftverk blir sett i konsekvensklasse 2 og at inntaksdammen i Årøyelva blir sett i konsekvensklasse 0. Kraftomsetnad og prisutvikling omsett, saman med produksjonen i Vikfalli, til høgast mogleg inntening. For å handtere og redusere risikoen for store resultatendringar som følgje av svingande marknadsprisar på kraft, har selskapet etablert retningslinjer for risikostyring som er nedfelt i ei risikohandbok vedteken av styret. I samsvar med denne vert ein del av produksjonsporteføljen seld finansielt, der ein har mandat til å selje ein del av produksjonen for den neste fireårsperioden., For å redusere risikoen handlar Sognekraft futures og forwards på Nord Pool, og forwards i den bilaterale marknaden. I tillegg kjøper Sognekraft sals- og kjøpsopsjonar for sikringsformål. Gjennomsnitt pr år(øre/ kwh) Områdepris Bergen Nord Pool 21,7 35,8 41,5 Systempris Nord Pool 23,3 36,7 42,5 I gjennomsnitt vart prisane i 2012 heile 39 % lågare enn året før. Året 2012 starta med relativt låge vinterprisar basert på ein sterk hydrologisk balanse. Frå mars månad fall prisane fram mot sommaren. Den hydrologiske balansen svekka seg gradvis utover hausten og ein fekk stigande prisar fram mot årsskiftet. Høgaste månadspris var i februar med 34,5 øre/kwh og lågaste i juli med 9,3 øre/kwh. Dei totale vasskraftreservane i Noreg, Sverige og Finland, inklusive grunnvatn og snøakkumulering, ved utgangen av 2012 var på 153 TWh, om lag som normalen. Kraftprisane er den viktigaste faktoren for ei tilfredsstillande lønsemd og verdiutvikling for Sognekraft. Tilsiget påverkar elles resultatet år for år. Fysisk produksjon i Årøy kraftverk vert planlagt basert på tilgjengeleg vatn og informasjon om potensielt tilsig og - set krefter i sving 11

12 Vekst og utvikling Kjøpte 10% av Svelgen Kraft Holding AS Sognekraft kjøpte 10 % av aksjane i Svelgen Kraft Holding i slutten av 2010, i samband med at Elkem selde sine kraftstasjonar i Svelgen. Svelgen Kraft Holding AS eig 100 % av Svelgen Kraft AS, som eig 2 kraftstasjonar og driftar 2 kraftstasjonar for Statkraft. I 2012 var produksjonen i Svelgen Kraft på 780 GWh, som er 13 % høgare enn middelproduksjonen. Ny vasskraft Dei siste åra har Sognekraft lagt ned eit stort arbeid for å sikre seg fallrettar og utvikle nye vasskraftprosjekt fram mot konsesjon. Tabellen nedanfor syner dei viktigaste utbyggingsprosjekta fram mot 2020, der Sognekraft disponerer fallrettane. Namn Kommune Årsproduksjon GWh Status Forventa ferdig Eigarar Feios kraftverk Vik 100 Konsesjon gitt 2017 Sognekraft 70% BKK 20% Veidekke 10% Leikanger kraftverk Leikanger 180 Konsesjonsøkt 2018 Sognekraft 100% Offerdal kraftverk Årdal 110 Konsesjonsøkt 2019 Sognekraft 80% Årdal Energi 10% Veidekke 10% Nyasetdalen kraftverk Vik 7 Konsesjon gitt 2016 Sognekraft 100% Kråkeelvi kraftverk Balestrand 16 Konsesjonsøkt 2018 Sognekraft 100% Brekka kraftverk Balestrand 12 Konsesjonsøkt 2017 Sognekraft 100% Fardalselvi kraftverk Sogndal 9 Konsesjonsøkt 2017 Sognekraft 100% Totalt

13 Årsmelding for 2012 Energi frå Sognefjorden Våren 2012 starta Sognekraft å byggje fjordenergianlegg i Sogndal. Anlegget vil langt på veg vere eineståande i sitt slag gjennom at sjøvatn vert teke opp frå 50 meters djupn i eit felles opptak, og sjøtemperert ferskvatn vert så distribuert til nokre få store energisentralar. Sjøtemperaturen på 50 meters djupn er 7-8 grader heile året. I energisentralane vert det installert store vatntil-vatn varme pumper som produserer varmt vatn. Det varme vatnet vert distribuert i isolerte røyr til kundane. Anlegget vil levere varme og kjøling til fleire av dei største bygga i Sogndal frå april Anlegget er delvis finansiert med støtte frå Enova og har i samarbeid med Sogndal kommune også fått støtte gjennom INU-midlar. Fase 1 som omfattar området langs Sogndalselva opp til Fosshaugane Campus vert sett i drift i april Selskapet vil på eit seinare tidspunkt vurdere utbygging av fase 2, utbygging i Sogndal sentrum, basert på erfaringar frå fase 1. Det er også laga tilkoplingspunkt som gjer det mogleg å kopla seg på anlegget seinare. Ut av vindkraft