Forskingsmelding for Høgskulen i Volda 2017

Transkript

1 Forskingsmelding for Høgskulen i Volda 2017 Lagt fram som sak for Forskingsutvalet 30. august 2018 og Høgskulestyret 13. september Volda 5. september 2018 Henriette Hafsaas

2 Innhald Om meldinga: Føremål og kjelder Hovudpunkt og tilrådingar i Forskingsmeldinga Hovudpunkt frå Forskingsmeldinga Tilrådingar Strategiarbeid og sentrale verkemiddel for forsking og utvikling Strategi Forskingsutvalet og FoU-administrasjonen FoU-arbeidet på avdelingane Eksterne forskingssamarbeid Internasjonalisering av forskinga Felles støtteordningar for FoU-arbeid Publiseringsutvalet Forskingsetikk Doktorgradsutdanning Doktorgradsprogrammet i helse- og sosialfag Gjennomstrøyming av stipendiatar Stipendiatprogramma og avhandlingsforum Forskarskular Ressursar til stipendiatar Publisering og formidling Vitskapleg publisering ved Høgskulen i Volda Publisering i tidsskrift, antologiar og bøker Internasjonal publisering Publisering og kjønn Formidling og interne publikasjonspoeng Bidrags- og oppdragsfinansiert FoU-arbeid Noregs forskingsråd (NFR) EU-midlar Fagtilsette: Kompetanse, alder og kjønn Fagleg kompetanse på HVO Kjønnsfordeling Aldersfordeling Mellombelse tilsette Kompetanseopprykk 2016 og Vedlegg 1: Forskingsgrupper ved Høgskulen i Volda Vedlegg 2: Forskingsutvalets samansetning i

3 Om meldinga: Føremål og kjelder Styret ved Høgskulen i Volda (HVO) ønsker å få årlege forskingsmeldingar for å kunne vurdere status og utvikling i høgskulens forskingsverksemd. Meldinga presenterer hovudtrekk ved forskings- og formidlingsaktiviteten ved høgskulen og diskuterer sentrale utfordringar og målsettingar. Den første forskingsmeldinga vart lagt fram i 2010, og årets melding er den åttande i rekka. Dei tidlegare meldingane er tilgjengelege på høgskulens nettsider. 1 Årets Forskingsmelding byggjer på tidlegare meldingar, men den er redusert i omfang. Meldinga følger malen til Kunnskapsdepartementets Tilstandsrapport for høgare utdanning og legg vekt på dei nasjonale måleparametrane. 2 Forskingsmeldinga for 2017 omfattar i utgangspunktet status pr 31. desember 2017, men i somme høve er utviklinga i 2018 også omtala. Meldinga er organisert i fem kapittel: Strategiarbeid og sentrale verkemiddel for forsking og utvikling Doktorgradsutdanning Publisering og formidling Bidrags- og oppdragsfinansiert FoU-arbeid Fagtilsette: Kompetanse, kjønn og alder Det er i hovudsak tre eksterne datakjelder som har vorte nytta i arbeidet med Forskingsmeldinga: Tilstandsrapporten for høgare utdanning (2018) skildrar situasjonen i universitets- og høgskulesektoren og viser utviklinga systematisk frå år til år. Når denne kjelda er nytta er det merka med «TR 2018». Database for statistikk om høgare utdanning (DBH) har tilgjengeleg statistikk omkring til dømes stillingskategoriar, årsverk og alder på vitskapleg tilsette. Når denne kjelda har vorte nytta er det markert med «DBH». 3 Ein bør vere merksam på at statistikk om tilsette er personalsituasjonen pr. 1. oktober det enkelte år. Forskingsinformasjonssystemet Cristin der vitskaplege publiseringar og annan forskings- og utviklingsaktivitet vert registrerte. 4 Ei potensiell feilkjelde hos Cristin er at systemet fungerer delvis etter prinsippet om sjølvrapportering. Cristin-registreringane utgjer grunnlaget for statistikk om publisering i DBH og for utrekning av interne formidlingspoeng ved HVO. Interne dokument som har vorte nytta i arbeidet med Forskingsmeldinga er: Strategiplan for Høgskulen i Volda (Vedteken av styret 26. januar Revidert av styret 08. mars 2018). 5 Planar for Når det gjeld samanlikningar høyrer HVO til gruppa av statlege høgskular. Det har vorte færre statlege høgskular gjennom samanslåingar dei seinare åra. Samanlikningsgrunnlaget for HVO har difor vorte endra, men no er truleg fusjonsbølga i høgare utdanning over for denne gong

4 1. Hovudpunkt og tilrådingar i Forskingsmeldinga 2017 Forskingsmeldinga for 2017 syner at Høgskulen i Volda har klare utfordringar når det gjeld å heve seg på dei nasjonale måleparametrane i åra framover. Med strategiske grep og målretta arbeid er det mogleg å snu denne utviklinga Hovudpunkt frå Forskingsmeldinga 2017 Éin av dei nasjonale måleparametrane som er relevante for HVO er at doktorgradskandidatar disputerer i løpet av seks år etter at dei starta på doktorgradsløpet. Det vart gjennomført to doktorgradsdisputasar av stipendiatar frå Høgskulen i Volda i Det låge talet skuldast truleg naturleg variasjon frå år til år. Høgskulen må likevel halde fokus på framdrifta til stipendiatane. Publiseringspoeng pr. fagleg tilsett er den nasjonale måleparameteren for vitskapleg publisering når det gjeld både volum og kvalitet (TR 2018: 47). Til tross for ein minimal auke i publiseringspoeng pr. fagleg tilsett ved HVO frå 2016 til 2017, så er HVO rangert lågast av dei statlege høgskulane vi bør samanlikne oss med når det gjeld tal på publiseringspoeng pr. fagleg tilsett i HVO har heller ikkje vist den same auken i publiseringspoeng pr. fagleg tilsett som dei andre høgskulane sidan indikatoren vart innført. Det var dessutan ein liten nedgang i dei interne formidlingspoenga i Bidragsinntekter frå Noregs forskingsråd (NFR) er saman med andre bidrags- og oppdragsinntekter (BOA) indikatorar både på samspelet institusjonane har med verda omkring og på forskingskvaliteten ved institusjonane. Tilsette ved Høgskulen i Volda har gjennom fleire år sendt få søknader om eksterne forskingsmidlar, til dømes til Noregs forskingsråd, og HVO får lite gjennomslag på søknadene som vert sendt. Dette har mellom anna vorte kommentert i etatstyringsmøta dei seinare åra. Det er difor svært positivt at prosjektet DigiHand fekk støtte frå NFR på tampen av Ved Høgskulen i Volda var 53 prosent av dei fagleg tilsette førstekompetente i Det har vore ein liten auke på 1% kvart år dei tre siste åra. Likevel har berre Høgskulen på Vestlandet ein lågare prosentdel førstekompetente enn HVO når ein samanliknar dei statlege høgskulane. I 2017 hadde 14% av dei fagleg tilsette ved HVO toppkompetanse i form av professor- eller dosentstillingar, og dette er høgare enn nokon gong tidlegare. Nærare 70 prosent av dei tilsette i toppstillingar er i aldersgruppa 60 år og eldre. Prosentdelen kvinner i toppstillingane professor og dosent er éin av dei nasjonale måleparametrane. Ved HVO utgjorde kvinner 25 prosent av dei tilsette i faglege toppstillingar i 2017, og det er ikkje så langt ifrå gjennomsnittet i sektoren på 30 prosent. Likevel har ein del av dei statlege høgskulane høgare prosentdel, og heile sektoren er langt unna likestilling på dette området Tilrådingar Strategiplan for Høgskulen i Volda må brukast for å nå dei måla som er sett der. Det er særleg viktig at høgskulen når målsettinga om å auke talet på publikasjonspoeng med 15 prosent. Vitskapleg publisering er fundamentalt for å etablere og oppretthalde fagmiljø med forskingskompetanse som gir utdanningstilboda eit solid fagleg grunnlag. Vitskapleg publisering er viktig for at dei fagtilsette skal få både kompetanseopprykk og gjennomslag på søknader om eksterne forskingsmidlar, og dette er igjen med på å styrke forskinga ved fagmiljøa. 4

