Kraftsituasjonen veke 41, 2018

Transkript

1 , 2018 Høge temperaturar gav lågare kraftprisar I samband med lågare forbruk, mykje tilgjengeleg kraft og ein reduksjon i brenselsprisar, gjekk kraftprisen i Noreg kraftig ned førre veke. Temperaturane auka markant i heile landet i veke 41. Store deler av snøen som hadde lagt seg i fjellet smelta og i samband med mykje nedbør, førte dette til høg vassføring og flaum i områda på begge sider av Langfjella. Kraftproduksjonen i Noreg gjekk likevel ned samanlikna med veka før. Dette skjedde grunna lågare forbruk i heile Norden, og ei auke i vindkraftproduksjon i Sverige og Danmark. Vêr og hydrologi Varmt vêr og mykje nedbør ga høgt tilsig førre veke. Berekna tilsig for veke 41 var 6,2 TWh eller 130 prosent over normalen. I fjellet i Sør-Noreg smelta det mykje snø førre veke, men det er framleis att noko meir snø enn normalen for denne tida av året. I veke 42 er det venta noko varmare vêr enn normalen og om lag normalt med nedbør. Det er venta eit tilsig i veke 42 på 4,5 TWh som er 70 prosent over normalen. For fleire detaljar om vêr og vatn, sjå

2 2 Magasinfylling Tabell 1 Magasinfylling. Kjelde: NVE og Nord Pool Prosent Prosenteiningar Veke Veke Veke Median* veke 41 Endring frå sist veke Differanse frå same veke i 2017 Differanse frå median Norge 79,4 76,8 85,7 86,3 2,6-6,3-6,9 NO1 88,6 86,7 90,5 89,0 1,9-1,9-0,4 NO2 82,2 79,7 88,4 83,5 2,5-6,2-1,3 NO3 80,0 76,3 78,2 80,9 3,7 1,8-0,9 NO4 63,6 62,7 81,6 82,0 0,9-18,0-18,4 NO5 89,0 84,4 86,9 86,1 4,6 2,1 2,9 Sverige 70,0 68,8 81,0 84,3 1,2-11,0-14,3 *Referanseperioden for medianen er for Noreg, og for dei fem norske elspotområda. Figur 1: Fyllingsgraden til vassmagasina i Noreg. Prosent. Kapasitet=86,5 TWh. Kjelde: NVE Figur 2: Fyllingsgraden til vassmagasina i Sverige. Prosent. Kapasitet=33,8 TWh. Kjelde: Svensk Energi

3 3 Figur 3 Fyllingsgraden til vassmagasina i elspotområda NO1, NO2, NO3, NO4 og NO5. Prosent. Kjelde: NVE

4 4

5 5 Tilsig og nedbørtilhøve Tabell 2 Tilsig og nedbør. Kjelde: NVE TWh Veke Veke Veke 41 Normal Differanse frå same veke i 2017 Prosent av normal veke Tilsig 4,8 2,7 2,7 2,1 178 Nedbør 6,7 4,3 3,5 2,4 192 Tabell 2a Utviklinga i tilsig og nedbør så langt i år. Kjelde: NVE TWh Veke Normal Differanse frå normal Tilsig 112,0 115,0-3,0 Nedbør 91,0 94,9-3,9 Tabell 2b Forventa tilsig og nedbør i inneverande veke. Kjelde: NVE TWh Prosent av normal Tilsig 4,5 173 Nedbør 3,6 97 For fleire detaljar når det gjeld vassføring i Noreg sjå: Figur 4 Nedbør i Noreg 2017 og 2018, og gjennomsnitt for perioden , GWh. Kjelde: NVE Figur 5 Nyttbart tilsig i Noreg i 2017 og 2018, maks, min og gjennomsnitt for perioden , GWh. Kjelde: Nord Pool og NVE

6 6 Figur 6 Hydrologisk balanse for Noreg, ref. periode ( ). Kjelde: NVE *Hydrologisk balanse er definert som samla vasskraftpotensial samanlikna med normalt Tabell 3 Hydrologisk balanse for Noreg. Kjelde: NVE TWh Veke Anslag veke Avvik magasin -7,6-4,8 Avvik snø, grunn- og markvatn 2,6 1,1 Hydrologisk balanse -5,0-3,8 Figur 7 Temperaturar i Noreg i 2018, gjennomsnitt og normal for veka. Kjelde: Meteorologisk institutt og SKM Market Predictor

7 7 Produksjon, forbruk og utveksling Tabell 4 Nordisk produksjon, forbruk* og kraftutveksling. Alle tal i GWh. Kjelde: SKM Market Predictor Produksjon Endring frå Endring frå Veke 41 Veke 40 førre veke (GWh) førre veke (%) Norge % NO % NO % NO % NO % NO % Sverige % SE % SE % SE % SE % Danmark % Jylland % Sjælland % Finland % Norden % Forbruk Norge % NO % NO % NO % NO % NO % Sverige % SE % SE % SE % SE % Danmark % Jylland % Sjælland % Finland % Norden % Nettoeksport Norge Sverige Danmark Finland Norden *Ikkje temperaturkorrigerte tal.