Sognekraft eig 10% av aksjane i Vestavind Kraft AS. Selskapet sitt forretningsområde er å utvikla, byggja, eiga og driva vindkraftanlegg, konsulentverksemd og tenesteleveransar. Sognekraft har også ein eigarpost på 1% i Vestavind Offshore AS, som etter å ha gjort eit iherdig arbeid med å vurdere moglegheitene for vindkraft offshore, vedteke å legge satsinga på is. Sognekraft prioriterer utbygging av ny vasskraft og vil selja seg ut av vindkraftengasjementa. Framtidsutsikter I internasjonale klimaforlik er utbygging av fornybar energi viktige tiltak, og avgiftspolitikken legg opp til høge avgifter på ureinande produksjon. Mellom anna på grunn høgare tilbod i forhold til etterspurnad og lågare prisar på CO2-kvotar, forventar marknaden at kraftprisane fram til 2020 held seg på eit nivå i underkant av 30 øre/kwh. Felles svensk/norsk elsertifikatmarknad tredde i kraft i Det medfører at ny fornybar energi har auka i verdi samanlikna med eksisterande produksjon, og selskapet prioriterer høgt å auka vasskraftproduksjonen i eigen regi. Utbyggingar i Feios, Leikanger, Offerdal og fleire småkraftprosjekt vil til saman medføre ein auke i produksjonen på meir enn 430 GWh i løpet av 5-8 år. Beløp i 1000 kroner Inntekter Energikjøp Sentralnettsavgifter Løns- og personalkostnader Avskrivingar Øvrige driftskostnader Driftsresultat set krefter i sving 13

14 STRAUMNETT Sognekraft sin områdekonsesjon omfattar drift av distribusjonsnettet i kommunane Balestrand, Leikanger, Sogndal og Vik, samt Frønningen i Lærdal kommune. I tillegg har Sognekraft anleggskonsesjonar for regionalnettet i dei same kommunane og i Luster kommune. Selskapet driftar eit linjenett med ei utstrekning på km, 6 sekundærstasjonar i regionalnettet og 554 nettstasjonar i distribusjonsnettet. Planar om utbygging av småkraft medfører at deler av det eksisterande kraftnettet vert erstatta med nytt nett med auka overføringskapasitet og betre driftsstabilitet. Statnett sine planar for utbygging av sentralnettet medfører ringverknader for Sognekraft. På nordsida av Sognefjorden har Sognekraft fått konsesjon på ny innmating mot regionalnettet frå Sogndal trafostasjon, som ledd i bygginga av ny 420 kv linja frå Sogndal til Ørskog på Sunnmøre. Lokaliseringa av Sogndal trafostasjon medfører korte og trygge innmatingsvegar mot Sognekraft sitt straumnett. på 252 GWh i 2012 mot 239 GWh året før. Dette er ein auke i energiforbruket på 5,4 % i forhold til årsforbruket i Leveringskvalitet, drift og vedlikehald Drift og vedlikehald av straumnettet skal utførast slik at ein imøtekjem samfunnet sine krav til stabilitet, leveringskvalitet og tryggleik knytt til energileveransen. NVE regulerer leveringskvalitet i kraftsystemet gjennom ordninga med kvalitetsjusterte inntektsrammer ved ikkje levert energi (KILE). Det vil sei at Sognekraft som nettselskap har svakare inntening på nettleige om det er dårleg leveringskvalitet. Kostnad ikkje levert energi (mill. kroner) Varsla avbrot 0,5 0,6 Ikkje varsla avbrot 1,7 9,35 Sum 2,2 9,95 Nettanlegg tal km Etterverknader av uveret Dagmar resulterte i KILE kostnader på 1,3 mill kroner. Høgspent luftnett 66 kv 100 Høgspent luftnett 22 kv 343 Høgspent kabelnett 22 kv 155 Lågspent luftnett 666 Lågspent kabelnett 504 Sum km Inntektsramme og regulering Staten, gjennom Noregs Vassdrag og Energidirektorat (NVE), regulerer nettselskapa si verksemd for å sikre at kraft vert overført med rett leveringskvalitet og pris, og at nettet vert utnytta og utbygd på ein sikker og samfunnsmessig rasjonell måte. Ei årleg inntektsramme vert tildelt av NVE, basert på tidlegare kostnader og referansar frå dei mest effektive nettselskapa i bransjen. Driftsresultatet vart på 14 mill. kroner i 2012, som er 30 mill. kroner betre enn i Årsakene til auken i driftsresultat er ein kompensasjon i inntektsramma for 2012 og høge kostnader i 2011 grunna uveret Dagmar. I reguleringsmodellen er det innebygt ein sikkerheitsventil der nettselskapa er garantert ei minimumsavkastning på 2 % i gjennomsnitt dei siste 5 åra. I perioden 2007 til 2011 hadde monopolverksemda ei negativ avkasting på 0,7 %. Kompensasjonen vart utløyst på grunn av høge kostnader i 2011 etter uveret Dagmar. Forbruket i nettet var Som ledd i å sikra betre effektivitet og kvalitet på straumleveransane er skogrydding i linjetraseane intensivert kraftig dei siste fem åra. Linjer som kryssar plantefelt med barskog er spesielt utsett for trefall ved sterk vind. Nødvendig breidde på ryddebelte har vore undervurdert og tiltak med fjerning av tre utanfor ryddebeltet er gjennomført. Det har vore spesiell fokus på sikring av høgspentnettet som fraktar dei største energimengdene (66 kv) der desse linjene kryssar plantefelt med gran. Eit anna tiltak for å redusera avbrotskostnader og ulemper er installering av fjernstyrte brytarar i 22 kv nettet. Ved utgangen av 2012 er det installert fjernstyring på 14 brytarpunkt, noko som gjer det mogleg å avgrense områda for straumbrot innan kortare tid. Kvart år vert det utført linjebefaring med inspeksjonen av høgspenningsluftnettet frå bakken. Det er også gjennomført toppbefaring på nokre delstrekningar. Det vart ikkje avdekka alvorleg skade eller slitasje på anlegga i Som ledd i oppgraderinga av straumnettet, vart kontrollanlegget ved Årøy sekundærstasjon modernisert og arbeidet med modernisering av kontrollanlegget for Dragsvik sekundærstasjon vart starta opp. Sognekraft har inngått eit samarbeid med Statnett og fått ansvar for å drifte Statnett sit 66 KV regionalnettsanlegg i Hove sekundærstasjon. For å kontrollere eltryggleik og informere om trygg bruk av 14

15 Årsmelding for 2012 elektriske apparat utfører Det lokale Eltilsyn (DLE) tilsyn etter ein årleg tilsynsplan godkjent av Direktoratet for Samfunnstryggleik og Beredskap ( dsb). Investeringar og reinvesteringar Det er investert for 16 mill. kroner i Ei stor investering som er utført i 2012 er straumforsyning til fjordenergianlegget i Sogndal. Vidare er det utført reinvestering / omlegging til 22 kv jordkabel for å fjerne luftnettet som er utsett for driftsavbrot som fylgje av naturgitte hendingar. Det er også lagt 2 km 22 kv jordkabel mellom Refsdal og Hove i Vik, som skal tene som reserveinnmating til Vik kommune i tilfelle utfall av Hove sekundærstasjon. I Sogndal vart det starta opp eit prosjekt med framføring av kraftforsyning til Statnett sin nye trafostasjon. Dette er eit prosjekt som medfører bygging av 3 km jordkabel lokalisert i eit relativt krevjande terreng. Alle nettselskap er pålagt å bygge om alle nettstasjonar innan 2015, der vi ikkje kan utføre sikringsskift frå bakkenivå. I løpet av 2012 er det bygt om 17 nettstasjonar i samsvar med krav i forskrift. Det står att 59 nettstasjonar som skal byggjast om innan utløpet av Framtidsutsikter Forsyningsnettet vert planlagt fornya slik at forsyning kan gjenopprettast etter første feil ved omkopling i nettet. Det er også ei målsetjing at forsyninga til dei tyngste forbruksområda kan sikrast ved forsyning frå to uavhengige knutepunkt. Fjærlandsfjorden og Leikanger. Denne konsesjonstildelinga er anka inn til OED som ikkje har fatta vedtak i saka endå. I Sogndal er det gitt konsesjon på bygging av ny trafo og nytt 66 KV koplingsanlegg for innmating mot regionalnettet. På sørsida av Sognefjorden vert det samarbeidd med Statnett for å auka overføringskapasiteten mellom regionalnettet og sentralnettet for å leggja til rette for innmating av ny produksjon. Arbeidet med søknad om konsesjon for bygging av overføringsanlegg mellom Feios og Vik vart gjennomført i 2012 og søknad om anleggskonsesjon vert sendt i byrjinga av Sognekraft planlegg å innføring av Avanserte Måle- og Styringssystem (AMS) i samarbeid med ei rekkje andre selskap på Vestlandet. Samla har desse selskap over målepunkt. Det er utarbeidd felles kravspesifikasjon og førespurnad på AMS system og montasje / logistikk. Det vert også oppretta eit felles driftsselskap for AMS for å oppnå meir rasjonell drift og innsparing i forhold til om selskapa skulle gjort dette på eiga hand. Resultat Beløp i 1000 kroner Inntekter Energikjøp Sentralnettsavgifter Løns- og personalkostnader Avskrivingar Øvrige driftskostnader Driftsresultat (16 298) Den største investeringsaktiviteten innan nett vert utløyst av kraftutbyggingsprosjekt i konsesjonsområdet saman med Statnett si oppgradering av spenninga på sentralnettet frå 300 kv til 420 kv. Sognekraft har fått konsesjon for bygging av 132 kv linje mellom - set krefter i sving 15