5 Målet om å organisere meir av forskinga innanfor forskingsgrupper er eit tiltak som kan støtte arbeidet med både vitskaplege publikasjonar og søknader om eksterne forskingsmidlar (sjå Vedlegg 1). Vonleg kan høgskulen hauste frå innsatsen som no vert lagt ned i å etablere forskingsgrupper i løpet av dei komande åra. FoU-ressursane må brukast målretta. Viktige tiltak for å auke både talet på publikasjonar og tilsette med første- og toppkompetanse er FoU-stipend og professor-/dosentstipend. Det er viktig å ha eit kjønnsperspektiv ved tildeling av desse midlane slik at høgskulen kan auke talet på kvinner i faglege toppstillingar. Såkornmidlane må nyttast slik at høgskulen sender fleire og betre søknader om eksterne forskingsmidlar. Høgskulen må halde fram satsinga på kompetansebygging i form av doktorgradsutdanning. Stipendiatane har gode arbeidsvilkår i form av driftsmidlar, kontorplass og andre støtteordningar, og det vert organisert ulike forum som er viktige faglege møteplassar for stipendiatane. Forholda ligg dermed til rette for god progresjon i arbeidet med doktorgraden, og stipendiatanes fullføring av doktorgraden må vere eit vedvarande fokus for høgskulen. 5

6 2. Strategiarbeid og sentrale verkemiddel for forsking og utvikling Forskings- og utviklingsarbeidet ved Høgskulen i Volda (HVO) vert utført av den enkelte fagtilsette, i forskings- og prosjektgrupper og innanfor rammene av strategiske mål og verkemiddel på avdelingane og fellesnivået. Denne forskingsmeldinga er eit verktøy for å synleggjere og konkretisere forventningane frå Kunnskapsdepartementet (KD) og dei strategiske måla til høgskulen, og å knyte desse saman med kvar enkelt fagtilsett sitt arbeid. 2.1 Strategi HVO har som mål å drive forsking og utviklingsarbeid med høg kvalitet på ein slik måte at det gir utdanningstilboda eit solid fagleg grunnlag. Den gjeldande strategiplanen inkluderer FoU, og høgskulen har ikkje hatt ein eigen strategi for FoU sidan den førre strategiplanen gjekk ut i Dei prioriterte satsingsområda for forsking og utvikling (FoU) ved høgskulen er tre strategisk viktige felt: Dei nye grunnskulelærarutdanningane (GLU), ny engelskspråkleg masterutdanning i mediefag og PhD-utdanninga i helse- og sosialfag. I strategiplanens Delmål forsking og utvikling står det vidare at HVO skal: stimulere til nasjonalt og internasjonalt tverrfagleg forskings- og utviklingsarbeid. gje studentar innsikt i og erfaring med FoU-arbeid ved å involvere dei i aktuelle prosjekt. auke bidrags- og oppdragsinntektene. auke talet søknader til nasjonale og internasjonale finansieringskjelder. auke tal publiseringspoeng med 15 prosent. ha minst to forskingsprosjekt i samarbeid med Universitetet i Bergen. Under overskrifta Delmål organisasjon og menneskelege ressursar vil HVO arbeide for at 60 prosent av fagstaben har førstekompetanse og doble talet kvinner i faglege toppstillingar. I handlingsplanane for FoU og Samfunnsoppdrag og kunnskapsdeling har HVO som målsetting å: organisere meir av forskinga i forskingsgrupper (sjå Vedlegg 1). etablere ei forskingsgruppe saman med andre institusjonar innanfor nynorskfeltet. greie ut om vi skal opprette eiga oppdragseining for FoU-prosjekt. auke forskingsinnsatsen gjennom meir målretta prioritering av FoU-ressursane. leggje vekt på å formidle forsking i relevante vitskaplege tidsskrift. leggje til rette for at det vert skrive søknader om eksterne midlar frå regionale, nasjonale og europeiske finansieringskjelder. auke dei eksterne inntektene gjennom fornya satsing på bidrags- og oppdragsaktivitet. auke søknads- og prosjektleiingskompetansen. 2.2 Forskingsutvalet og FoU-administrasjonen Forskingsutvalet er høgskulens sentrale organ i forskingsspørsmål med mandat frå styret (Sak 4/2013) til å: Gi råd om tiltak og strategiar som kan heve kvaliteten på HVO sitt FoU-arbeid. Inspirere til FoU-aktivitet av høg kvalitet, nasjonal og internasjonal publisering, og utstrekt formidlingsverksemd. 6

7 Gi råd om gode rammevilkår for FoU. Lage utkast til og følgje opp strategiplan for FoU-arbeidet. Lage årleg forskingsmelding som skal handsamast i styret. Stimulere til studentaktiv FoU-verksemd. Gje råd om stipendiatsatsing. Kvalitetssikre og prioritere søknader om eksterne midlar. Gi innstilling til styret om forskingsprisen. Tildele FoU-stipend. Tildele midlar til interne forskingsprogram. Godkjenne tildeling av interne FoU-poeng, og vurdere prinsippa for slik fordeling. Sidan 2013 har det vore endringar i korleis forskingsutvalet arbeider, og rektor ønsker at mandatet for Forskingsutvalet vert revidert i løpet av hausten I 2017 vart det halde åtte møte i Forskingsutvalet. Rektor Johann Roppen leia Forskingsutvalet, og FoUkoordinator Ola Teige var sekretær. Avdelingane var representerte med dekan og ein fagleg representant, studentane hadde to representantar, og stipendiatane hadde éin representant. Forskingsutvalet består av dei nemnde tolv faste medlemmane inkludert rektor, sekretær og tre observatørar: Høgskuledirektør, bibliotekleiar og FoU-rådgivar (sjå Vedlegg 2 for Forskingsutvalets samansetning i 2017). I 2017 bestod FoU-administrasjonen av 1,5 årsverk: FoU-koordinator Ola Teige (50 prosent) og FoUrådgivar Geir Tangen (100 prosent). FoU-koordinator Ola Teige slutta i stillinga i november 2017, då han fekk tilbod om ei fagleg stilling ved HVO. Som følgje av dette vart FoU-administrasjonen omorganisert, og ei 100 prosent forskingssjefstilling vart utlyst i Henriette Hafsaas er frå 1. august 2018 forskingssjef ved Høgskulen i Volda. 2.3 FoU-arbeidet på avdelingane Det meste av FoU-arbeidet foregår på avdelingane gjennom FoU-tida til dei vitskapleg tilsette. Dekanen på kvar avdeling disponerer FoU-ressursen gjennom arbeidsplanar der kvar enkelt tilsett får definert tid til både undervisning og FoU. Fordelinga av arbeidsoppgåvene skal ta omsyn til kompetanse, interesser og aktuelle behov i avdelingane. 2.4 Eksterne forskingssamarbeid Høgskulen i Volda har ei rekkje regionale og nasjonale samarbeidspartnarar på institusjonsnivå og i konkrete forskingsprosjekt. Høgskulen i Volda eig Møreforsking AS i lag med Høgskolen i Molde og NTNU Ålesund. Møreforsking Volda AS vart skipa hausten 2015, men vart lagt ned hausten 2017 på grunn av lite aktivitet. Forskingsmiljøa i Møre og Romsdal samarbeider også gjennom Forskingsforum Møre, som vert koordinert av Forskingsrådets regionale representant. På tvers av fylkesgrensene deltek Høgskulen i Volda i forskingssamarbeidet UH-Nett Vest som i tillegg til Volda inkluderer Høgskulen på Vestlandet, Universitetet i Bergen og Universitetet i Stavanger. Fleire 7

