Fylkesbudsjettet 2013: Nesten 10 milliardar til drift og investeringar

Transkript

1 Pressemelding Organisasjonsavdelinga Informasjonsseksjonen 5020 Bergen Telefon E-post Bergen 5. oktober 2012 Fylkesbudsjettet 2013: Nesten 10 milliardar til drift og investeringar Fylkesrådmannen sitt forslag til 2013-budsjett for Hordaland fylkeskommune er på nær 6,5 milliardar kroner til drifta, over 2,8 milliardar kroner til investeringar og 501 mill. kr til renter og avdrag på lån. Samla er budsjettet på 9,85 milliardar kroner. For perioden vert det føreslått investeringar for om lag 11,1 milliardar kroner. Vel 8,7 mrd. kr skal brukast innan samferdsel og 2,14 mrd. kr til vidaregåande skular. Moment i 2013-opplegget: Tilskot til rehabilitering av Grieghallen i Bergen Full drift av Tannhelsetenestas kompetansesenter Vest Byggjesteg 2 av Bybanen, Nesttun-Lagunen, opnar kring 1. juli Bybanebudsjettet får påplussing på 21 mill. kr i samband med dette 20 mill. kr til fleire bussrute når bompengesatsane i Bergen aukar frå nyttår Den nyopprusta Bergen busstasjon, Bystasjonen opnar på nyåret Takstane for periodekort aukar med 4 %. Enkeltbillettar aukar 5-7 %. Samstundes aukar rabatten for billettar kjøpt med Skysskort til 25 %. Takstauken skjer først frå 1. februar Satsinga på fornying av bygningane til vidaregåande skulane held fram for fullt i med investeringar på mill. kr. Doblar løyvinga til fartøyvern til 1,68 mill. kr Samla investeringar : ,9 mill. kr mill. kr til investeringar i vidaregåande skular Amalie Skram videregående skole i Bergen 323 mill. kr Nybygg dei to vidaregåande skulane på Voss 573 mill. kr Nybygg for Åsane videregående skole 340 mill. kr Tilbygg og ombygging ved Årstad videregående skole 250 mill. kr

2 8 740 mill. kr til investeringar innan samferdsel 2. byggjesteg Bybanen i Bergen, Nesttun-Lagunen 350 mill. kr 3. byggjesteg Bybanen i Bergen, Lagunen-Flesland mill. kr Ringveg vest byggjesteg mill. kr Kvammapakken 195 mill. kr Bømlopakken 350 mill. kr Tunnel bak Tysse 426 mill. kr Investeringsbudsjettet for 2013 er det høgaste nokon gong. Inntektene passerer 7 milliardar kroner for første gong sidan 2001 som var siste året fylkeskommunen hadde ansvar for sjukehusa. Som følgje av store investeringar, særleg innan samferdsel og skule, vil fylkeskommunen si gjeld auka sterkt dei komande åra. Renter og avdrag på lån vil ta ein aukande del av driftsmidlane. Lånegjelda aukar frå mill. kr pr til mill. kr ved utgangen av 2015 ein auke på nær 54 % på fire år. Summen av brutto renteutgifter og avdrag vil auka frå 444,1 mill. kr i 2012 til 662 mill. kr i Investeringsopplegget gjer at lånegjelda aukar frå mill. kr pr til mill. kr ved utgangen av Ein auke på mill. kr eller ca. 48 % på fire år. Summen av brutto renteutgifter og avdrag vil auka frå 501,5 mill. kr i 2013 til 721,7 mill. kr i Dei store investeringane med tilsvarande stor auke i lånegjelda gjer at mest heile den venta inntektsveksten dei neste åra vil gå til å dekka auken i renter og avdrag. Kultur og idrett Fylkeskommunen sitt budsjett til kultur og idrett er på 285,4 mill. kr. Netto aukar budsjettet med 2,5 mill. kr ut over ei vidareføring av 2012-nivået. Fylkesrådmannen føreslår oppstart av rehabiliteringa av Grieghallen ved å reservera inntil 1,7 mill. kr av midlane til regionale kulturbygg i 2013 til prosjektet. Forprosjektet for fornyinga legg opp til at fylkeskommunen skal finansiera utgifter på eit lån på 63 mill. kr, og at Bergen kommune og staten