16 KRAFTSAL TIL SLUTTBRUKAR Kraft til sluttbrukarar i hushaldsmarknaden vert hovudsakleg levert innan konsesjonsområdet. I bedriftsmarknaden har ein valt å gå litt breiare ut og sel no kraft også utanfor konsesjonsområdet. Gjennom samarbeid med Bergen Energi, eit selskap som leverer energitenester både i Noreg og internasjonalt, har ein tetta eit hol i produktspekteret til stort og mellomstort næringsliv og tilbyr no også aktiv forvaltning. Gjennom denne strategiendringa har volumet i sluttbrukarmarknaden auka med 87 % frå 2011 til Marknadsdelen, målt i tal kundar, var ved utgangen av 2012 i underkant av 80 % innanfor konsesjonsområdet og noko høgare dersom ein ser berre på hushaldsmarknaden. Marknadsutvikling Sluttbrukarmarknaden er prega av sterk konkurranse og mange tilbydarar. Skilnadene mellom dei ulike leverandørane sine prisar er over tid relativt små, men kan variere ein del gjennom året. Dette ser ein særskilt i periodar der prisane endrar seg kraftig på kort tid. Prisane i sluttbrukarmarknaden vert påverka av prisane på kraftbørsen Nord Pool og konkurransesituasjonen elles. Områdepris (spotpris på kraftbørsen Nord Pool) i Sognekraft sitt område: Øre/kWh Gjennomsnitt 21,7 35,8 41,5 29,5 Høgaste 34,5 56,6 65,3 37,9 Lågaste 9,3 17,2 34,0 19,7 Risiko For å redusera risikoen til eit minimum sikrar ein alltid innkjøpspris der ein har kontraktar med garanti på fastpris. Vidare er den stadig aukande delen av spotpriskontraktar med på å dempe prisrisikoen. Det auka volumet i bedriftsmarknaden har ein tatt hjå store anerkjende selskap samt i det offentlege. Kredittrisikoen er såleis særs liten. Framtidsutsikter Sognekraft skal halde fram med å vere det trygge og lokale valet for privatkundar og næringslivet i Sogn. Selskapet skal utviklast på grunnlag av kundane sine ynskje og behov. Det vert jobba kontinuerleg med å finne kundevennlege løysingar. Dette set store krav til fleksibilitet, kompetanse og vilje til omstilling. Det vert satsa på å tilby fleire produkt som er ein del av eit integrert tilbod, spesielt til næringskundar. Resultat Beløp i 1000 kroner Inntekter Energikjøp Øvrige driftskostnader Driftsresultat I 2012 hadde ein dei lågaste straumprisane på mange år. Dei 10 siste åra er det berre eitt år 2007 som hadde lågare gjennomsnittspris enn i Ved val av produkt ser ein at stadig fleire hushaldskundar vel ulike spotprisprodukt framfor standard variable kraftpriskontraktar. Spotprisprodukta følgjer områdeprisane på Nord Pool løpande, medan prisendringar på standard variable kraftpriskontraktar vert varsla 14 dagar på førehand. Pareto sin årlege kraftmarknadsanalyse sler fast at Sognekraft var mellom landets aller billegaste leverandør på Spot til innkjøpspris også i I bedriftsmarknaden har fastpris framleis ei framtredande rolle ved sidan av spotprisprodukt og aktiv forvaltning. 16

17 Årsmelding for 2012 ANDRE FORRETNINGSOMRÅDE Varmepumper Varmepumper er eit populært og anerkjend produkt for oppvarming av bustader, kontor og offentlege bygningar. Sognekraft sel og monterer både luft-luft og luft-vatn varmepumper. Sidan oppstartinga er det selt i underkant av 700 Toshiba varmepumper. Marknaden for varmepumper er i nokre geografiske område i ferd med å flate ut, då dekningsgraden er stor. Service- og ettermarknaden for utskifting til nyare modeller er derimot i vekst. Breiband Sognekraft har bidrege til at det er etablert eit godt stamvegnett for fiber gjennom heile Sogn. Sognenett er etablert som distribusjonsselskap, i samarbeid med IT-selskapa og dei andre energiselskapa i Sogn. Sognenett tilbyr konkurransedyktige breibandtenester til dei fleste husstandar og næringskundar i Sogn. Med bakgrunn i drift og teknologiske endringar, har Sognekraft erfart at det er behov for ei meir aktiv og koordinert forvaltning av etablert fiberstruktur, og