8 andre institusjonar vart medlem i løpet av Volda deltek aktivt i forskingsgruppene innanfor UH- Nett Vest. 2.5 Internasjonalisering av forskinga I Etatstyringsmøtet i 2017 uttrykte KD forventning om at HVO aukar det internasjonale samarbeidet. 7 Det foregår noko internasjonal forskingsverksemd ved HVO. Den internasjonale forskingsverksemda har utgangspunkt i dei enkelte forskarane og deira nettverk. Nokre få forskarar er med i internasjonale forskingsprosjekt eller tilknytt internasjonale nettverksbyggande tiltak, mellom andre EUs COST Action. Tilsette ved HVO publiserer stadig oftare saman med internasjonale fagfellar (sjå Kapittel 4.3 nedanfor). KD ønsker særleg auke i internasjonale forskingsprosjekt, som EU-midlar, og i internasjonal sampublisering, som gir større utteljing ved tildeling av publikasjonspoeng. I løpet av året er det mange tilsette som deltek med presentasjonar på internasjonale konferansar. Fleire forskarar reiser dessutan til utlandet for studieopphald og forskingsutveksling i regi av Erasmus+programmet eller med anna støtte. Dette er viktige tiltak for å etablere kontakt med fagfellar i andre land, og dette bør på sikt gi fleire internasjonale sampubliseringar, fleire artiklar på engelsk og fleire søknader om EU-midlar. 2.6 Felles støtteordningar for FoU-arbeid Det finst ei rekke felles støtteordningar for FoU-arbeid ved Høgskulen i Volda. Målsettingane med desse er kompetanseheving, vitskaplege publikasjonar og søknader om eksterne forskingsmidlar FoU-stipend («vikarstipend») Føremålet med FoU-stipenda er å gje fagleg tilsette høve til å arbeide konsentrert med forskingsarbeid i eitt semester. Kvart år har det vorte delt ut ti FoU-stipend etter ein prosess der alle fast tilsette vert inviterte til å kome med søknader. Det er Forskingsutvalet som prioriterer FoU-stipenda. I 2017 kom det berre inn elleve søknader til FoU-stipenda. Sjølv om det ikkje var konkurranse om stipenda, vart alle søkjarane vurderte som kvalifiserte og mottok stipend. Følgen var likevel at talet på FoU-stipend vart redusert på 2018-budsjettet. Behovet for kompetansebygging og det høge talet på gode søknader i 2018 viser at det likevel er behov for ti stipend i året. I HVOs strategiplan er rekruttering av fleire kvinner til toppstillingar ei viktig målsetting, og kvinner som er nær toppkompetanse vert prioriterte ved tildeling av FoU-stipend. I 2017 fekk kvinner tildelt fem av elleve FoU-stipend. Ordninga med FoU-stipend er i tillegg eit viktig element i den eigenfinansierte 5-årige doktorgradsutdanninga der fast tilsette som går inn i ordninga får to FoU-stipend i løpet av PhDstudiet. FoU-stipend vert også nytta etter same mønster i ordninga med professorstipend Såkornmidlar Såkornmidlar «skal bidra til auka forskingsaktivitet ved HVO ved å stimulere og hjelpe til å sette i gang forskings og utviklingsprosjekt». Vidare heiter det at «Søknader om støtte til å drive fram og utvikle søknader til regionale, nasjonale eller internasjonale (EU) forskingsfond og andre finansieringskjelder vil bli prioritert.». Føremålet med ordninga er å nå strategiplanens mål om at HVO skal auke bidrags og oppdragsinntektene og talet søknader til nasjonale og internasjonale finansieringskjelder. For Sjå 8

9 vart det lyst ut til saman kr i såkornmidlar. Til saman 13 prosjekt fekk innvilga heile eller delar av summen dei søkte om (sjå Tabell 1). Tabell 1: Prosjekt som fekk tildeling av Såkornmidlar i Prosjekt Prosjektleiar Tildeling 1 Systematic observation in educational research Siv M. Gamlem (AHL) Regional styrking av EU-prosjektet INJECT Ana S. Laws (AKF) Brain power and language learning Katrin Lunde(AHL) Forskningsmiljøets bidrag til å konstruere Kåre Heggen (ASH) sosialarbeiderutdanning 5 Forskergrupper Ph.d.-program Tor-Johan Ekeland (ASH) Rethinking memory culture Thomas Lewe (AMF) Women writers in history Marie Nedregotten Sørbø (AHL) Formidling Kristian Fuglseth (AMF) Forskergruppen Kulturmøter Inger Marie Okkenhaug (ASH) Forskergruppen Matematikkdidaktikk Arne Kåre Topphol (AHL) Forskergruppen Jus, etikk og ytringsfrihet i en ny Paul Bjerke (AMF) medieorden 12 Intervensjonsprosjekt om utvikling av språkdidaktikk for Gudrun Kløve Juuhl (AHL) nynorskelevar på mellomsteget 13 Forskingsgruppe for litteratur og musikk Anemari Neple (AHL) Totalt Små driftsmidlar I åra fanst det ei nasjonal ordning for finansiering av ulike mindre driftskostnader ved FoUverksemda til fagleg tilsette. Frå 2011 vart ordninga lagt inn i rammeløyvinga til institusjonane. Høgskulen i Volda har valt å vidareføre ordninga etter mønster frå tidlegare. Små driftsmidlar vert tildelt av Forskingsutvalet. I 2017 vart det sett av kr til Små driftsmidlar, og dei vart tildelt løpande gjennom året. Høgskulestyret vedtok i 2018 ein ny budsjettmodell der Små driftsmidlar vert overført til avdelingane som også får ansvaret for tildeling. 2.7 Publiseringsutvalet Publiseringsutvalet vart oppretta i 2013 og har ansvaret for rådgjeving og utvikling når det gjeld publisering, fri tilgang (Open Access), rapportering av vitskaplege publikasjonar og tildeling av interne FoU-poeng. Publiseringsutvalet er også redaksjon for skriftseriane og kan tildele trykkjestøtte. Rektor er leiar for publiseringsutvalet, og FoU-rådgivar Geir Tangen er sakshandsamar. Høgskulen i Volda gir ut to skriftseriar, Rapport og Notat, med ulike tersklar for kvalitetssikring og godkjenning. Alt som vert publisert i skriftseriane vert gjort tilgjengeleg på høgskulens nettsider. Trykkjestøtte vert gitt som eit tilskot for å sikre publisering i eksterne publiseringskanalar, først og fremst på forlag. Vitskaplege monografiar vert prioriterte, men også andre typar utgjevingar kan få stønad. Stønadsbeløpet vil variere med trykkjekostnader og budsjettsituasjon. Tildelingar av trykkjestøtte er publisert på nettsidene til publiseringsutvalet. Tildelt trykkjestøtte i 2017 var i alt kr