bidreg med tilsvarande. Følgjer ein planlagt framdrift vil fylkeskommunen sin del utgjera rundt 1,5-1,7 mill. kr i renter og gebyr i 2013 og 3-3,4 mill. kr frå og med Avdrag med 20 års nedbetaling (eksklusiv avdragsfri periode) utgjer 3,25 mill. kr frå og med 2017/2018. Hordaland har ein stor flåte av verneverdige fartøy, og fartøyvern er ein sentral del av det samla kulturminnevernet i kyst- og fjordfylket Hordaland. Løyvinga til fartøyvern vert dobla til 1,68 mill. kr i Til Fjordsteam 2013 vert det føreslege kr. Fylkeskommunen har i fleire år prioritert litteratur/samfunnsdebatt med mål om å fremja den kritiske dømmekrafta i samfunnet. I 2013-budsjettet vert dette følgd opp med å auka tilskotet til Skrivekunstakademiet med kr til 2,4 mill. kr. Det vert føreslege kr til verksemda ved Det Akademiske Kvarter, og kr til Litteratursymposiet i Odda, samt til Nynorsk kultursenter/olav H. Haugesenteret. Litteraturhuset i Bergen, som i 2012 fekk 1 mill. kr i etableringstilskot, skal i 2013 få driftstilskot på kr. Ny post på budsjettet er kr til Stemmerettsjubileet 2013 og Grunnlovsjubileet Bergenstriennalen som skal ha første arrangementet i 2013, får auka løyvinga med kr til 0,5 mill. kr. Hordaland kunstsenter får påplussing på kr til 2,2 mill. kr. Tilskotet til Nattjazzen i Bergen vert meir enn dobla til kr. Nytt tilskot i 2013 er kr til Teaterdrift AS, Cornerteateret, som vil verta eit nytt regionalt teaterhus for amatørar, born og unge. 2

3 Innan idrett er «Aktiv saman » eit nytt prosjekt i samarbeid mellom fylkeskommunen, fire kommunar, Bergen og omland friluftsråd, Bergen Turlag, Hordaland idrettskrets og Way forward. Målet er å skapa ein meir aktiv kvardag for fleirkulturelle. Fylkeskommunen går inn med kr i prosjektet i Til VM i freestyle på Voss er føreslege tilskot på kr. Digitalteknologien skaper nye arenaer for kommunikasjon og mangfald. Det vert skapt nye forventingar til kulturformidling og til kulturinstitusjonar. Det er sett av kr til denne satsinga i Til kulturnett Hordaland og digital formidling vert det budsjettert med i alt kr. Kulturminnevernet vert styrkt med to stillingar. Til oppfølging av handlingsprogrammet for museumsplanen vert det sett av 2 mill. kr. Opplæring Til vidaregåande opplæring er det ført opp mill. kr i fylkesrådmannen sitt budsjettforslag for Budsjettramma for opplæringssektoren er redusert med 10 mill. kr samanlikna ei vidareføring av 2012-budsjettet. Fylkeskommunen er inne i ein sterk investeringsperiode med nybygg for dei vidaregåande skulane. Undervisingslokala har fått standardheving mange stader og fleire prosjekt er under arbeid. Nybygg og rehabiliteringar gjev sterk vekst i kapitalutgiftene. Dette viser ikkje på opplæringsbudsjettet, men på budsjettet for renter og avdrag. Dei faste kostnadene på skulebudsjetta aukar med 2 mill. kr. Modellen for budsjettering av faste kostnader for 2013 tek utgangspunkt i rekneskapsførte kostnader for 2011 som vert prisjusterte fram til Det er budsjettert med 1,3 mill. kr til oppstart av Amalie Skram videregående skole 1,0 mill. kr meir enn i Den nye skulen skal etter planen stå ferdig i Planen er å tilsetja rektor hausten 2012 og deretter anna administrativt personale i løpet av 2013 og Elevtalsoversikt hausten 2012 viser at kapasiteten ved dei vidaregåande skulane er god med over 1300 ledige plassar. Talet på åringar går ned med 117 frå noverande skuleår til skuleåret 2013/14. Talet på lærlingar som var på ca i , auka til 2034 i 