ein meir tydleg forretningsplan. Sognekraft har teke ei aktiv rolle i vidareutviklinga av Sognenett. Sognekraft samarbeider tett med Sognenett om utbygging av fiberkapasitet. I eige nett har Sognekraft behov for kommunikasjon ut til alle nettstasjonar for fjernstyring av brytarar og tilrettelegging for AMS. Desse behova vert samkøyrt mot dei kommersielle marknadspotensialet for fiber til heimen og tilgjengelege offentlege midlar vert nytta i finansiering. Brann- og innbrotsalarm betre på andre område. Ein starta difor arbeidet med sal av alarmverksemda i 2012, og skreiv under salsavtale januar Ein vil nytte 2013 til ein styrt og gradvis avvikling av alarmporteføljen. Entreprenørtenester Bygging, drift og vedlikehald av veglys er den tradisjonelle entreprenøraktiviteten til Sognekraft. Kundane er private og offentlege veglyseigarar, der kommunane i forsyningsområdet har dei største og mest omfattande anlegga. Andre tenester er sal av materiell og montasjetenester til småkraftverk og bygging og drift av nettanlegg for andre netteigarar. Sognekraft leverer anlegg til forsyning av byggeprosjekt i alle storleikar. Vidare utfører Sognekraft oppmåling med GPS både på land og i vatn der oppmålingsdata vert levert til kunden sine digitale kart. Resultat Beløp i 1000 kroner Inntekter Varekjøp Løns- og personalkostnader Avskrivingar Øvrige driftskostnader Driftsresultat Marknaden for alarmtenester er framleis i vekst på landsbasis, men treng modning i selskapet sitt område. Alarm er eit såkalla volumprodukt, og ein ser at ein i Sognekraft kan nytte ressursane - set krefter i sving 17

18 ÅRSMELDING FRÅ STYRET Sognekraft sin visjon er å vera ei drivkraft i Sogn. Dette betyr at Sognekraft sin aktivitet knytt til selskapet si kjerneverksemd skal bidra positivt i regionen. Selskapet si kjerneverksemd er kraftproduksjon, distribusjon og sal av energi. I tillegg byggjer og driftar Sognekraft fibernett, samt leverer produkt og tenester knytt til kjerneverksemda. Styret har staka ut ein strategi for utvikling av selskapet som kan samanfattast som lønsam vekst. Innan produksjon er det eit mål å doble produksjonen før Det vert også arbeidd målretta i nettverksemda med å sikre eit framtidsretta og moderne straumnett og det er viktig å kunne levera etterspurte kraftprodukt til straumkundane. Viktige hendingar Statnett SF starta hausten 2012 bygging av den nye 420 kvleidninga frå Sogndal i Sogn og Fjordane til Ørskog i Møre og Romsdal. Denne linja er avgjerande for at Sognekraft skal kunne levera kraft frå dei nye vasskraftprosjekta. Lov om elsertifikat tredde i kraft frå 1. januar Sognekraft er godt posisjonert for å dra nytte av sertifikatmarknaden, med meir enn 430 GWh i ny vasskraftproduksjon under offentleg handsaming eller planlegging. Sognekraft har i heile 2012 arbeidd saman med Sunnhordland Kraftlag og BKK med mål om å kjøpe Statkraft sine aksjar i BKK, som er for sal. Intensjonsavtale med Statkraft vart inngått 24. januar I 2012 var selskapet sine driftsinntekter 243 mill. kroner mot 265 mill. kroner i Reduksjonen kjem i hovudsak som følgje av redusert kraftproduksjon og lågare kraftprisar i 2012, samanlikna med året før, medan inntektene frå kraftoverføring viser ein auke på 26 mill. kroner. Sal av kraft i engrosmarknaden utgjorde 61 mill. kroner i 2012 mot 148 mill. kroner i Kraftproduksjonen var på 523 GWh i 2012, ein reduksjon på 86 GWh frå Gjennomsnittleg spotpris gjekk ned med 39 % til 21,7 øre/kwh i Inntekter frå kraftoverføring var på 80 mill. kroner i 2012 mot 54 kroner i Sognekraft fekk i 2012 ei kompensasjon i inntektsramma på 22 mill. kroner fordi avkastninga på nettkapitalen for perioden var lågare enn garantert minsteavkastning på 2 %. Kompensasjonen vart utløyst etter betydelege kostnader for nettselskapet etter uveret Dagmar i romjula Kraftsal til sluttbrukarar viser inntekter på 71 mill. kroner i Auken er på 16 % i forhold til året før, til tross for lågare kraftprisar. Sognekraft har auka salet av kraft til sluttbrukarar frå 142 GWh i 2011 til 266 GWh i 2012 gjennom å utvide produktspekteret til næringslivet