10 Høgskulen sette i budsjettet for 2014 av kr i eit fond for publisering av tidsskriftartiklar med fri tilgang (Open Access). Hittil har publiseringsfondet tildelt kr Forskingsetikk Forskingsutvalet ved Høgskulen i Volda har vedtatt forskingsetiske retningsliner. 8 I løpet av 2017 har det vore jobba med eit felles «Redelighetsutvalg» saman med Høgskolen i Molde og Møreforsking, og dette vart oppretta i Personvernombodet for forsking NSD (Norsk Samfunnsvitskapleg Datateneste) var Personvernombod for forsking ved Høgskulen i Volda. I prosjekt der det vert samla inn personopplysningar skal det sendast melding til NSD. Det vert endringar i personvernombodordninga i løpet av 2018 når ny Personvernforordning (General Data Protection Regulation [GDPR]) trer i kraft. I Tabell 2 nedanfor går det fram kor mange prosjekt ved HVO som har vorte meldt til NSD dei ti siste åra. AHL etterfulgt av ASH har flest melde prosjekt. Tabell 2: Prosjekt frå HVO innmeldt til Personvernombodet for forsking (NSD), , fordelt på avdelingar (NSD) Sum AHL AKF AMF ASH Andre Sum Studentprosjekt Forskarprosjekt Om prosjektansvarleg ikkje sender inn sluttrapport for eit prosjekt, så vil NSD ta kontakt med prosjektleiar for å ordne opp i saka. Om dette ikkje fører fram vil HVO få melding om at NSD har påvist eit avvik, og då må HVO ta saka vidare. Forskingsutvalet har vedtatt at i slike saker er dekan på avdelinga ansvarleg, og dekan kan i særlege tilfelle ta over ansvaret for prosjekt. HVO betalar eit grunnbeløp og i tillegg ei avgift på kr pr. melde prosjekt. I 2017 var dei samla utgiftene kr Forskingsutvalet har vedtatt at avgifta skal ligge på fellesnivået, men det bør drøftast igjen om kostnadene bør overførast til avdelingane særleg som følgje av ny Personvernforordning frå 2018 og auke i talet på masterstudentar med innføringa av 5-årig lærarutdanning. 3. Doktorgradsutdanning Stipendiatstillingar er den viktigaste av dei sentrale FoU-ressursane ved Høgskulen i Volda. Ved utgangen av 2017 var det 19 stipendiatar ved HVO. Talet på stipendiatar i arbeid er høgare enn talet på heimlar på grunn av at fleire stipendiatar er inne i fireårige ordningar som inkluderer pliktarbeid. 8 Sjå 9 Sjå 10

11 HVO har også løyvingar til stipendiatstillingar gjennom eksternt finansierte prosjekt, og denne delen burde auke for å sikre rekruttering og kompetansebygging. På høgskulens nettsider er det oversyn over alle som arbeider med doktorgradsprosjekt ved HVO. I skrivande stund står det 40 namn på lista. 10 Lista omfattar både stipendiatar som er mellombels tilsette ved høgskulen, stipendiatar som er ferdige med stipendiatperioden og ikkje har levert avhandlinga enno og tilsette som arbeider med doktorgradsprosjekt innanfor den femårige ordninga eller som del av stilling. I 2017 fullførte to tilsette ved HVO doktorgradsutdanninga, og begge disputerte ved Universitetet i Bergen (sjå Tabell 3). Dette er færre enn vanleg, men HVO har få stipendiatar totalt og dette kan føre til variasjon frå eitt år til det neste. Det er forventa fleire disputasar i I heile UH-sektoren var det personar som fullførte doktorgraden i Det er ei utfording å få doktorgradskandidatane til å gjennomføre på normert tid, og gjennomstrøyming i doktorgradsutdanninga er ein nasjonal styringsparameter (sjå Kapittel 3.2 nedanfor). Tabell 3: Tabell over fullførte doktorgradar ved HVO i løpet av dei fem siste åra Doktorgradsdisputasar av HVO-tilsette I 2017 vart det utlyst inntil 8 stipendiatstillingar, og det vart gjort sju tilsettingar som vist i Tabell 4: Tabell 4: Utlyste stipendiatstillingar i 2017 og tilsettingar som følge av utlysingane. Fagområde Utlyst Tilsett Profesjonsutøving 3 2 Samfunnsplanlegging og leiing 1 1 Journalistikk 1 2 GLU 2 2 Nynorsk 1 0 Sum Doktorgradsprogrammet i helse- og sosialfag Høgskulen i Volda har saman med Høgskolen i Molde eit akkreditert doktorgradsprogram i helse- og sosialfag: Profesjonsutøving vilkår og utvikling. Doktorgradsprogrammet vart godkjent i 2014, og utdanninga starta opp hausten Den første stipendiaten på denne PhD-utdanninga disputerte i Disputasen var på Høgskulen i Molde, der stipendiaten var tilsett. Ved utgangen av 2017 hadde Høgskulen i Volda sju stipendiatar på programmet, og i tillegg var det éin ekstern stipendiat. Ingen av dei har fullført enno, og dei første disputasane kan ventast i I tillegg er det fleire stipendiatar som orienterer sine prosjekt inn mot doktorgradsprogrammet i helse- og sosialfag. 3.2 Gjennomstrøyming av stipendiatar Det er eit nasjonalt mål å få fleire stipendiatar raskare gjennom doktorgradsutdanninga. Utdanninga er normert til tre år og har ofte eitt årsverk med pliktarbeid i tillegg. Den delen av eit gitt årskull som har disputert innan seks år etter oppstartsåret på doktorgradsprogram er ein nasjonal 10 Sjå 11