8 8 Vind- og kjernekraftproduksjon Figur 8 Vindkraftproduksjon i Danmark og Sverige dei siste to vekene og vindkraftproduksjon per veke for Sverige og Danmark i 2017 og (Førebels statistikk). Kjelde: SKM Market Predictor Figur 9 Kjernekraftproduksjon i Sverige og Finland dei to siste vekene. Kjelde: SKM Market Predictor (Førebels statistikk).

9 9 Utviklinga i kraftproduksjon og forbruk Tabell 5 Produksjon, forbruk og utveksling så langt i år. Kjelde: SKM Market Predictor Norge (TWh) Til no i år Same periode (2017) Endring (%) Endring (TWh) Produksjon 111,0 112,6-1,5-1,6 Forbruk 103,0 100,0 2,9 3,0 Nettoeksport 8,0 12,7-4,6 Norden (TWh) Til no i år Same periode (2017) Endring (%) Endring (TWh) Produksjon 303,1 302,6 0,1 0,4 Forbruk 300,4 294,4 2,0 6,0 Nettoeksport 2,7 8,2-5,5 Utveksling Figur 10 Nettoutveksling pr. veke for Noreg og Norden, 2017 og 2018, GWh. Kjelde: SKM Market Predictor Figur 11 Import og eksport i dei norske elspotområda førre veke. Alle tal i GW. Kjelde: SKM Market Predictor.

10 10 Figur 12 Marknadsflyt mellom elspotområda i Norden førre veke, GWh. Kjelde: SKM Syspower * Tal for veka før står i parentes. Mellom Russland og Finland er det oppgjeve tal for fysisk flyt.

11 11 Kraftprisar Engrosmarknaden Tabell 6 Kraftprisar nordiske elspotområde*. Vekesnitt. Kjelde: SKM Market Predictor. Endring frå Endring frå kr/mwh Veke 41 Veke 40 Veke 41 (2017) førre veke (%) i fjor (%) NO1 364,3 437,3 267,7-16,7 36,1 NO2 364,3 436,8 267,2-16,6 36,4 NO3 381,6 443,5 280,3-14,0 36,1 NO4 419,9 444,9 267,9-5,6 56,8 NO5 363,9 437,3 267,7-16,8 35,9 SE1 387,3 466,6 282,3-17,0 37,2 SE2 387,3 466,6 282,3-17,0 37,2 SE3 387,3 466,6 329,8-17,0 17,4 SE4 462,7 514,6 333,7-10,1 38,6 Finland 399,8 478,7 336,1-16,5 19,0 Jylland 388,7 476,0 293,8-18,3 32,3 Sjælland 470,9 505,0 328,6-6,8 43,3 Estland 399,8 478,7 336,1-16,5 19,0 System 380,6 447,1 281,9-14,9 35,0 Nederland 576,0 574,7 387,6 0,2 48,6 Tyskland 517,3 487,3 322,7 6,2 60,3 Polen 600,4 577,9 347,9 3,9 72,6 Litauen 548,5 562,4 338,2-2,5 62,2 Figur 13 Spotprisar i Noreg og Norden, Nederland og Tyskland i førre veke, kr/mwh. Kjelde: SKM Market Predictor

12 12 Terminmarknaden Tabell 7 Terminprisar, nordisk og tysk kraft, samt CO 2-kvotar. Kjelder: SKM Market Predictor. Prisane i tabellen er sluttprisar fredag i den aktuelle veka. Terminprisar (kr/mwh) Veke 41 Veke 40 Endring (%) Nasdaq OMX November 432,5 470,9-8,1 (nordisk kraft) 1. kvartal ,1 464,7-5,1 2. kvartal ,8 349,6-2,2 EEX (tysk kraft) 1. kvartal ,2 590,3-3,7 2. kvartal ,4 478,3-3,3 CO2 (kr/tonn) Desember ,2 209,3-7,7 Desember ,0 217,1-8,3 Figur 14 Daglege sluttprisar for enkelte typar kontraktar i den finansielle kraftmarknaden siste tolv månader, kr/mwh. Kjelde: SKM Market Predictor Figur 15 Daglege sluttprisar for utslippskvotar på CO 2, kr/tonn. Kjelde: SKM Market Predictor