og å tilby kraft til større kundar utanfor Sogn. Driftsresultat Økonomiske resultat Driftsinntekter Driftsinntekter i mill. kroner mill. kroner 300,0 250,0 200,0 150,0 100,0 50,0 209,8 220,7 247,9 264,9 242,5 Driftsresultatet vart 66 mill. kroner, ein reduksjon på 44 mill. kroner frå Produksjon viser eit driftsresultat på 49 mill. kroner, mot 119 mill. kroner i Sikring av kraftprisar for framtidig produksjon bidrog med eit resultat på 21 mill. kroner i 2012 samanlikna med -4 mill. kroner i Driftsresultatet for nett vart på 14 mill. kroner, samanlikna med -16 mill. kroner i Kostnader som følgje av uveret Dagmar 18

19 Årsmelding for 2012 belasta resultatet med 14 mill. kroner i 2011 og 3 mill. kroner i Sal til sluttbrukar og andre forretningsområde bidrog med driftsresultat på høvesvis 2 mill. kroner og 1 mill. kroner i 2012, samanlikna med 6 mill. kroner og 2 mill. kroner året før. Resultat før skatt Selskapet fekk eit resultat før skatt på 58 mill. kroner før skatt, ein reduksjon på 47 mill. kroner (45 %) frå Skattar Skattekostnaden i 2012 utgjorde 22 mill. kroner mot 62 mill. kroner året før. Effektiv skattesats var 38 % i 2012, ein reduksjon frå 59 % i Sognekraft betalar 28 % skatt på alminneleg inntekt i tillegg til 30 % grunnrenteskatt på kraftinntekter. Reduksjonen i effektiv skattesats frå 2011 til 2012 kjem som følgje av låge kraftprisar i 2012, samtidig som vesentleg resultat frå sikring av framtidige kraftprisar ikkje er underlagt grunnrenteskatt. Årsresultat mill. kroner 50,0 40,0 30,0 20,0 10,0-33,1 Årsresultat 39,0 Årsresultatet vart 36 mill. kroner i 2012, som er 8 mill. kroner lågare enn i Med bakgrunn i dei låge kraftprisane gjennom året, vert årsresultatet vurdert som godt. Det har ikkje vore endring i rekneskapsprinsipp frå 2011 til 2012, utover at selskapet frå 1. januar 2012 har aktivert byggelånsrenter. Det vert vist til nærare omtale av dette i note 7 til rekneskapen. 42,4 43,7 35, Finansielle forhold og kapitalstruktur Sognekraft sin totalbalanse var 782 mill. kroner ved utgangen av 2012 mot 748 mill. kroner ved utgangen av Den bokførte eigenkapitaldelen vart auka med 9 prosentpoeng til 43 %. Det vart halde ekstraordinær generalforsamling 19. desember 2012, der eigarane samrøystes vedtok å styrka selskapet sin eigenkapital ved å konvertera ansvarleg lån på 50 mill. kroner til aksjekapital. Som fylgje av endra føresetnader ved berekning av pensjonsforpliktingar, er det også godskrive 31 mill. kroner i estimatavvik direkte til eigenkapitalen. Marknadsverdien av produksjonsanlegga er vesentleg høgare enn den bokførte verdien. Renteberande gjeld utgjorde 309 mill. kroner ved utgangen av 2012 mot 284 mill. kroner ved utgangen av Gjennomsnittleg rente på låneporteføljen var 3,4 % samanlikna med 4 % i Unytta lånerammer utgjorde 84 mill. kroner ved utgangen av året. Netto investeringar utgjorde 66 mill. kroner i 2012 samanlikna med 32 mill. kroner i % av investeringane vart gjort innafor forretningsområda nett og produksjon. I 2012 var selskapet sin kontantstraum tilført 6 mill. kroner frå drifta mot 96 mill. kroner i Den viktigaste enkeltfaktoren for reduksjonen er lågare innbetalingar frå sal av kraft frå produksjon på grunn av lågare prisar og lågare produksjon. Disponeringar Rekneskapen viser eit årsresultat på 36 mill. kroner for Styret meiner årsrekneskapen gir eit rettvisande bilete av Sognekraft AS og selskapet sitt resultat, eigendelar, gjeld og finansielle stilling. Styret føresler følgjande disponering av årsresultatet i Sognekraft AS: Avsett utbytte til eigarane Overført til annan eigenkapital Sum disponering Fortsatt drift 34,0 mill. kroner 1,8 mill. kroner 35,8 mill kroner I samsvar med rekneskapslova sine krav stadfestar styret at årsrekneskapen er avgitt under føresetnad om fortsatt drift. Det er ikkje inntruffe vesentlege hendingar etter balansedagen. - set krefter i sving 19