12 styringsparameter. Denne parameteren tar dermed eit visst omsyn til lengre opphald i utdanninga som følge av permisjonar (TR 2018: 44). Ingen av dei to stipendiatane som starta på doktorgradsutdanninga ved HVO i 2011 hadde disputert i løpet av Ved HVO får så godt som alle stipendiatar forlenga stipendiatperiodane sine hovudsakeleg på grunn av sjukdom og/eller omsorgspermisjon. Det er difor svært få stipendiatar som fullfører sine prosjekt på tidspunktet som vert avtala ved prosjektstart. 3.3 Stipendiatprogramma og avhandlingsforum Det overordna strategiske tiltaket for å styrke gjennomføringsgraden for stipendiatar har vore å opprette to stipendiatprogram på sentrale fagområde i fagdidaktikk og i profesjonsforsking. Eit anna viktig verkemiddel for å følgje opp stipendiatene er Avhandlingsforum der stipendiatar og andre som arbeider med PhD-prosjekt legg fram prosjektskisser, utkast til kapittel og artiklar. Avhandlingsforum vart leia av Kjartan Leer-Salvesen i For stipendiatane på doktorgradsprogrammet i helse- og sosialfag (sjå Kapittel 3.1 ovanfor) er det oppretta ei felles gruppe, Metodeforum, som skal vere ei kjerne i doktorgradsprogrammet og ha både faglege og sosiale aktivitetar. Metodeforum vart leia av Kjartan Leer-Salvesen i Forskarskular For å støtte dei som tek PhD-utdanninga, er Høgskulen i Volda medlem av regionale og nasjonale forskarskular på fagområde som er relevante for våre stipendiatar og fagfolk. 11 I dag er HVO med i desse forskarskulane: NAFOL (Nasjonal forskarskule for lærarutdanning) WNGER II (Western Norway Graduate School of Education II) Grieg Research School in Interdisciplinary Music Studies RVS (Religion Values Society) The Norwegian Graduate School in History Felles for desse forskarskulane er at HVO forpliktar seg som institusjon til å delta i det minste i form av å betale for medlemsskap. Deltakinga i forskarskulane frå HVOs stipendiatar varierer. 3.5 Ressursar til stipendiatar Alle stipendiatar får kr i driftsmidlar i løpet av stipendperioden. I tillegg kan dei søke FoUadministrasjonen eller Forskingsutvalet om støtte til utanlandsopphald, språkvask og internasjonale konferansar. 11 Sjå 12

13 4. Publisering og formidling Forsking er ei av hovudoppgåvene til Høgskulen i Volda. Vitskapleg publisering er viktig fordi forskinga ikkje er avslutta før den nye kunnskapen har vorte formidla til fagfellar i skriftleg form. Ny kunnskap vert danna ved bruk av vitskaplege metodar og kritisk tenkning, og vitskaplege publikasjonar kjenneteiknast av problemløysing, objektivitet, argumentasjon og dokumentasjon. Etter at forskingsresultata har vorte formidla til fagfellar, kan det høve å formidle forskinga til ålmenta gjennom populærvitskaplege publikasjonar og/eller i media (til dømes kronikkar). Vitskapleg publisering er viktig for HVO, for slik kan vi byggje fagmiljø med solid forskingskompetanse, som igjen vil sikre at vi får akkreditert fagporteføljen av NOKUT. Formidling er også viktig som ein del av samfunnsoppdraget til høgskulen. Dette tek mellom anna form av deltaking i samfunnsdebatten gjennom kronikkar og medieinnslag, og formidling av forsking til ålmenta og profesjonane som vi utdannar til. 4.1 Vitskapleg publisering ved Høgskulen i Volda Vitskaplege publiseringspoeng er ein viktig indikator for høgskulens forskingsaktivitet både når det gjeld volum og kvalitet. Dei vitskaplege publiseringspoenga dannar også grunnlaget for den resultatbaserte omfordelinga innanfor UH-sektoren. For dei fleste universitet og høgskular har utteljing for publiseringspoeng vist seg å vere eit effektivt insentiv over tid (TR 2018: 47). Dette har vi ikkje klart å utnytte like godt ved HVO. Diagram 1 viser at dei andre statlege høgskulane har hatt ein gradvis og jamn auke i publikasjonspoeng pr. tilsett i undervisings-, forskings- og formidlingsstillingar (UFF) frå 0,25 poeng pr. UFF-årsverk i 2007 til 0,61 poeng i Den samla auken for dei andre statelege høgskulane har vore på 0,36 poeng. HVO derimot har hatt litt varierande resultat, men har lege over gjennomsnittet for høgskular fram til I 2016 publiserte tilsette i faglege stillingar ved HVO færre publiseringspoeng enn gjennomsnittet i sektoren, og denne utviklinga heldt fram i Ved HVO har auken vore frå 0,31 poeng pr. UFF-årsverk i 2007 til 0,51 poeng i 2017 ein samla auke på 0,2 poeng. Diagram 1: Publikasjonspoeng pr. UFF-årsverk ved HVO, dei fire avdelingane ved HVO og gjennomsnittet for statlege høgskular i åra (DBH). Publikasjonspoeng pr. UFF-årsverk på avdelingsnivå, HVO og statlege høgskular ,9 0,8 0,7 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 0, AHL AKF AMF ASH HVO Statlege høgskular 13

14 I 2017 leverte Høgskulen i Volda dårlegast av dei statlege høgskulane vi bør samanlikne oss med (sjå Tabell 5 nedanfor). I Etatstyringsmøtet i 2018 påpeika KD at dei forventar at HVO intensiverer arbeidet med å auke den vitskaplege publiseringa utover nivået i Tabell 5: Statlege høgskular rangert etter publiseringspoeng pr. fagtilsett i 2017 (DBH). Statleg høgskule 2017 Høgskolen i Molde 0,84 Høgskolen i Oslo og Akershus 0,75 Høgskolen i Sørøst-Norge 0,70 Høgskolen i Innlandet 0,67 Høgskolen i Østfold 0,54 Høgskulen på Vestlandet 0,53 Høgskulen i Volda 0,51 I lys av den nasjonale strukturprosessen med mål om robuste fagmiljø og den interne prosessen rundt avdelingssamansetning, så kan vi merke oss utviklinga i produksjon av publikasjonspoeng pr. fagtilsett på avdelingsnivå (sjå Diagram 2 nedanfor). Tellekantsystemet for vitskaplege publikasjonar vart innført nasjonalt i 2006, og dei fire noverande avdelingane på HVO har eksistert sidan Det er ein del svingningar frå år til år på alle avdelingane, men dette er mest merkbart for AMF (sjå Diagram 1 ovanfor). Dei to store avdelingane, AHL og ASH, har variasjon frå år til år, men ligg hovudsakeleg over gjennomsnittet for statlege høgskular: AHL ligg godt over gjennomsnittet, medan ASH hamna rett under gjennomsnittet i 2016 og AKF ligg godt under gjennomsnittet for statlege høgskular, men har hatt ein auke i publisering særleg dei siste åra. Det er positivt at den største avdelinga, AHL, har ein stabil produksjon av publiseringspoeng over gjennomsnittet for statlege høgskular. Diagram 2: Gjennomsnittleg produksjon av publikasjonspoeng pr. fagleg årsverk fordelt på avdeling i perioden (DBH). Publikasjonspoeng pr. UFF-årsverk: Gjennomsnitt pr. avdeling ,7 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 0,1 0 AHL AKF AMF ASH Det kan vere utfordrande å finne årsakene til kvifor HVO ikkje har klart å henge med dei andre statlege høgskulane i auken av publikasjonspoeng pr. UFF-årsverk. I løpet av dei neste åra må HVO arbeide strategisk og systematisk for å auke volumet på den vitskapelege publiseringa. I Strategiplanen har høgskulen mål om å auke talet på publiseringspoeng med 15 prosent innan