2011 og det er venta ein liten vekst att i Skulebruksplanen, som skal trekkja opp retninga for dei vidaregåande skulane fram til 2025, skal vedtakast av fylkestinget i desember i år. Planen vil verta retningsgjevande for utviklinga av skulestrukturen framover. Dei siste åra har talet på elevar som søkjer om inntak på særskilt grunnlag auka og er no om lag Det vil seia at nærare 6 % av elevane vert tekne inn på særskilt grunnlag. Auken fører også til større behov for spesialundervisning. Tannhelse Det nye Tannhelsesetenestas kompetansesenter vest (TK Vest) avdeling Hordaland som opna 15. august 2012, kjem i full drift i TK Vest skal gje eit fullverdig tilbod om spesialistbehandling til innbyggjarane i Hordaland. Samla driftsbudsjett for den fylkeskommunale tannehelsetenesta vert på 260,9 mill. kr i 2013, vel 15 mill. kr meir enn i Fylkeskommunen sine netto driftsutgifter til tannhelse aukar med ca. 7,5 mill. kr til 178 mill. kr. Takstane for vaksne betalande pasientar vert auka med 3 %. Ved tannhelseavdelinga vert det oppretta ei halv stilling som rådgjevar med tannlegeutdanning. I 2013 vil nedlegging av tannklinikkar i samsvar med tannhelseplanen gje innsparing på 1 mill. kr. Ordninga med refusjon av reiseutgifter vert føreslegen avvikla og gjev ei innsparing på 0,3 mill. kr. Kostnadene med tannbehandling i narkose, som vert utført ved Haukeland sjukehus og Stord sjukehus, vil auka med kr i 2013 grunna høgare stykkpris til sjukehusa. Samferdsel Hordaland fylkeskommune sitt driftsbudsjett til samferdsel i 2013 vert på mill. kr. Av auken på 118 mill. kr frå 2012 går heile 101 mill. kr til kollektivtrafikken med buss, båt og bybane. 3

4 408,3 mill. kr går til drift- og vedlikehald av fylkesvegane ,3 mill. kr er til bussruter inkludert skuleskyss, 95,8 mill. kr går til båtruter, 315,7 mill. kr til fylkesvegferjer, 102,7 mill. kr til Bybanen og 46,5 mill. kr gjeld transportordninga for funksjonshemma. I 2013 vert det budsjettert med påplussing på 21 mill. kr til drift av Bybanen frå Nesttun til Lagunen frå ca. 1. juli. Til fleire bussruter når bompengetakstane i Bergen aukar frå årsskiftet er det budsjettert med 20 mill. kr. Det vert lagt opp til å stimulera til auka kortbruk og å redusera talet på kjøp enkeltbillettar på bussane. Dette vert gjort ved at prisen på periodekort aukar mindre enn for enkeltbillettar og samstundes aukar rabatten for enkeltbillettar betalt med kontantdelen på Skysskoret. Takstauken skal gjelda frå 1. februar Frå same tidspunkt vil tillegg for kjøp av enkeltbillett på bussen verta innført i Bergen. Tillegget vert kr 11,00 for vaksne og kr 5,00 for born og honnørreisande. Taksten for periodebillettar vert auka med 4 %. Prisen på enkeltbillett innan minstetaksområdet (sone 1 og 2) aukar frå 27 kr til 29 kr (+ 7 %), og med 5 % frå og med sone 3. I tillegg er det lagt opp til å auka rabatten frå 23 % til 25 % for kjøp av enkeltbillett betalt med kontantdelen på Skysskortet. Prisen på enkeltbillett i minstetakstsona betalt med fleksiskyss/kontantskyss vil frå 1. februar 2013 verta kr 21,75. Tilsvarande pris i dag er kr 20,80. Og skal du løysa enkeltbillett om bord på bussen i Bergen etter 1. februar 2013 vert prisen kr 40 (kr 29 + ombordtillegg kr 11), altså nesten det doble. Så 2012-parolen: «Bruk Skysskortet når du reiser i Hordaland det vil løna seg» gjeld i endå sterkare grad i Regional utvikling Hordaland fylkeskommune vil i 2013 ha 164,5 mill. kr til tiltak for og støtte til næringslivet. Til