20 Forretningsområda Produksjon for 2012 oppstod i januar månad, som direkte fylgje av uveret Dagmar. Leveringskvaliteten har elles vore stabil og selskapet har over tid arbeidd målretta med tiltak for å redusera risikoen for og omfanget av straumavbrot. Samla kostnad for ikkje levert energi (KILE) for 2012 var på 3 mill. kroner mot 10 mill. kroner i Halvparten av KILE-kostnaden for 2012 oppstod i januar månad som direkte fylgje av uveret Dagmar. Leveringskvaliteten har elles vore stabil og selskapet har over tid arbeidd målretta med tiltak for å redusera risikoen for og omfanget av straumavbrot. Kraftsal til sluttbrukarar Produksjonen i Sognekraft omfattar eigen produksjon i Årøy kraftverk i Sogndal, ein eigardel på 12 % i Statkraft Vikfalli samt 10 % av aksjane i Svelgen Kraft AS. Gjennomsnittleg årsproduksjon er 515 GWh/år fordelt på 349 GWh i Årøy kraftverk, 97 GWh i Vikfalli og 69 GWh i Svelgen Kraft. I 2012 vart produksjonen totalt på 523 GWh, som er 86 GWh lågare enn i Fyllingsgraden i Sognekraft sine vassmagasin var på 60 % ved utgangen av Gjennomsnittleg fyllingsgrad på landsbasis var 70 %. Sognekraft har investeringsplanar innan ny kraftproduksjon på 1,5 mrd. kroner. Dei tre største prosjekta er Feios kraftverk (100 GWh), Leikanger kraftverk (180 GWh) og Offerdal kraftverk (111 GWh). I 2012 starta selskapet bygging av fjordenergianlegg i Sogndal, der sjøtemperert vatn frå fjorden skal levere varme og kjøling til m2 bygningsmasse. Anlegget vert sett i drift i april Nett Resultatet for nett er avhengig av det til ei kvar tid gjeldande reguleringsregime for nettinntektene, aktivitet på forretningsområde utanfor monopolverksemda og utvikling i selskapet sine kostnader. Det vart transportert ei energimengde på 252 GWh i straumnettet i 2012 mot 239 GWh året før. Starten av året var prega av skader som uveret Dagmar førde med seg i romjula Eit omfattande oppryddingsarbeid vart gjennomført i linjetraseane. I tillegg vart ryddebelte for nokre strekningar gjennom granfelt utvida, for å redusere risikoen for omfattande straumbrot ytterlegare. Samla kostnad for ikkje levert energi (KILE) for 2012 var på 3 mill. kroner mot 10 mill. kroner i Halvparten av KILE-kostnaden Sognekraft er ein regional aktør innan kraftsal til sluttbrukarar i privatmarknaden, men tilbyr kraft på førespurnad til næringsliv og offentleg forvaltning på landsbasis. I 2012 selde Sognekraft 266 GWh, ein auke frå 142 GWh i I 2011 utvida selskapet produktspekteret til næringslivskundar. Dette har gitt god effekt i 2012, og fleire store kundar som i ein periode har kjøpt kraft frå andre leverandørar, har komme tilbake til Sognekraft. Andre forretningsområde Dette omfattar tradisjonell entreprenøraktivitet som utbygging og drift av veglys og andre nettanlegg på oppdrag frå private og offentlege kundar, utleige av fiber til breiband og lokale, oppmålingstenester, varmepumper og alarmtenester. Personal og organisasjon Ved utangen av året hadde selskapet 70 tilsette (inkl. 4 lærlingar), som utførte til saman 61 årsverk. Sognekraft gjennomfører årlege medarbeidarundersøkingar. Resultata viser generelt god trivsel og motivasjon, men med variasjonar mellom avdelingar som vert fylgt opp spesielt. Styret takkar dei tilsette for innsatsen gjennom Helse og tryggleik Sjukefråværet var 3,6 % i 2012, ein reduksjon på 1,1 %-poeng frå Kortidsfråværet var mindre enn 1 %. Sognekraft har vore IA-bedrift sidan 2003 og jobbar aktivt med tilrettelegging for sjukmelde. Det var to personskadar med fråvær i 2012 som medførte ein H1- verdi på 16. Det var ikkje registrert arbeidsrelaterte sjukdommar i

21 Årsmelding for 2012 Det vart registrert 104 meldingar om uønska hendingar mot 128 meldingar i Både forsking og erfaringar frå mange bransjar tyder på at god rapportering gir færre skader og eit betre HMTnivå. Styret legg såleis stor vekt på rapportering og oppfølging for å førebygge uhell og skader. Likeverd og mangfold Andelen kvinner av alle tilsette inkl. lærlingar var ved utgangen av året på 13 %, som er same kvinneandel som ved utgangen av året før. Alle kvinneårsverk er knytt til administrative og merkantile funksjonar. Utanom desse funksjonane er Sognekraft si verksemd knytt til område der menn generelt i arbeidslivet er i sterk overvekt. Det vert arbeidd med å auka