15 4.2 Publisering i tidsskrift, antologiar og bøker Forskarane ved Høgskulen i Volda publiserer i eit vidt spekter av vitskaplege kanalar. Publikasjonar i kategoriane vitskaplege monografiar, antologiar og artiklar vert inkluderte i publiseringsdatabasen Norsk vitskapsindeks (NVI) og gir utteljing i KDs resultatbaserte omfordelingsmodell. Dei ulike publikasjonane får utteljing etter kvalitetsnivået på publiseringskanalen og forma på publikasjonane (sjå vekting i Tabell 6 nedanfor). I tillegg har sampublisering med fagfellar utanfor eigen institusjon vorte premiert sidan Dette reknast ut ved at ein får kvadratrota av institusjonens forfatterandelar delt på det totale talet på forfattarar før ein multipliserer med poeng for nivå og publikasjonsform. Internasjonalt samforfattarskap vert premiert ytterlegare ved at institusjonens poeng framkome ved utrekninga for sampublisering vert multiplisert med ein faktor på 1,3. Tabell 6: NVI-vekting etter publikasjonsform og kvalitetsnivå. Kategori Nivå 1 Nivå 2 Monografi med ISBN/ISSN 5 8 Artikkel i periodika og serier med ISSN 1 3 Artikkel i antologi med ISBN 0,7 1 Diagram 3 syner publikasjonspoeng pr. UFF-årsverk ved HVO saman med korleis dei vitskaplege publiseringane fordeler seg i forhold til kvalitetsnivå på publiseringskanalen og form på publikasjonen. Diagram 3: Publikasjonspoeng pr. UFF-årsverk, publiseringsform og kvalitetsnivå ved HVO i perioden (DBH). Den resultatbaserte modellen gir størst uttelling for publikasjonar på nivå 2. I tiårsperioden frå 2007 til 2017 har publikasjonar på nivå 2 variert årleg mellom 8,1 prosent som det lågaste i 2015 og 22,3 prosent som det høgaste i I 2008, 2014 og 2016 er det ein viss samanheng mellom toppar i tal på publikasjonar på nivå 2 og ein høgare poengproduksjon pr. UFF-årsverk. NSD fører liste over godkjente vitskaplege publikasjonskanalar både tidsskrift og forlag. Forskarane må sjølve passe på at kanalane dei vel å publisere forskingsresultata i er godkjende Sjå 15

16 Prosent 4.3 Internasjonal publisering Det vert vanlegare med samforfattarskap med utanlandske fagfellar, og det vert publisert fleire vitskaplege tekstar på engelsk. I 2017 vart det skrive 40 artiklar og to mongrafiar på engelsk av HVOforskarar, og 12 artiklar vart skrive saman med fagfellar frå utlandet. I 2016 vart det skrive 34 artiklar på engelsk, og 5 artiklar vart skrive saman med fagfellar frå utlandet. I 2015 vart det skrive 27 artiklar og to monografiar på engelsk, og éin artikel vart skrive saman med fagfeller frå utlandet. 4.4 Publisering og kjønn I DBH vert det også oppgitt publisering etter kjønn målt som kvinnelege forskarar sin prosentvise del av publiseringspoenga. Tala for HVO samanlikna med andre statlege høgskular er presentert i Diagram 4. Diagram 4: Publiseringspoeng produsert av kvinner i prosent av alle publiseringspoeng i perioden 2009 til 2017: Høgskulen i Volda og gjennomsnitt for statlege høgskular (STH) (DBH). Publikasjonspoeng av kvinner i % (DBH), HVO STH Diagram 4 syner at HVO for alle åra ligg under gjennomsnittet for statlege høgskular, noko som reflekterer at HVO også ligg under landsgjennomsnittet i prosentdel kvinner i første- og toppstillingar (sjå Kapittel 6.2. nedanfor). For HVO varierer kvinnedelen frå år til år. I 2015 og 2016 stod kvinner for ein stor prosentdel av publikasjonspoenga ved HVO, mens dei stod for litt færre poeng i Formidling og interne publikasjonspoeng Sidan 2001 har Høgskulen i Volda hatt eit internt system for registrering og poenggjeving av FoUarbeid. FoU-arbeid som får uttelling i det nasjonale systemet for vitskaplege publikasjonspoeng vert ikkje rekna med i den «interne» poenggjevinga. Dei interne poenga kan vere for publikasjonar som lærebøker, artiklar i allmenne tidsskrift, forskingsrapportar, bidrag i media og kunstneriske presentasjonar og produksjonar (sjå Diagram 5 nedanfor). I tillegg får doktorgradsavhandlingar poeng sidan dei ikkje gir vitskaplege publikasjonspoeng. Dei tilsette registrerer bidraga sine i Cristin, og FoUadministrasjonen klassifiserer bidraga etter eit detaljert poengsystem. 13 Tvilssaker vert presentert for Publiseringsutvalet. FoU-administrasjonen ved HVO bruker store ressursar på å registrere, klassifisere og omfordele interne midlar oppnådd gjennom forskingsformidling. Dette er noko som nesten berre HVO prioriterer å gjere i sektoren. 13 Sjå 16

17 Dei siste åra har det samla talet på interne poeng vore nokså stabilt med unntak av 2011 då det var klart lågare produksjon. I 2011 var det i staden ein svært høg produksjon av eksterne poeng (sjå Diagram 6 nedanfor). Det var ein nedgang i interne publiseringspoeng frå 2016 til 2017, men dette kan ha samanheng med at det var få doktorgradsdisputasar i Diagram 5: HVOs interne publikasjonspoeng totalt og pr. UFF-årsverk, i perioden I Diagram 6 er det presentert ei samanstilling av tal for HVOs FoU-produksjon målt etter både intern poenggjeving og vitskaplege publiseringspoeng. Diagrammet syner at produsjonen av interne poeng er meir stabil enn dei vitskaplege publikasjonspoenga både når det gjeld totalt og pr. faglege årsverk. Dei vitskapelege publikasjonspoenga utløyser at høgskulen får resultatbaserte midlar frå KD medan dei interne poenga vert stimulert av høgskulens eigne midlar. For å halde følgje med dei andre statlege høgskulane når det gjeld vitskaplege publiseringspoeng, så er det viktig at HVO i budsjettmodellen sin stimulerer til produksjon av vitskaplege publiseringpoeng på lik linje som interne formidlingspoeng. Diagram 6: HVOs FoU-produksjon etter interne poeng og vitskaplege publiseringspoeng. 17