13 13 Sluttbrukarprisar Tabell 8 Vekeutvikling i sluttbrukarprisar. Alle prisar er inkl. mva. bortsett frå spotpriskontrakt i Nord-Noreg. Dette er gjort for å gi eit meir korrekt bilete av kva forbrukarar i Nordland, Troms og Finnmark, som har fritak frå mva. på straum, faktisk betalar. Kjelde: Forbrukerrådet, Nord Pool Spot, Energimarknadsinspektionen og NVE. Øre/kWh Veke Veke Veke Variabelpris kontrakt* Marknadspris- / spotpriskontrakt Fastpriskontrakt Snitt frå eit utval av leverandørar Endring frå førre veke Endring frå tilsvarande veke i fjor 75,4 76,6 40,0-1,2 35,4 Veke Veke Veke Endring frå førre veke Endring frå tilsvarande veke i fjor Aust-Noreg (NO1) 49,9 59,1 37,9-9,2 12,0 Sørvest-Noreg (NO2) 49,9 59,0 37,8-9,1 12,1 Midt-Noreg (NO3) 52,1 59,8 39,4-7,7 12,7 Nord-Noreg (NO4) 45,5 48,0 30,3-2,5 15,2 Vest-Noreg (NO5) 49,9 59,1 37,9-9,2 12,0 Veke Veke Veke Endring frå førre veke Endring frå tilsvarande veke i fjor 1 år (snitt Noreg) 66,6 66,2 39,7 0,4 26,9 3 år (snitt Noreg) 57,2 56,7 41,2 0,5 16,0 1 år (snitt Sverige) 69,9 70,2 51,9-0,3 18,0 3 år (snitt Sverige) 62,0 62,0 50,9 0,0 11,1 * Metoden for berekning av variabelpriskontrakt er gjelder gjennomsnittet av kontraktar som er tilbodne i fleire enn ti nettområder. Figur 16 Vekeutvikling i pris på variabelpriskontrakt* og spotpriskontrakt** med eit påslag på 4,4 øre/kwh***. Kjelder: Forbrukerrådet, Nord Pool Spot og NVE. * Prisar for variabelpriskontraktar vert meldt fram i tid. Metoden for å berekne variabel priskontrakt er å rekne gjennomsnittet av kontraktar som er tilbydd i fleire enn ti nettområder. **Alle prisar bortsett frå spotpriskontrakt for Nord-Noreg inkluderer mva. *** NVE nyttar eit påslag på 4,4 øre/kwh inkl. mva på alle spotpriskontraktar i 2017 og 2018 og, bortsett frå spotpriskontraktar i Nord-Noreg, kor påslaget er på 3,5 øre/kwh ekskl. mva.

14 14 Figur 17 Utviklinga dei siste 52 vekene i prisane for norske* og svenske eitt- og treårige fastpriskontraktar, basert på eit årleg forbruk på kwh. Alle prisar inkl. mva. i norske øre/kwh. Kjelder: Energimarknadsinspektionen og Forbrukerrådet. * For norske kontraktar er det brukt eit gjennomsnitt av fastpriskontraktar som er tilbodne i fleire enn ti nettområder. Tabell 9 Vekeutvikling i straumkostnaden* for sluttbrukarar. Straumkostnaden er eksklusiv nettleige** og forbruksavgift, men inkl. mva. bortsett frå elspotområdet Nord-Noreg.*** Dette er gjort for å gi eit meir korrekt bilete av kva forbrukarar i Nordland, Troms og Finnmark, som har fritak frå mva. på straum, faktisk betalar. Kjelde: Forbrukerrådet, Nord Pool Spot og NVE. Marknadspris-/ spotpriskontrakt ** Aust-Noreg (NO1) Sørvest- Noreg (NO2) Midt-Noreg (NO3) Nord-Noreg (NO4) Vest-Noreg (NO5) Variabelpris kontrakt NOK Berekna straumkost nad for veke Berekna straumkost nad for veke Endring frå førre veke Berekna straumkost nad for veke Berekna straumkost nad hittil i 2018 Differanse frå 2017 til no i år kwh kwh kwh kwh kwh kwh kwh kwh kwh kwh kwh kwh kwh kwh kwh kwh kwh kwh * NVE nyttar ein temperaturkorrigert justert innmatningsprofil, basert på alminneleg forsyning i , for å berekna straumkostnaden til sluttbrukarane. Innmatingsprofilen er berekna av konsulentselskapet Optimeering AS på oppdrag frå NVE. Den same innmatningsprofilen er nytta for alle elspotområda og variabelpriskontrakt. ** Oversikt over nettleige per fylke (inkl. mva og fobruksavgift) finnes på NVEs nettsider: *** NVE nyttar eit påslag på 4,4 øre/kwh inkl. mva på alle spotpriskontraktar i 2017 og 2018 og, bortsett frå spotpriskontraktar i Nord-Noreg, kor påslaget er på 3,5 øre/kwh ekskl. mva.