kvinnere-presentasjonen innafor dei tekniske faga. To av fem toppleiarar i selskapet er kvinner. Styret har sju medlemmer, der fem er aksjonærvalde og to er valde av og mellom dei tilsette. To styremedlemmer er kvinner. I selskapet sin rekrutteringsprosess er omsynet til mangfald og inkludering av personar uavhengig av kjønn, etnisk bakgrunn og funksjonsevne, ivareteke. Moglegheit for arbeidstreningsplassar vert vurdert fortløpande, blant anna i samarbeid med NAV. Ytre miljø Sognekraft bidreg til det globale miljøet gjennom ein kraftproduksjon der 100 % kjem frå fornybare kjelder. Selskapet sitt kraftsal til sluttbrukarar vert levert med opphavsgaranti. Etablering av kraftproduksjon og bygging av kraftlinjer påverkar elles naturen og miljøet. Selskapet søkjer difor å ta omsyn til natur og lokalmiljø ved gjennomføring av prosjekt. Vasskrafta er ein rein og fornybar ressurs utan utslepp som ureinar det ytre miljø. Gjennom kjerneverdiar og reguleringsføresegner syter Sognekraft for å ta omsyn til naturen i regulerte vassdrag. Det har ikkje vore uhell som har påført miljømessige skader. Selskapet er i dialog med grunneigarar og andre aktørar om avbøtande tiltak i samband med planlegging av vasskraftprosjekt. Risikostyring og internkontroll Sognekraft har etablert ei heilskapleg risikostyring, der det er fastsett ei samla risikoramme for selskapet som dannar grunnlag for rammene knytt til styring av dei viktigaste risikofaktorane. Desse omfattar marknadsaktivitetar, finansforvaltning, rammevilkår og drift. Sognekraft sin finansielle risiko er først og fremst knytt til endringar i pris og volum ved produksjon og handel av kraft. Risikoanalyser syner at kraftpris er den faktoren som er mest avgjerande for selskapet sitt resultat. Kraftprisane vert påverka av brenselprisar og prisar på CO2-kvotar. Nedbørsforhold og temperatur betyr mykje og medfører store endringar i prisar og produksjonsvolum. Manglande transportkapasitet som fylgje av flaskehalsar i overføringsnettet, kan føre til store prisutslag og forskjellar mellom kraftprisområda. Sognekraft styrer marknadsrisikoen gjennom terminsikring av delar av framtidig produksjon. Det er etablert fullmakter, rammer og rapportering for all handel. Sognekraft er eksponert mot valutasvingingar i samband med at euro er notasjonsvaluta på Nord Pool. Alle oppgjer for fysisk kjøp og sal av kraft er utført i norske kroner. Selskapet sine lån er i norske kroner. Verknaden av endringar i rentenivået er moderat og styret vurderer renterisikoen som akseptabel ut frå selskapet sin finansielle stilling. Selskapet sin tilgang på likviditet er god. Sognekraft sin kredittrisiko innan sal til sluttbrukarar og nett er liten. Risikoen innan engrossal er redusert gjennom clearing og etablerte grenser for motpartrisiko. Operasjonell risiko vert styrt gjennom prosedyrar og beredskapsplanar. Deler av risikoen er avlasta gjennom forsikring. I arbeidet med helse, miljø og tryggleik vert det arbeidd målretta med instruksar samt rapportering og analyse av uønska hendingar for å redusere risikoen for skader. I selskapet sitt kvalitetssystem er hovudprosessar dokumentert og vert evaluert. Det er knytt risiko til selskapet og bransjen sine rammevilkår. Dette omfattar i hovudsak spesielle skattar og avgifter for energibransjen, regulering av nettverksemda og sakshandsamingstid i konsesjonsprosessen for bygging av nye kraftverk og nettanlegg. Styret sitt tilsynsansvar vert ivareteke gjennom månadleg rapportering av selskapet sin økonomiske status og prognosar, samt rapportering av drift, økonomi og framdrift i større prosjekt i kvart styremøte. Forsking og utvikling Sognekraft har i ein treårsperiode medverka til finansiering av forskingsprogrammet Fornybar energi ved Høgskulen i Sogn og Fjordane og Vestlandsforsking. Forskingsprogrammet byggjer kunnskap om samfunnsmessige vilkår for auke av produksjon og bruk av fornybar energi, og skaper eit kompetansemiljø for fornybar energi i Sogn og Fjordane. Sognekraft deltek i finansiering av forsking og utvikling gjennom bransjeorganisasjonen Energi Norge. - set krefter i sving 21