18 5. Bidrags- og oppdragsfinansiert FoU-arbeid Kunnskapsdepartementet ser på bidrags- og oppdragsinntekter (BOA) som ein indikasjon på samspelet mellom institusjonane og verda omkring, og omfanget av desse inntektene vert også sett på som ein indikator for forskingskvalitet (TR 2018: 57). Både bidragsinntekter frå Forskingsrådet og verdien av Horisont 2020-kontraktane pr. FoU-årsverk er nasjonale styringsparameter. 5.1 Noregs forskingsråd (NFR) Forskingsrådet er den største kjelda for finansiering av forsking i Noreg. I 2017 fekk universiteta meir enn 3 milliardar kroner i tildelingar frå NFR, medan dei statlege høgskulane fekk i underkant av 211 millionar kroner (sjå Tabell 7). Høgskulen i Volda fekk i underkant av 2,5 millionar kroner frå NFR i I 2017 gjekk ca. 92 prosent av Forskingsrådets løyvingar til universiteta, og dei statlege høgskulane fekk til saman ca 6 prosent av løyvingane. HVO fekk ca. 0,7 promille av dei totale løyvingane til NFR i 2017 og litt over 1 prosent av løyvingane som gjekk til statlege høgskular. Høgskulen i Volda har dermed eit stort potensial for å auke dei eksterne inntektene. Tabell 7: Tildelingar frå NFR i 2017 i 1000 kroner (DBH). Institusjon Statlege høgskular Høgskulen i Volda Universitet Statlege vitskaplege høgskular Kunsthøgskular - Private høgskular Private vitskaplege høgskular Andre organisasjonar Totalt Høgskulen i Voldas NFR-inntekter var i 2017 lågast blant dei statlege høgskulane (sjå Tabell 8), og vi ligg også lågast når det gjeld løyvingar pr. faglege årsverk (TR 2018: fig. 3.11). Tabell 8: Tildelingar frå NFR til statlege høgskular i 2017 i 1000 kroner (DBH). Institusjon NFR-midlar 2017 NFR-midlar 2017 HiOA (OsloMet) Høgskulen på Vestlandet Høgskolen i Sørøst-Norge Høgskolen i Østfold Samisk høgskole Høgskolen i Molde Høgskolen i Innlandet Høgskulen i Volda

19 Diagram 7 syner omfanget på eksterne FoU-inntekter frå bidrag og oppdrag frå forskingsrådet, EU og regionale forskingsfond ved HVO i åra Dei siste åra har HVOs inntekter frå Forskingsrådet gått klart nedover spesielt frå 2010 til Diagram 7: Oversikt over utviklinga i inntekter frå eksterne forskingsmidlar ved HVO i åra (DBH). Det prosjektet som gav størst inntekter frå NFR i 2017 var SPEED The function of special education. Resten av inntektene kom frå mindre prosjekt der forskarar ved HVO har ei rolle i prosjekt som er leia av andre institusjonar. Dei største prosjekta der var RespMath, Algae to future og Teachers professional qualifications. 5.2 EU-midlar Høgskulen i Volda har hatt eitt internasjonalt finansiert forskingsprosjekt i åra Prosjektets deltakar frå HVO er professor Marie Nedregotten Sørbø (AHL), og prosjektets tittel er: «Travelling Texts. The Transnational Reception of Women's Writing at the Fringes of Europe 14», og handlar om kvinnelege forfattarar, lesarar og kritikarar på 1800-talet. Prosjektet sprang ut av eit COST-nettverk med deltakarar frå fleire land i åra , og midlane til å gjennomføre prosjektet kom frå HERAprogrammet (Humanities in the European Research Area). 14 Sjå 19

20 6. Fagtilsette: Kompetanse, alder og kjønn Dei tilsette er høgskulens viktigaste ressurs, og å behalde, utvikle og rekruttere ny fagkompetanse er naudsynt for å tilby utdanningar av høg fagleg kvalitet. HVO står i eit generasjonsskifte der fleire tilsette med toppkompetanse vil gå av med pensjon dei neste åra. Tilgangen på førstekompetente ser ut til å auke jamt, og HVO har mange tilsette i PhD-løp. Føremålet med denne gjennomgangen er å gjere greie for status når det gjeld dei tilsettes kompetanse og kjønns- og alderssamansetning. 6.1 Fagleg kompetanse på HVO Høgskulen hadde 188 faglege årsverk pr. 1. okotober 2017 (utanom stipendiatar og professor II), og 49 prosent av dei fagleg tilsette var kvinner. Ved HVO vart 53 prosent av dei faglege årsverka utført av tilsette med førstekompetanse (sjå Tabell 9 nedanfor). I 2008 hadde 44 prosent førstekompentanse, så det har vore ei positiv utvikling dei siste åra (DBH). Gjennomsnittet i sektoren viser ein auke frå 65 prosent i 2008 til 74 prosent i 2017 (TR 2018: 72). Det er eit fokus på kompetansebygging hos dei andre institusjonane også, og berre HVL har færre førstekompetente enn HVO blant høgskulane vi bør samanlikne oss med (sjå Diagram 8). I planane for Høgskulen i Volda er det eit mål at 60 prosent av dei fagtilsette skal ha førstekompetanse før 2021 (Planar 2018). Tabell 9: Oversikt over årsverk og prosentdel kvinner i dei ulike faglege stillingskategoriane ved HVO i 2017 (DBH). Høgskulen i Volda 2017 Dosent Førsteamanuensis Førstelektor Høgskulelektor Høgskulelærar Professor Professor II Totalt Årsverk (totalt) 4,8 50,3 22,5 75,17 13,6 21,8 2,1 190,17 Årsverk (% kvinner) 42,1 46,7 51,1 58,7 49,0 20,6 9,5 48,6% Førstekompetente 4,8 50,3 22,5 21,8 2,1 101,45 Diagram 8: Førstekompetente i % ved statlege høgskular (TR 2018). 6.2 Kjønnsfordeling Det er eit nasjonalt mål å arbeide for kjønnsbalanse og likestilling i akademia. Talet på kvinner i faglege toppstillingar er difor ein nasjonal styringsparameter, og kjønnsperspektivet vert også lagt til grunn i vurderinga av søknader om midlar frå Forskingsrådet. Faglege toppstillingar omfatter professorar og dosentar. I heile sektoren utgjorde kvinner 30 prosent av dei tilsette i toppstillingar i 2017, mot 19,1 prosent i 2008 (TR 2018: 77). For HVO utgjorde kvinner 25 prosent av dei tilsette i toppstillingar i 2017, mot 4 prosent i 2008 (TR 2018: V4.25). I årsverk utgjorde dei kvinnelege tilsette i toppstillingar ved 20

21 HVO: 4,5 professorar, 2 dosentar og 0,2 professor II. Når det gjeld førstekompetente, så var kvinnedelen ved HVO 41 prosent i 2017, mot 22 prosent i 2008 (TR 2018: V4.28). HVO ligg i nedre sjikt blant høgskular vi bør samanlikne oss med når det gjeld kvinner i første- og toppstillingar (sjå Diagram 9). Diagram 9: Kvinnedelen i % i første- og toppstillingar ved statlege høgskular i Del kvinner i første- og toppstillingar i % i Dosent og professor Førstestillingar Kjønnsbalansen innan faglege stillingskategoriar på HVO syner at kvinner er i fleirtal blant stipendiatane, høgskulelektorane og førstelektorane, medan det er overvekt av menn blant professorane. Blant førsteamanuensisane har det vore ein gradvis auke i kvinnedelen, medan den mest markante auken i kvinnedelen har vore blant dosentane (sjå Diagram 10). Diagram 10: Prosentdel kvinner i dei faglege stillingskategoriane ved HVO i åra (DBH) Del kvinner i % i forskjellige stillingskategoriar ved HVO ( ) Stipendiat Høgskulelærar Høgskulelektor Førstelektor Førsteamanuensis Dosent Professor Professor II 21