anna lokal og regional utvikling vert det budsjettert med 82,7 mill. kr og til friluftsliv og miljø 8,4 mill. kr. Samla budsjett til regional utvikling i 2013 er på 255,5 mill. kr. Til marknadsføring og utvikling av reiselivet i fylket vert det føreslege løyvd vel 5,8 mill. kr. Turistvegprosjektet «Fossar i Hardanger» får løyving på 4,0 mill. kr, første del av eit samla tilskot på 40 mill. kr fordelt over ti år. Det er sett av 7,32 mill. kr til friluftsføremål. Bergen og omland friluftsråd (BOF) får 1,42 mill. kr i tilskot, ein auke på kr. Bergen turlag får påplussing med kr til kr. Friluftsrådet vest får tilskot på kr, ein auke på kr. Løyvinga til vestlandsprosjektet knytt til gradering og merking av turløyper får kr, som er kr meir enn i Det vert oppretta ny stilling for handsaming av energisaker. Stillinga vert oppretta grunna mange søknader om bygging av små kraftverk, nettutbygging og behov for å få samla over-sikt. Folkehelsearbeidet får ei samla løyving på vel 5 mill. kr. Arbeid med regional plan for folkehelsearbeidet i Hordaland er starta og det er lagt opp til vedtak i fylkestinget i juni Regional næringsplan er under arbeid og er planlagt ferdig i juni Regionalt utviklings-program vil frå 2014 verta handlingsporgram for den nye næringsplanen. Andre viktige regionale planar som fylkeskommunen har under arbeid er: Senterstrukturplanen, Bergensområdeplanen (regional plan for utbyggingsmønster, areal og transport i Bergensområdet), Sunnhordlandsplanen og rullering av Regional klimaplan. Løyvinga til dei regionale tiltakskontora er føreslegen kutta med kr i 2013, og løy-vingane til Business Region Bergen ( kr) og HOG energi ( kr) vert også reduserte. Politikk og administrasjon Budsjettet til politiske organ og administrasjon er sett opp med brutto driftsutgifter på 287 mill. kr i Løyvinga til politisk verksemd aukar med 15 %, men over halvparten av dette (1,7 mill. kr) gjeld stortingsvalet neste år. Administrasjonsbudsjetta er på same nivå som i Det er ført opp eit sparekrav på 5 mill. kr for fylkesadministrasjonen. Ein del av dette vil ein kunna spara inn ved vakansar som oppstår gjennom året. Lønsavsetjingar Til lønsavsetjingane er det ført opp 56,65 mill. kr i Dette er midlar som i budsjettåret vert fordelte til institusjonar og skular og skal dekka lønsmeirutgiftene ein reknar med. 4

5 I utrekningane av denne summen er det teke omsyn til at pensjonskostnadene for 2013 i følgje dei siste prognosane vil verta lågare enn lagt til grunn på dei einskilde budsjetta for skular, tannhelsetenesta m.m. Det vert likevel rekna med noko høgare pensjonskostnader enn i budsjettet. Det vert lagt til grunn ein lønsvekst på 4 % frå 2012 til Andre felleskostnader Til personalforsikring vert det for 2012 budsjettert med 6 mill. kr som i Under posten ymse tilskot vert løyvinga til Raftostiftelsen auka med kr til kr. Funksjonshemmedes fellesorganisasjon får auke med kr til kr. Også ungdommens fylkesting får auke med kr til kr. Frie inntekter Dei frie inntektene til fylkeskommunen er for 2013 budsjettert med 2 583,2 mill. kr i skatt og mill. kr i rammeoverføring frå staten, i alt 5 367,2 mill. kr. Samla er det 294,7 mill. kr (+ 5,8 %) meir enn i Ved utrekning av dei frie inntektene er det lagt til grunn ein samanvegd pris- og lønsvekst (deflator) for kommunesektoren på 3 % frå 2012 til Konsesjonskraftinntekter På grunn av lågare kraftprisar, har ein redusert nettoinntekta frå sal av konsesjonskraft med 20 mill. kr