15 15 Tilstanden til kraftsystemet 1 Det er vedlikehaldsarbeid på linjenett og ved kraftstasjonar fleire stader i Norden. For meir informasjon om linjer og kraftverk viser vi til heimesidene til Nord Pool. Produksjon Type Område Eining Dato frå Dato til Varigheit Installert (MW) Utilgjengeleg (MW) Link til UMM Unplanned SE3 Oskarshamn 3 G dagar Link 2 Planned DK1 Esbjergværket ESV dagar Link 6 Planned NO4 Svartisen G dagar Link 8 Planned FI Loviisa Block dagar Link 14 Planned DK1 Fynsværket B dagar Link 15 Planned SE4 Öresundsverket, Malmö dagar Link 16 Planned SE4 Karlshamn G dagar Link 18 Planned FI Meri-Pori B dagar Link 19 Planned SE4 Öresundsverket, Malmö dagar Link 20 Planned NO5 Sy-Sima G dagar Link 22 Planned NO5 Sy-Sima G dagar Link 23 Planned NO2 Lysebotn dagar Link 25 Planned DK2 Asnæsværket ASV dagar Link 26 Planned DK2 Asnæsværket ASV dagar Link 28 Planned DK2 Asnæsværket ASV dagar Link 29 Planned FI Loviisa Block dagar Link 30 Unplanned DK2 Asnæsværket ASV dagar Link 32 Planned FI Loviisa Block dagar Link 33 Overføring Type Publisert av Eining Dato frå Dato til Varigheit Installert (MW) Utilgjengel eg (MW) Planned Energinet DK1 DK dagar Link 1 Planned Energinet DK2 DK dagar Link 1 Planned Energinet DK2 DK dagar Link 3 Planned Energinet DK1 DK dagar Link 3 Unplanned Energinet DK1 SE dagar Link 4 Unplanned Energinet SE3 DK dagar Link 4 Planned LITGRID AB LT SE dagar Link 5 Planned LITGRID AB SE4 LT dagar Link 5 Planned Svenska kraftnät SE3 SE dagar Link 7 Planned Statnett SF NO4 SE dagar Link 9 Planned Statnett SF SE1 NO dagar Link 9 Planned Statnett SF NO4 SE dagar Link 9 Planned Statnett SF SE2 NO dagar Link 9 Planned Statnett SF NO3 SE dagar Link 9 Planned Statnett SF SE2 NO dagar Link 9 Link til UMM 1 Kjelde: ( Urgent Market Messages (UMM) )

16 16 Planned Statnett SF NO dagar Link 9 NO3 Planned Statnett SF NO dagar Link 9 NO4 Planned Statnett SF NO dagar Link 9 NO1 Planned Statnett SF NO dagar Link 9 NO3 Planned Statnett SF NO dagar Link 9 NO5 Planned Statnett SF NO dagar Link 9 NO3 Planned Statnett SF NO2 DK dagar Link 10 Planned Statnett SF DK1 NO dagar Link 10 Planned Statnett SF NO2 NL dagar Link 10 Planned Statnett SF NL NO dagar Link 10 Planned Svenska kraftnät SE2 SE dagar Link 11 Planned Statnett SF NO2 DK dagar Link 12 Planned Statnett SF DK1 NO dagar Link 12 Planned Svenska NO4 SE dagar Link 13 kraftnät Planned Svenska kraftnät SE1 NO dagar Link 13 Planned Statnett SF NO dagar Link 17 NO1 Planned Statnett SF NO1A dagar Link 17 NO1 Planned Statnett SF NO4 SE dagar Link 21 Planned Statnett SF SE1 NO dagar Link 21 Planned Statnett SF NO4 SE dagar Link 21 Planned Statnett SF SE2 NO dagar Link 21 Planned Statnett SF NO dagar Link 21 NO3 Planned Statnett SF NO dagar Link 21 NO4 Planned Statnett SF NO3 SE dagar Link 21 Planned Statnett SF SE2 NO dagar Link 21 Planned Statnett SF NO dagar Link 21 NO1 Planned Statnett SF NO dagar Link 21 NO3 Planned Statnett SF NO dagar Link 21 NO5 Planned Statnett SF NO dagar Link 21 NO3 Planned Statnett SF NO4 SE dagar Link 24 Planned Statnett SF SE1 NO dagar Link 24 Planned Statnett SF NO4 SE dagar Link 24 Planned Statnett SF SE2 NO dagar Link 24 Planned Statnett SF NO3 SE dagar Link 24 Planned Statnett SF SE2 NO dagar Link 24

17 17 Planned Statnett SF NO dagar Link 24 NO3 Planned Statnett SF NO3 NO dagar Link 24 Planned Svenska SE1 SE dagar Link 27 kraftnät Planned Energinet DK1 DE dagar Link 31 TenneT Planned Energinet DE-TenneT DK dagar Link 31