22 Utviklinga for HVO går i positiv retning når det gjeld del kvinner med førstekompetanse og del kvinner i toppstillingar, men HVO ligg enno ikkje på ønska nivå. HVO har som mål å doble talet på kvinner i faglege toppstillingar før 2021 (Strategiplanen ). Det utgjer minst fem fleire kvinner i dosenteller professorstillingar enn i 2016 (4,5 årsverk). I 2017 vart 6,5 årsverk utført av kvinner i toppstillingar (TR 2018: V4.25). Fram til målsettinga er nådd, er det viktig å prioritere kvinner som er nær toppkompetanse ved tildeling av professor-/dosentstipend, FoU-stipend, forskingstid og andre støtteordningar. 6.3 Aldersfordeling Aldersfordelinga på dei toppkompetente ved HVO er på eit urovekkande nivå særleg for nokre fagmiljø. 15 av dei 22 årsverka utførte av professorar på HVO var i 2017 i aldersgruppa 60 år og eldre (TR 2018: Tabell V4.23). Samstundes var 4 av dei 5 årsverka utført av dosentar på HVO i adersgruppa 60 år og eldre (NSD). Den høge gjennomsnittsalderen på professorane og dosentane i Volda har vorte kommentert i Tilstandsrapporten for høgre utdanning dei siste åra, og det er ingen andre som er i nærleiken av å ha ein så stor del toppkompetente som nærmar seg pensjonsalderen (sjå Diagram 11). Gjennomsnittet for statlege institusjonar i høgare utdanning er at 39 prosent av professorane er over 60 år (TR 2018: Tabell V4.23). Diagram 11: Professorar i aldersgruppa 60 år og eldre i prosent ved statlege høgskular (DBH). Professorar over 60 år i % i ,7 38,2 41,2 44,4 54,6 57,6 67,9 6.4 Mellombelse tilsette Det har vore stort fokus på det høge talet på mellombels tilsette i UH-sektoren generelt og i forhold til undervisnings- og forskarstillingar spesielt. Dette er derfor ein nasjonal styringsparameter. Åremålsstillingar, som omfattar mellom anna stipendiatar og ein del leiarstillingar, er pr. definisjon mellombelse og reknast ikkje med i denne samanhengen. I heile UH-sektoren har prosentdelen mellombels tilsette i undervisnings- og forskarstillingar vorte redusert frå 20 prosent i 2008 til 17 prosent i 2017 (TR 2018: 79). Det er eit mål for Høgskulen i Volda som statleg arbeidsgjevar å ha eit lågt tal på mellombels tilsette. HVO har redusert prosentdelen av mellombels tilsette i undervisnings- og forskarstillingar frå 20 prosent i 2008 til 12 prosent i 2017 (TR 22

23 2018: Tabell V4.29). Det er likevel viktig å ha vikarar ved langtidsfråvær elles vil underbemanning gå ut over kvaliteten på både forsking og undervisning. 6.5 Kompetanseopprykk 2016 og 2017 Det har ikkje vore halde opprykksmarkering for tilsette som har fått faglege kompetanseopprykk i 2016 og 2017 enno (sjå Tabell 10). Markeringa planleggast for januar 2019 og vil då gjeld kompetanseopprykk til førstelektor, førsteamanuensis, dosent eller professor. Inviterte vil vere fagfolk som framleis er tilsette ved HVO når markeringa gjennomførast. Tabell 10: Tilsette med fagleg opprykk i 2016 og Etter liste frå Personalkontoret Sortert alfabetisk innanfor kvart år. Namn Avdeling Ny stilling År Kommentar Ekornes Stine Margrethe AHL Førsteamanuensis 2016 PhD Flo Idar Andre AMF Førsteamanuensis 2016 PhD Leer-Salvesen Kjartan ASH Førsteamanuensis 2016 PhD Løvoll Helga Synnevåg AKF Førsteamanuensis 2016 PhD Straume Kjersti ASH Førsteamanuensis 2016 PhD Sørbø Marie Nedregotten AHL Professor 2016 Bech Vibeke Preus AKF Førstelektor 2017 Fiskerstrand Pernille AHL Førsteamanuensis 2017 PhD Hatlebrekke Kristin AHL Førstelektor 2017 Helset Stig AHL Førsteamanuensis 2017 PhD Sjøhelle Kristin Kibsgaard AHL Førsteamanuensis 2017 PhD Sæther Knut-Willy AHL Professor 2017 Topphol Arne Kåre AHL Dosent 2017 Vatne Ellinor AHL Dosent 2017 Werenskjold Rolf AMF Professor

24 Vedlegg 1: Forskingsgrupper ved Høgskulen i Volda Pr Sjå oppdatert liste her: A-kandidaten Child Welfare Services in Media Demokrati og medverknad Filosofi Kulturmøter Kultur og helse Litteratur Livsløpsforsking Læringsprosesser og vurderingshandlingar Mediedesign Medier, profesjoner og samfunn Metodeforum Nynorsk skriftkultur Profesjonsetikk Profesjonsfag Samfunnsfagdidaktikk Shakespeare network Spesialpedagogikk og inkludering Språkleg og kulturelt mangfald Språk- og språklæring Tidleg litterasitet i barnehagen Tverrprofesjonelt samarbeid Volda medvitsforum 24

25 Vedlegg 2: Forskingsutvalets samansetning i 2017 Medlemmer, vara og observatørar i Forskingsutvalet i 2017 Faste medlemmer: Eining Vara Leiar: Rektor Johann Roppen Rektoratet Prorektor Jens Standal Groven Dekan Odd Ragnar Hunnes ASH Dosent Randi Bergem Professor Inger Marie Okkenhaug ASH Professor Finn Ove Båtevik Dekan Arne Myklebust AHL Prodekan Anne Øie Dosent Arne Kåre Topphol AHL Førstelektor Birgitte Fondevik Dekan Aud Folkestad (nestleiar) AKF Førsteamanuensis Wenche Torrissen Førsteamanuensis Kjetil L. Høydal AKF Førsteamanuensis Helga Synnevåg Løvoll Dekan Audhild Gregoriusdotter AMF Prodekan Paul Bjerke Rotevatn Førsteamanuensis Ellen Lexerød Hovlid AMF Professor Henrik G. Bastiansen (vår) og Idar Flo (haust for Ellen Lexerød Hovlid) Stipendiat Erlend Walseth Stipendiatane Stipendiat Anne Natvig Student Lisa Storheim Kalvø (vår) STIV Student Trym Nikolas Rimmen (vår) Student Oda Næs Skoglund (haust) Student Thea Müller (haust) Student Karoline Strand (vår) STIV Student Sigmund Bratlie (haust) Sakshandsamar og skrivar: Eining Vara FoU-koordinator Ola Teige FoU-adm. Observatørar: Eining Vara Høgskuledirektør Jacob Kjøde jr. (vår) Leiing Høgskuledirektør Karen Lomeland Jacobsen (haust) Bibliotekleiar Henriette Hafsaas FoU-rådgivar Geir Tangen Biblioteket FoU-adm. Student Christian Tang Christiansen (vår) Student Tormod Daae Smedsvig (haust) Samansettinga av Forskingsutvalet er bestemt av Høgskulestyret i sak 4/2013. Funksjonstida for dei fagtilsette representantane er frå 1. mars 2017 til 28. februar Funksjonstida for stipendiatane er to år. Funksjonstida for studentrepresentantane er eitt år. 25

26 26