til 100 mill. kr i prosent av konsesjonskraftsalet for 2013 er sikra gjennom finansielle priskontraktar. Tilskot til Hardangerbrua fell vekk i 2013, då løyvd sum vart ferdig dekka i Sjølv om konsesjonskraftinntektene går ned, aukar difor nettoinntekta på funksjonen med vel 15 mill. kr i høve til budsjettet for Renter og avdrag Brutto renteutgifter er budsjettert til 223,5 mill. kr i 2013, 17,3 mill. kr meir enn for Fylkesrådmannen legg for 2013 til grunn ein rentesats på 2,75 % for lån med flytande rente og for nye lån. Ved inngangen til 2013 vil fylkeskommunen ha ei lånegjeld på mill. kr. Renteinntekter på bankinnskot er sett til 34,9 mill. kr i Det er inntektsført 26,9 mill. kr i renterefusjon frå staten for skule- og veginvesteringar. Avdrag på lån er ført opp med 278,0 mill. kr i 2013, ein auke på 40,0 mill. kr frå Brutto utgifter til renter og avdrag på lån aukar frå 444,2 mill. kr i 2012 til 511,5 mill. kr i Stor gjeldsauke Fylkeskommunen si lånegjeld vil auka kraftig i økonomiplanperioden som følgje av store investeringar som i stor grad må finansierast med lån. Investeringsopplegget i budsjettgrunnlaget gjer at lånegjelda aukar frå mill. kr pr til mill. kr ved utgangen av Ein auke på mill. kr eller ca. 48 % på fire år. Dei store låneopptaka gjer at gjeldsbelastinga aukar mykje i perioden. For Hordaland utgjorde lånegjelda 73,5 % av inntektene i 2011, medan gjennomsnittet for fylkeskommunane var 48,6 %. Hordaland låg på topp saman med Sør-Trøndelag, medan Akershus var lågast med 32,5. Hordaland fylkeskommune sine utgifter til avdrag aukar frå 238 mill. kr i 2012, til 278 mill. kr i 2013, 311 mill. kr i 2014, 347 mill. kr i 2015 og 387 mill. kr i Renteutgiftene aukar frå 206,2 mill. kr i 2012, til 223,5 mill. kr i 2013, til 252 mill. kr i 2014, 298,5 mill. kr i 2015 og 334,7 mill. kr i For lån utan rentebinding er det nytta rentesats på 2,75 % i 2013, 3,25 % i 2014 og 3,5 % i resten av perioden. Renteinntektene er auka frå 34,9 mill. kr i 2012 til 28,8 mill. kr, til 39,9 mill. kr i 2014 og 42,4 mill. kr dei to siste åra i perioden. I tillegg er det inntektsført rentekompensasjon for skule- og veglån med 26,9 mill. kr i 2013 aukande til 48,1 mill. kr i

6 Årsbudsjett 2013 Hordaland fylkeskommune sitt driftsbudsjett vert i 2013 på mill. kr etter fylkesrådmannen sitt budsjettforslag. Inntektene passerer neste år sju milliardar kroner, for første gong sidan staten overtok spesialisthelsetenesta. I budsjettgrunnlaget er det rekna med 6 487,7 mill. kr til drift av dei ulike tenesteområda og 501,5 mill. kr til renter og avdrag på lån. Samla utgifter er dermed 6 989,2 mill. kr. Investeringsbudsjettet for 2013 er på 2 861,3 mill. kr. Det samla bruttobudsjettet for Hordaland fylkeskommune i 2013 vert dermed på i alt mill. kr. Driftsbudsjettet fordeler seg slik: Opplæring 2 680,8 mill. kr, samferdsel 2 455,5 mill. kr, tannhelse 260,9 mill. kr, kultur 285,4 mill. kr, regional utvikling 255,5 mill. kr, politiske organ og administrasjon 287,0 mill. kr og fellesfunksjonar 208,5 mill. kr. Skatteinntekter og rammetilskot er på 5 367,2 mill. kr, inntekter på dei ulike tenesteområda utgjer 1 742,4 mill. kr, renteinntekter og utbyte 34,9 mill. kr. Samla inntekter vert dermed på 7 144,5 mill. kr. For første gong sidan spesialisthelsetenesta vart overført til staten passerer dei samla inntektene til fylkeskommune 7 milliardar kroner. Av driftsinntektene i 2013 skal 155 mill. kr nyttast til finansiering av investeringar. 6